ბრატისლავას უსაფრთხოების კონფერენციაზე პრემიერის გამოსვლა იყო კიდევ ერთხელ გამორჩეული ყველა გამომსვლელთა შორის, - ამის შესახებ თავდაცვის მინისტრმა ჯუანშერ ბურჭულაძემ განაცხადა

მისი თქმით, პრემიერის გამოსვლიდან ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, იყო ის, რომ კანდიდატის სტატუსის მიღების პროცესში საზოგადოება უნდა იყოს ერთიანი.

„ბრატისლავას უსაფრთხოების კონფერენციაზე პრემიერის გამოსვლა იყო კიდევ ერთხელ გამორჩეული ყველა გამომსვლელთა შორის და ერთ-ერთი ნიშანდობლივი საკითხი რაზეც მან ყურადღება გაამახვილა და რაც ასევე მინდა, რომ ავღნიშნო, ეს არის ის, რომ კანდიდატის სტატუსის მიღების პროცესში საზოგადოება უნდა იყოს ერთიანი და ვარ შეიძლება, ჩვენი აზრები იყოს გაყოფილი“, - განაცხადა ჯუანშერ ბურჭულაძემ.

ევროკავშირი, მაგალითად, ვისთანაც მე პირადად, მქონდა პატივი, მომეწერა ხელი ასოცირების შეთანხმებას, ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმებას, ეტაპობრივად ხდება ერთ-ერთი უმსხვილესი სავაჭრო პარტნიორი საქართველოში, - ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა ბრატისლავაში, გლობალური უსაფრთხოების ფორუმის (GLOBSEC) ფარგლებში, თემატურ დისკუსიაში მონაწილეობისას განაცხადა.

„ევროკავშირი, მაგალითად, ვისთანაც მე პირადად, მქონდა პატივი, მომეწერა ხელი ასოცირების შეთანხმებას, ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმებას, ეტაპობრივად ხდება ერთ-ერთი უმსხვილესი სავაჭრო პარტნიორი საქართველოში. ამას დრო სჭირდება, რომ ახალი ალტერნატივები დავინახოთ, ახალი ბაზრები მოვიპოვოთ. მე ვერ ვიტყოდი, რომ რუსეთი არის ყველაზე მსხვილი სავაჭრო პარტნიორი საქართველოსთვის. მნიშვნელოვანია, მაგრამ დიდი არ არის. ვენ მივდივართ ევროკავშირისკენ, როგორც უკვე ვახსენე, ვეძებთ ახალ ვარიანტებს, ალტერნატივებს და ა.შ.,“- აღნიშნა პრემიერმა.
კითხვაზე, თუ რატომ დაიწყო რუსეთმა ომი 2022 წელს უკრაინასთან? - პრემიერმა ასე უპასუხა:
„არა მგონია მე ვიცოდე, ერთ-ერთი მიზეზი იყო ნატო, ნატოს გაფართოება, ხომ ასეა და ბევრი სხვა მიზეზი. არ მინდა ამაზე სპეკულირება, არც ციტირება მინდა რუსეთის მთავრობის, მაგრამ ერთ-ერთი მიზეზი იყო უკრაინის ნება და განზრახვა, რომ გამხდარიყო ნატოს წევრი, ამიტომ ჩვენ ვხედავთ შედეგებს,“- აღნიშნა ირაკლი ღარიბაშვილმა. 

როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, სამართლის უზენაესობის ინდექსის მიხედვით, საქართველო არის პირველ ადგილზე არა მარტო ჩვენს რეგიონში, არამედ აღმოსავლეთ ევროპის და ცენტრალური აზიის ქვეყნების რეიტინგებში. 

„ამერიკის შეერთებული შტატები არის ჩვენი ნომერ პირველი სტრატეგიული პარტნიორი. ძალიან დიდი მადლობა გვინდა გამოვხატოთ ყველაფრისთვის, რაც გაუკეთებია საქართველოს დემოკრატიისთვის, განვითარებისთვის. მეორეს მხრივ, მინდა შევახსენო ყველას და კითხვის ავტორსაც, რომ სანამ ჩვენი მთავრობა მოვიდოდა ხელისუფლებაში, სასამართლო სისტემა იყო პროკურატურის გაგრძელება. ძალიან მოკლედ განვმარტავ, რას ვგულისხმობ. რამდენიმე საქმე, რაც სტრასბურგში გაიგზავნა, ეს არ იყო ათეულობით, ეს იყო ათასობით, სააკაშვილის მმართველობის პერიოდში. შედარებისთვის ვიტყვი მხოლოდ, წელს 150 საქმე გაიგზავნა აპელაციის კონტექსტში სტრასბურგში. ნდობა სასამართლო სისტემისადმი არის ევროპული საშუალო დონის ზემოთ-52-55%. მაგალითად, სამართლის უზენაესობის ინდექსის მიხედვით, საქართველო არის პირველ ადგილზე არა მარტო ჩვენს რეგიონში, არამედ აღმოსავლეთ ევროპის და ცენტრალური აზიის ქვეყნების რეგიონში. რასაც ვასახელებ, ეს არის საერთაშორისო ორგანიზაციების რეიტინგი და ინდექსები. 11 ქვეყანაში ვართ და 13 ნატოს წევრი ქვეყნის შედარებისას კარგი მმართველობის, გახსნილობის, გამჭვირვალობის კუთხით, კორუფციის არქონის ინდექსში, ბიუჯეტის გამჭვირვალობის ინდექსში, პირველი ვართ მსოფლიოში. არ მინდა დეტალებში შევიდე, მაგრამ ბევრი საუბარი გვქონდა ჩვენს ამერიკელ მეგობრებთან და ამას განვმარტავთ შემდგომში, მაგრამ ერთ-ერთი, რაც მინდა ვახსენო, ის არის, რომ გამჭვირვალობა და კანონის უზენაესობა არის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი პრიორიტეტი, ჩვენ წინ მივდივართ, ძალიან დიდი წინსვლა გვაქვს და ასეც გავაგრძელებთ მომავალში“,- განაცხადა ირაკლი ღარიბაშვილმა. 

პრემიერის თქმით, შეიძლება ვიღაცას დაავიწყდა, რომ საქართველოს, ჩვენი ტერიტორიის 20% პროცენტი არის ოკუპირებული რუსეთის მიერ და 2008 წელს, ომის შემდეგ, რუსეთმა კი არ დატოვა ჩვენი ტერიტორია, პირიქით, დარჩა, ააშენეს 2 სამხედრო ბაზა ჩვენს მიწაზე. მთავრობის მეთაურმა უპასუხა კითხვას, თუ იყო ეს აქტიური არაპროვოცირებული აგრესია.

„არ მინდა დეტალებზე საუბარი ამ საკითხზე, იმიტომ, რომ ჩვენ გვაქვს ჩვენი მოსაზრება, საკუთარი. ჩვენ რომ მთავრობაში ვყოფილიყავით, ჩვენი მთავრობა რომ ყოფილიყო იმ დროს, მაშინ ყველაფერს გავაკეთებდით, რომ თავიდან აგვეცილებინა ის ომი. საქართველო პატარა ქვეყანაა, მხოლოდ 4 მილიონი მოსახლეობა ჰყავს, კარგად არის აღჭურვილი, ჯარიც კარგი ჰყავს, მაგრამ მაინც პატარაა ქვეყანა. ამიტომ მიმაჩნია, რომ ნებისმიერი მთავრობის ინტერესში უნდა იყოს, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც პატარა ქვეყანა არ არის არც ევროკავშირის, არც ნატოს წევრი, როდესაც არ გააჩნია უსაფრთხოების გარანტიები, მაგრამ ის ომი, არ მინდა დეტალებში შევიდე, მაგრამ დამანგრეველი იყო ჩვენთვის. შედეგი ის არის, რომ ჩვენი ტერიტორიის 20% არის ოკუპირებული რუსეთის მიერ. კიდევ ერთხელ მინდა შევახსენო ყველას, რომ იმ დროს ომს არ მიექცა საკმარისი ყურადღება. იმ აგრესიას, რუსეთის აგრესიას არ მიექცა საკმარისი ყურადღება. არავინ არ დაუწესა რუსეთს სანქციები“, - აღნიშნა ირაკლი ღარიბაშვილმა.

პრემიერმა უპასუხა კითხვას, უნდა დაეწესებინათ თუ არა 2008 წელს სანქციები.

„ასე ვფიქრობ, ასე მწამს. ჩვენთვის რა განსხვავება აქვს ხომ. ჩვენი ომი იყო ჩვენი ომი. ახლა რასაც ვხედავთ უკრაინაში, ეს კატასტროფულია, რა თქმა უნდა. ათასობით ადამიანი კვდება ყოველდღიურად და ვერ ვხედავთ ნიშანს, რომ ეს ომი მალე დასრულდება“, - განაცხადა მთავრობის მეთაურმა.

მთავრობის მეთაურმა ისაუბრა დეოლიგარქიზაციის საკითხზეც.

„რახან იკითხეთ დეოლიგარქიზაციის საკითხი, ჩვენ გამოცდილება მივიღეთ უკრაინიდან. კარგად იცით, რომ მსგავსი კანონი მემგონი ორი წლის წინ მიიღო უკრაინამ, და ბევრ სხვა ქვეყანას არ აქვს ამ მიმართულებით გამოცდილება. ამიტომ, უკრაინის მაგალითი ავიღეთ და ვენეციის კომისიაში გავგზავნეთ კანონპროექტი, მათგან მივიღეთ მოსაზრებები. მიმაჩნია, რომ სწორი მიმართულებით მივდივართ. მიუხედავად ამისა, ჩვენ გარკვეული კრიტიკაც მოვისმინეთ, რომ საქართველოს არ სჭირდება ეს კანონი, რატომ არ გვჭირდება, ვერ ვხვდები. დეოლიგარქიზაციის შესახებ კანონზეა საუბარი. კანონის მიღება-არ მიღების საკითხი მინდა გავშალო. ერთ-ერთი მთავარი ასპექტი ის არის, რომ მე არ მინდა აქ საქართველოს პოლიტიკაზე ვისაუბრო, მაგრამ რახან იკითხეთ, რეალური ოლიგარქი არის ყოფილი თავდაცვის მინისტრი. თქვენი ინფორმაციისთვის მინდა გითხრათ. როგორც კი მივიღებთ ამ კანონს, ყველაფერი იქნება გარკვეული და მისტიკას მოვხსნით ამ საკითხს და ამ ბრალდებებს. უსაფუძვლო და არგუმენტების გარეშეა ეს ბრალდებები. ამიტომ, რახან იკითხეთ დამფუძნებლის, ბატონი ივანიშვილის საკითხი, ძალიან ბევრი საქველმოქმედო ინიციატივა აქვს განხორციელებული. ადამიანი, რომელმაც 2012 წელს ეს ცვლილება მოახდინა ქვეყანაში, რომელმაც შეცვალა ბრუტალური დიქტატორული რეჟიმი სააკაშვილის. იმიტომ, რომ სააკაშვილის პერიოდში არ არსებობდა დემოკრატიის ნიშანი. ხალხს აწამებდნენ, აუპატიურებდნენ, ციხეებში, ქუჩებში კლავდნენ, 300 000-ზე მეტი ადამიანი იქნა გასამართლებული. არ იყო არც თავისუფალი მედია, არც რეალური სამართალი, არც კანონის უზენაესობა. ჩვენ დრამატული ცვლილებები მოვახდინეთ ბოლო ათი წლის განმავლობაში და ეს ცვლილება უზარმაზარია. როგორც დღე და ღამე განსხვავდება, ისეთი განსხვავებაა“, - განაცხადა პრემიერმა. 

მთავრობის მეთაურის თქმით, ევროკავშირში გაწევრიანების გზაზე ყველაფერი მოქმედი ხელისუფლების გაკეთებულია.

„დიდი მადლობა კითხვისთვის შოთა. დარბაზისთვის მინდა ვთქვა, ვინ არის ეს ადამიანი - ოპოზიციის წარმომადგენელია, ოპოზიციის რიგებიდან არის. იყო ჩვენი მთავრობის წევრი ორიოდე წლის წინ. ცოტათი უცნაური არ არის, რომ ჩამოვიდა ბრიუსელში, და შემდეგ ბრატისლავაში და მკითხა ეს პროვოკაციული კითხვა?!

ყველას ესმის ამ დარბაზში, რომ საქართველო აჩვენებს ძალიან გონივრულ, ძალიან პრაგმატულ, საკმაოდ უნიკალურ დამოკიდებულებას. ჩვენ ამ რთულ სიტუაციაში ნავიგაციას ვცდილობთ და თან წინ მივიწევთ ჩვენს ევროკავშირის გზაზე და კონკრეტულ ხელშესახებ შედეგებს ვდებთ. ნებისმიერი ადამიანი ჩვენს ქვეყანაში ნებისმიერი მთავრობის მუშაობაზე ისაუბრებს და იტყვის, რომ ჩვენი გაკეთებულია ევროკავშირის გზაზე ყველაფერი,“- განაცხადა პრემიერმა.

პოლარიზაციის დასრულებაზე დასმული კითხვის პასუხად პრემიერმა ასე უპასუხა:

„თუ გვინდა თავიდან ავიცილოთ შემდეგი GLOBSEC-ის სამიტზე მსგავსი კითხვები და მსგავსი პოლარიზაცია, მოგვანიჭეთ სტატუსი. სტატუსი დაასრულებს პოლარიზაციას საქართველოში,“- განაცხადა პრემიერმა.

ჩვენ გავაკეთეთ მაქსიმუმი ჩვენი ხელისუფლების ყოფნის პერიოდში - ეს არის რეალობა, ამიტომ აქცენტი ჯობია გავაკეთოთ გაერთიანებაზე ოპოზიციის და მთავრობის. ჩვენ უნდა ვიყოთ ერთიანი. ასეთი ყალბი ინფორმაციის გავრცელება არ უნდა ხდებოდეს. აი ეს - „გააქტიურდა ურთიერთობები რუსეთთან“ - ასეთი ყალბი ინფორმაციის ხსენება არ არის მართებული. ეს არ არის ჩვენი ქვეყნის ინტერესებში, ამიტომ ამ ადამიანის არჩევანია და ვერაფერს ვერ ვიტყვი, მაგრამ დარბაზისთვის მინდა განვმარტო, რომ ყველაფერს ვაკეთებთ საქართველოს ეროვნული ინტერესების დასაცავად. ჩვენ ვიცავთ, ჩვენ უზრუნველვყოფთ კეთილდღეობას, სტაბილურობას, მშვიდობას ჩვენს ქვეყანაში. ამავდროულად, ჩვენ წინ მივდივართ ევროკავშირისკენ მიმავალ გზაზე, -- ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა ბრატისლავაში, გლობალური უსაფრთხოების ფორუმის (GLOBSEC) ფარგლებში, თემატურ დისკუსიაში მონაწილეობისას, ერთ-ერთი კითხვის პასუხად განაცხადა, რომელიც რუსეთს შეეხებოდა.
 

როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, საქართველო სრულად აკმაყოფილებს საერთაშორისო ფინანსურ სანქციებს, ეს აღიარა აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმაც და ევროკავშირის უწყებებმაც, მაგრამ სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობები სხვა საკითხია.

„საქართველოს ეკონომიკა ძალიან პატარაა და საქართველოს ვაჭრობა რუსეთთან 1 მილიარდზე ნაკლებია. ევროკავშირი გასულ წელს 1 მილიარდს ევროს ყოველდღე უხდიდა რუსეთს. ანუ, რუსეთმა ევროკავშირისგან 300 მილიარდი ევრო მიიღო გასულ წელს და საქართველოსთან სავაჭრო ბრუნვა მარტო 1 მილიარდია წელიწადში. ანუ, ეკონომიკური სანქციების შემთხვევაში ჩვენი გავლენა იქნებოდა 0,3%, ხოლო ჩვენს ეკონომიკაზე გავლენა იქნებოდა უმნიშვნელოვანესი. ამიტომ, ჩემი აზრი არის ასეთი: როცა ამ საუბარს ვაწარმოებდით, სრულად შევესაბამებით საერთაშორისო საფინანსო სანქციებს, ამას ვაკეთებთ, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა, ევროკავშირის უწყებებმა, ყველამ აღიარა, რომ საქართველო სრულად აკმაყოფილებს საერთაშორისო ფინანსურ სანქციებს, მაგრამ რაც შეეხება სავაჭრო-ეკონომიკურ ურთიერთობებს, ეს სხვა რაღაცაა. ევროკავშირი ვაჭრობს რუსეთთან, არ შეუწყვეტია სავაჭრო ურთიერთობები, შეერთებული შტატებიც ასევე, საქართველო რატომ უნდა იყოს გამონაკლისი? კი ბატონო. ეს არის ერთ-ერთი მიზეზი. მეორე მიზეზი გახლავთ ის, რომ ჩვენ საკმაოდ განაწყენებული ვიყავით, რომ დასავლეთში სერიოზულად არავინ მიიღო 2008 წლის ომი. ეს არის მიზეზი“,- განაცხადა ირაკლი ღარიბაშვილმა. 

როგორც ღარიბაშილმა აღნიშნა, უკრაინაში მიმდინარეობს ბრუტალური ომი და ვერ ვხედავთ რომელიმე მხრიდან ნებას, რომ ეს ომი გაჩერდეს.

„მიმაჩნია, რომ მსოფლიო იმ დროს ვერ ფიქრობდა, რამდენად სერიოზული იყო ის ომი ჩვენთან, მაგრამ 6 წელის მერე, რუსეთმა მოახდინა ყირიმის ანექსია. არავინ ფიქრობდა იმაზე, რომ ამას გააკეთებდა, მაგრამ მოხდა ეს. ეს ჩვენთვისაც იყო სიურპრიზი იმიტომ, რომ ჩვენ გამოცდილი გვაქვს. ბოლო სამი ათწლეულის განმავლობაში სამი ომი გვქონდა: 90-იანი წლების დროს, როდესაც საბჭოთა კავშირი დაიშალა, აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონები დავკარგეთ, მერე სამოქალაქო ომი და შემდეგ კიდევ ერთი, 2008 წელს. ამიტომ მიმაჩნია, რომ მსოფლიომ სერიოზულად ვერ მიიღო ეს საკითხი. ყველაფერი ჩვეულებრივ რეჟიმში გაგრძელდა, აი მაგალითად, დღეს გვეკითხებიან, საქართველოს სავაჭრო-ეკონომიკურ ურთიერთობებზე რუსეთთან, რომელიც გაგვაჩნია რუსეთთან 2012 წლიდან მოყოლებული, მანამდეც გვქონდა, წინა მთავრობა ცდილობდა ომის შემდეგ, რომ აღედგინა სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობები, უვიზო რეჟიმი მიანიჭეს ომის შემდეგ, ომის შემდეგ მიყიდეს სტრატეგიული ენერგოობიექტები რუსეთის სახელმწიფო საწარმოებს. ამის მიუხედავად, შედარებისთვის, მინდა შეგახსენოთ, რომ ევროკავშირმა 2,3 ტრილიონი ევრო გადაუხადა რუსეთს ომის შემდეგ პერიოდში. ეს არის რეალობა. მაგრამ ეხლა, ჩვენ განსხვავებული რეალობა გვაქვს. ეხლა ვხედავთ ამ ბრუტალურ ომს უკრაინაში და როგორც ვახსენე, ვერ ვხედავთ რაიმე ძალისხმევას ან რაიმე ნებას რომელიმე მხრიდან, რომ ეს ომი გაჩერდეს“,- განაცხადა ირაკლი ღარიბაშვილმა.

მთავრობის მეთაურის თქმით, ომის შემდეგ, 2008 წელს, მემგონი საკმაოდ იმედგამაცრუებელი იყო, რომ სანქციები არ იყო დაწესებული რუსეთის წინააღმდეგ, ყველამ გააგრძელა ჩვეულებრივ რეჟიმში ბიზნესის წარმოება რუსეთთან.

„მე მესმის თქვენი კითხვა, მესმის თქვენი აზრი და ფიქრები უკრაინაზე და ყველას აზრი მესმის, მაგრამ ჩვენ ჯერ საკუთარი თავის ინტერესები გვაქვს, რუსეთის ჯარი გვყავს ჩვენს ტერიტორიაზე, ამიტომ ვირჩევდი, რომ იდეალურ სცენარზე მესაუბრა საქართველოს კონტექსტში, როგორ გადაგვეჭრა ეს პრობლემა, ეს ოკუპაციის საკითხი, რაზეც არავინ არ საუბრობდა ადრე. და ომის შემდეგ, 2008 წელს, მემგონი საკმაოდ იმედგამაცრუებელი იყო, გავიმეორებდი, რომ სანქციები არ იყო დაწესებული რუსეთის წინააღმდეგ, ყველამ გააგრძელა ჩვეულებრივ რეჟიმში ბიზნესის წარმოება რუსეთთან.
ამიტომ ჩემი საბოლოო მიზანი და ყველა ქართველის და ჩვენი მთავრობის საბოლოო მიზანია იმის მიღწევა, რასაც ჰქვია დეოკუპაცია, მშვიდობიანი გზით.
2012 წელს, როცა მოვედით ხელისუფლებაში, ჩვენ დავნერგეთ ახალი მიდგომა, ჩვენ მას „სტრატეგიულ მოთმინებას“ ვეძახით. საქართველოს აქვს უშუალო საზღვარი, 600 კმ რუსეთთან, ამიტომ ეს არის ჩვენთვის დიდი გამოწვევა.
მიუხედავად იმისა, რომ ერთის მხრივ, ეს ოკუპაცია ჩვენს ქვეყანას აყენებს უშველებელი რისკებისა და გამოწვევების წინაშე, მეორეს მხრივ, საქართველომ მოახერხა და მიაღწია უსაფრთხოების, სტაბილურობის და მშვიდობის უზრუნველყოფა.
თანამედროვე ისტორიაში, როცა დავიბრუნეთ 90-იან წლებში დამოუკიდებლობა, ეს ჩემი და ჩვენი მთავრობის არსებობა არის ერთადერთი პერიოდი, როდესაც მშვიდობა გვაქვს ქვეყანაში. სხვა მთავრობის პირობებში 90-იანი წლებიდან მოყოლებული, გვქონდა ომი და ესკალაცია და კონფლიქტი. ჩემს პერიოდში ეს არ ყოფილა, ტერიტორიებიც არ დაგვიკარგავს. თან ხელი მოვაწერეთ ასოცირების შეთანხმებას, თავისუფალ სავაჭრო შეთანხმებას, უვიზო მიმოსვლა გაგვაჩნია, ევროპული პერსპექტივა მივიღეთ. ეს მემგონი საოცრებაა, ეს კარგი გამოცდილებაა, კარგი მაგალითია, ხო ასეა, ჩვენ ვქმნით კარგ პრეცედენტს, ნავიგაციას ვახდენთ ამ ტურბულენტურ გარემოში, როგორ გადავრჩეთ პატარა ქვეყანა. კი ბატონო, პატარა ქვეყანა, არ ვართ ნატოს წევრი, თუმცაღა გვინდა ვიყოთ ნატოს წევრი, არ ვართ ევროკავშირის წევრი, მაგრამ ნავიგაციას ვცდილობთ აი ამ რთულ სიტუაციაში“, - განაცხადა პრემიერმა.

საქართველო იყო და კვლავ არის 2-ჯერ, 3-ჯერ წინ, ვიდრე ის ორი ქვეყანა, ასოცირების ტრიოზე მაქვს საუბარი, ამიტომ ეს კითხვა, ჯობია, დაუსვათ, ევროპელ მეგობრებს, რატომ არ მისცეს სტატუსი საქართველოს. არც არგუმენტები, არც განმარტება არ გაგვაჩნია, -  განაცხადა ირაკლი ღარიბაშვილმა.

მთავრობის მეთაურის თქმით, ეს იყო უსამართლო და დაუსაბუთებელი ნაბიჯი.

„მე მგონი, ეს იყო უსამართლო, ეს იყო ნამდვილად არა-დასაბუთებული, არა მიზანშეწონილი ნაბიჯი. მაგალითად, რა გზავნილია ეს რუსეთისთვის? ე.ი. ჩვენ, ევროპელები ვტოვებთ საქართველოს, რომელიც უკრაინას და მოლდოვას ორჯერ-სამჯერ ჯობს. თუ დამსახურებაზეა საუბარი, საქართველოსთვის უნდა მიენიჭებინათ ხო, მუშაობის საფუძველზე. საქართველო იყო და კვლავ არის 2-ჯერ, 3-ჯერ წინ, ვიდრე ის ორი ქვეყანა, ასოცირების ტრიოზე მაქვს საუბარი, ამიტომ ეს კითხვა, ჯობია, დაუსვათ, ევროპელ მეგობრებს, რატომ არ მისცეს სტატუსი საქართველოს. არც არგუმენტები, არც განმარტება არ გაგვაჩნია.

მოლდოვას და უკრაინასაც მისცეს ეს 12 პრიორიტეტი, მაგრამ სტატუსი წინასწარ მიანიჭეს. ეს არის განსხვავება. ამიტომ არ გვესმის რატომ. ჩვენ მარტო ის გვითხრეს, რომ უკრაინა ომშიაო. ჩვენც ვიყავით ომში 2008 წელს, 20% კვლავ ოკუპირებულია, ამიტომ სად არის განსხვავება? მოლდოვა რთულ სიტუაციაში არისო, რაციონალური ნიშანი აქ არ არის. საქართველო თუ ვერ მიიღებს ამ სტატუსს წლის ბოლოსთვის, ეს იქნება ძალიან დიდი შეცდომა,“- განაცხადა პრემიერმა.

კითხვაზე, თუ რას გააკეთებს საქართველო ასე თუ მოხდა?- პრემიერმა უპასუხა:

„ეს თუ ასე მოხდა, საქართველო გააგრძელებს წინსვლას ყველა იმ რეფორმით, განვითარებით და აშ., მაგრამ ვფიქრობ, რომ ამ რთულ გეოპოლიტიკურ რთულ გარემოში, ამ სიტუაციაში ევროკავშირის კანდიდატი ქვეყნის სტატუსის არ მინიჭება საქართველოსთვის, რომელიც არის ასოცირების ტრიოში თავისი მუშაობით ნომერი პირველი, იქნება ძალიან დიდი პოლიტიკური შეცდომა,“- განაცხადა ირაკლი ღარიბაშვილმა. 

მოდერატორის მიერ უცხოური გავლენის აგენტების შესახებ კანონპროექტზე დასმულ კითხვაზე, მთავრობის მეთაურმა ასე უპასუხა:

„რატომ უნდა ვისაუბროთ იმაზე, რაც უკვე გადაიჭრა, ეს კანონპროექტი გაწვეული იქნა, დავხურეთ თავი, ამიტომ აქცენტი გავაკეთოთ უფრო სერიოზულ საკითხებზე, ეს იყო ინიციატივა, რომელიც სხვა ბევრ ქვეყანაში არსებობს, მათ შორის ევროპარლამენტში იქნა განხილული, მსგავსი კანონის მიღება, მაგრამ არ მინდა დეტალებში შევიდე, არც სპეკულაციები მინდა ამაზე. იყო ეს ინიციატივა და ჩვენ გავიწვიეთ, გავითხოვეთ ეს კანონპროექტი, ეს თავი დახურულია.

მინდა საუბარი წარვმართო უფრო მნიშვნელოვან და სერიოზულ საკითხზე, რაც არის შემდგომი ნაბიჯები ჩვენს ევროკავშირში გაწევრიანების გზაზე,“- განაცხადა პრემიერმა.

ნევროზი არის ცენტრალური ნერვული სისტემის დაავადება, რომელიც დროებითია და ექვემდებარება მკურნალობას. ნევროზი საკმაოდ გავრცელებულია მოზარდებში და მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, თუ რა იწვევს მას და როგორ ვებრძოლოთ. „ვერსია“ დაუკავშირდა ფსიქოლოგ მარიამ ფაცურიას, რომელიც გვესაუბრა ამ პრობლემაზე:

- ნევროზი, იგივე შფოთვითი აშლილობა, არის ფსიქო-ემოციური მდგომარეობა. მოზარდის ფსიქიკის რეაქცია იმ გარემოებებზე, რომლებიც მისთვის სტრესულია. მნიშვნელოვანია ადამიანის პიროვნული მახასიათებლებიც, რადგან კონკრეტული სიტუაცია ვიღაცისთვის შეიძლება სტრესული იყოს, ვიღაცისთვის - არა. მიუხედავად იმისა, რომ ფსიქიკური აშლილობა არ მიეკუთვნება მძიმე დაავადებებს, აუცილებელია მკურნალობა, რადგან არ მოახდინოს ცუდი ზეგავლენა მოზარდზე.

- რამდენად გავრცელებულია მოზარდებში ნევროზი?

- სამწუხაროდ, დღეს შფოთვითი აშლილობა ძალიან აქტუალური და გავრცელებული პრობლემაა.

- რა სიმპტომები ახასიათებს?

- სიმპტომები შეიძლება იყოს როგორც ფიზიოლოგიური, ისე ფსიქოლოგიური. მაგალითად: გულის რევა, ძილის პრობლემები, უმადობა, თავისა და მუცლის ტკივილები და სისუსტე ფიზიოლოგიურია, ხოლო ხასიათის ხშირი ცვალებადობა, გაღიზიანებადობა, პანიკური შეტევები, შიშები, ყურადღების გაფანტულობა, ქცევითი დარღვევები - ფსიქოლოგიური.

- ნევროზის რა ფორმები არსებობს?

-მოზარდებში ყველაზე ხშირია განშორების შფოთვითი აშლილობა, როდესაც უჭირთ მშობელთან განშორება; სოციალური აშლილობა - ამ დროს ფიქრობს, რომ შეიძლება დაამცირონ ან ცუდად შეაფასონ; ფობიები - კონკრეტული მოვლენის ან საგნის შიში, ეს შეიძლება იყოს მწერი, ჭექა-ქუხილი, ან ნებისმიერი ცხოველი; ობსესიურ-კომპულსური აშლილობა - აკვიატებული აზრები ან ქცევები, რაც შეიძლება საათობითაც კი გაგრძელდეს.

- რა იწვევს ფსიქიკურ აშლილობას მოზარდებში?

- სიმპტომების მსგავსად, გამომწვევი მიზეზებიც ორი სახისაა. ფიზიოლოგიური - ბავშვის პიროვნული მახასიათებლები, დედის ორსულობის პერიოდთან დაკავშირებული პრობლემები, რთული მშობიარობა, გადატანილი ინფექციები და ა.შ. და ფსიქოლოგიური - სოციუმი, სადაც მოზარდი იზრდება, მკაცრი აღზრდა, ჰიპერმზრუნველობა და სხვა.

- რა მეთოდით მკურნალობენ?

- ხშირად აუცილებელია კომპლექსური მიდგომა. ამ დროს მოზარდთან მუშაობს ფსიქოლოგი, ნევროლოგი, ფსიქოთერაპევტი და თუ საჭიროა ფსიქიატრიც. მკურნალობისას ზოგჯერ გვჭირდება მასაჟებიც, რაც ბავშვს პრობლემის დაძლევაში ეხმარება.

- როგორ ავიცილოთ თავიდან ნევროზი, რა რჩევას მისცემდით მშობლებს?

- მშობლებმა ბავშვს უნდა შეუქმნან მშვიდი გარემო. ჩამოაშორონ ხალხმრავლობასა და ხმაურს. დიდი მნიშვნელობა აქვს მშობლების ურთიერთობას, მათ შორის არსებულ პატივისცემასა და სიყვარულს, სწორ დღის რეჟიმს, ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებების დროულად დაკმაყოფილებას. ბავშვი ზედმეტად არ უნდა დავტვირთოთ სხვადასხვა წრეებზე სიარულით, უნდა მოვერგოთ მის შესაძლებლობებს და არ დავაკისროთ ზედმეტი პასუხისმგებლობები, დროულად აღმოვაჩინოთ ნევროზის ნიშნები და საჭიროების შემთხვევაში ჩავრიოთ სპეციალისტები.

ავტორი: მარიამ ჯიღაურიშვილი

შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტი გაცნობებთ, რომ 30 მაისს პოლიციელის დღისადმი მიძღვნილი ღონისძიებისთვის მოსამზადებელი სამუშაოების დროს, 08:30 საათიდან 21:00 საათამდე წულუკიძის მოედნიდან ჩამომსვლელ - მ. ლაღიძის ქუჩაზე ტრანსპორტის მოძრაობა აიკრძალება.
მოძრაობა შეიზღუდება კახეთის გზატკეცილიდან ნოე რამიშვილის ქუჩის მიმართულებითაც.
აღნიშნული შეზღუდვები გაუქმდება 30 მაისს 21:00 საათზე.
31 მაისს, პოლიციელის დღისადმი მიძღვნილ ღონისძიებასთან დაკავშირებით, კახეთის გზატკეცილზე 09:00 საათიდან 12:30 საათამდე ავტომობილების მოძრაობა კვლავ შეიზღუდება.
კერძოდ, წულუკიძის მოედნიდან ჩამომსვლელ - მ. ლაღიძის ქუჩაზე ტრანსპორტის მოძრაობა აიკრძალება.
ავტომანქანები იმოძრავებენ 17 შინდისელი გმირის ქუჩის გავლით, ჯავახეთის ქუჩის მიმართულებით.
ასევე, კახეთის გზატკეცილზე, ჯავახეთის ქუჩაზე ამომავალი პანდუსი დაიკეტება და ავტომანქანების ნაკადი იმოძრავებს ჯავახეთის ქუჩაზე, მოსკოვის გამზირის მიმართულებით.
ქალაქის ცენტრის მიმართულებით მიმავალ ავტომობილების ნაკადს გადაადგილება შეეძლება კახეთის გზატკეცილიდან ჯავახეთის ქუჩისკენ ჩამსვლელი პანდუსით.
ამასთანავე, გაცნობებთ, რომ 30 და 31 მაისს, მოქალაქეები საპოლიციო სერვისების მიღებას შეძლებენ მ. ლაღიძის ქუჩაზე განთავსებული საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის ექსპრეს ფილიალის საშუალებით 09:00 საათიდან - 18:00 საათამდე.
ასევე, დისტანციურად მომსახურების მიღება შესაძლებელი იქნება საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის სატელეფონო მომსახურების ცენტრის საშუალებით.

პროკურატურის თანამშრომელთა პროფესიულ დღეს გილოცავთ საქართველოს პროკურატურის ხელმძღვანელობას, თითოეულ პროკურორსა და გამომძიებელს, საქართველოს პროკურატურის ყველა თანამშრომელს, - ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრის ირაკლი ღარიბაშვილის განცხადებაშია აღნიშნული.

მთავრობის მეთაურის თქმით, დამოუკიდებელი, მაღალპროფესიული, ეფექტიანი პროკურატურა თითოეული მოქალაქის უსაფრთხოების გარანტი და ამდენად, დემოკრატიული სახელმწიფოს უმნიშვნელოვანესი ქვაკუთხედია.

„მეამაყება, რომ ჩვენი პროკურატურა სწორედ ასეთ - თანამედროვე, ანგარიშვალდებულ, ევროპული სტანდარტების სახელმწიფო ინსტიტუტად ჩამოყალიბდა.
მადლობას გიხდით იმ უდიდესი შრომისათვის, რომელსაც თქვენ ქვეყნის სტაბილურობისა და კანონის უზენაესობის უზრუნველსაყოფად ეწევით, და კვლავაც წარმატებებს გისურვებთ”, - აღნიშნავს პრემიერი.

3-4 ივნისს, ბათუმი „ზაფხულის ფესტივალს“ უმასპინძლებს, რომლითაც აჭარაში საზღვაო ტურისტული სეზონი ოფიციალურად გაიხსნება.

აჭარის ა.რ. ტურიზმისა და კურორტების დეპარტამენტის ინფორმაციით, ყველაზე ფერადი და საინტერესო ფესტივალი უცვლელი სლოგანით „ზაფხული იწყება აქ“ ანბანის კოშკის მიმდებარე ტერიტორიაზე ჩატარდება. ფესტივალის მუსიკალურ პროგრამაზე, რომელიც ანბანის კოშკთან საღამოს 4 საათის შემდეგ დაიწყება, ქართველი შემსრულებლები, ბენდები და დიჯეები იზრუნებენ. მათ შორის იქნებიან ადგილობრივი და მოწვეული ბენდები „სალიო“, „არა“, „მონსტერ ლობსტერი“, LOUDSPEAKERS, ნუცა ბუზალაძე, „ანიკი“ „ასეა სულ“, „ლურჯი იალქანი“ და სხვა.

დღის განმავლობაში ფესტივალზე იფუნქციონირებს ღია კაფე-ბარები, ზღვის სანაპიროზე გაიმართება ფრანების შოუ, 16:00 საათიდან კი ფესტივალზე მრავალფეროვანი სპორტულ-გასართობი აქტივობებია დაგეგმილი: დრამების შოუ, პანტომიმა, ავიაშოუ, საბავშვო აქტივობები, საცოცი კედელი, STREET ART და სხვა გასართობი ღონისძიებები, რაც ყველა ასაკისა და კატეგორიის სტუმარზე იქნება გათვლილი. გასული წლებისგან განსხვავებით წელს ზაფხულის ფესტივალი ორ დღეს გაგრძელდება. მასზე დასწრება თავისუფალია.

სამგორის რაიონში რკინა-ბეტონის კიბეების, საყრდენი კედლების და ლითონის კონსტრუქციების მოწყობა-რეაბილიტაციის სამუშაოები აქტიურ რეჟიმში მიმდინარეობს.
პროექტის ფარგლებში ხორციელდება ნანა სამარგულიანი ქუჩისა და N124-ე საჯარო სკოლის დამაკავშირებელი კიბის, ასევე, ბოგდან ხმელნიცკის ქუჩისა და მოსკოვის გამზირის N37-ის დამაკავშირებელი კიბის მოწყობა- რეაბილიტაცია.
სამუშაოები წარმოებს ჯავახეთის ქუჩა №142- სა და ვარკეთილი IVმ/რ- ის II რიგს შორის დამაკავშირებელ მონაკვეთზეც, სადაც ეწყობა გადასასვლელი - ბილიკი, კიბე და საყრდენი კედლი.
პროექტი ითვალისწინებს არსებული კიბის ამორტიზირებული კედლებისა და მოაჯირის სვეტების დემონტაჟსა და რეკონსტრუქციას. დამუშავდება და გამოიცვლება დაზიანებული ბაზალტის ფილები, მოეწყობა ახალი კედლები სვეტებით, რომლებიც
ბაზალტის ქუდებით დაიფარება. ამავდროულად, პროექტში გათვალისწინებულია ლამპიონების მოწყობა და გადასასვლელი გვირაბის შელესვა.
პროექტის ღირებულება 638 974 ლარია.
მიმდინარე სამუშაოებს თბილისის მერის მოადგილე კახა გულედანი, რიონის გამგებელი კახა სამხარაძე და გამგებლის მოადგილე სოსო ბურდულაძე გაეცნენ.

გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა, ოთარ შამუგიამ მაღალმთიან დასახლებებში სამეწარმეო საქმიანობის ხელშეწყობის მიზნობრივი პროგრამის შესახებ მთავრობის სხდომის დასრულების შემდეგ მედიასთან გამართულ შეხვედრაზე ისაუბრა. როგორც მინისტრმა აღნიშნა, ახალი პროგრამის მიზანი მაღალმთიან დასახლებებში, სადაც ეკონომიკური აქტივობა შედარებით დაბალია, კერძო სექტორის განვითარების, ახალი სამუშაო ადგილების შექმნის და ადგილობრივი მცხოვრებლების სოციალურ-ეკონომიკური პირობების გაუმჯობესების ხელშეწყობაა.

გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინფორმაციით, პროგრამა განხორციელდება მაღალმთიან დასახლებებთა ნუსხის დამტკიცების შესახებ საქართველოს მთავრობის დადგენილებით განსაზღვრულ დასახლებებში და ითვალისწინებს როგორც სასოფლო-სამეურნეო, ისე არასასოფლო-სამეურნეო მიმართულებით დაფინანსებას.

როგორც სამინისტროში აცხადებენ, პროგრამის ფარგლებში დაფინანსდება როგორც შემნახველი, გადამმუშავებელი საწარმოები, მარნები, მცირე საოჯახო სასტუმროები, კვების ობიექტები, ასევე სხვა ნებისმიერი ბიზნესიდეა, გარდა პროგრამით გათვალისწინებული გამონაკლისებისა. მათივე ცნობით, ეს გამონაკლისები პროგრამაშია გაწერილი და მოიცავს სამშენებლო საქმიანობას, დეველოპერულ საქმიანობას, სავაჭრო ობიექტებს, სატრანსპორტო მომსახურებას და ა.შ. ასევე გამონაკლისებშია სოფლის მეურნეობის პირველადი პროდუქციის წარმოება, ვინაიდან ეს მიმართულება სხვადასხვა სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში ფინანსდება და ყველასთვის ხელმისაწვდომია.

„ვფიქრობ, ახალი პროგრამა მნიშვნელოვან სტიმულს მისცემს მაღალმთიან დასახლებებში სხვადასხვა საქმიანობის წამოწყებას, მათ შორის, ახალგაზრდების ჩართულობას; მათ ექნებათ დამატებით 10% თანადაფინანსება. პროგრამა ხელს შეუწყობს ადგილობრივი მოსახლეობის დასაქმებას და მათი სოციალური პირობების გაუმჯობესებას“, – განაცხადა მინისტრმა ოთარ შამუგიამ.

ამასთან, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ცნობით, პროგრამის ფარგლებში თანადაფინანსება ერთ პოტენციურ ბენეფიციარზე შეადგენს არანაკლებ 30,000 ლარს და არაუმეტეს 100,000 ლარისა, მაგრამ არაუმეტეს წარმოდგენილი პროექტის ჯამური ღირებულების 50%-ს.

„დამატებითი 10%-იანი ბენეფიტია განსაზღვრული ახალგაზრდა მეწარმეებისა და სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივებისათვის. აღსანიშნავია, რომ პროექტის ჯამური ღირებულება განაცხადის წარმოდგენის მომენტისთვის არ უნდა აღემატებოდეს 500 000 ლარს.

ამ ეტაპზე პროგრამის ბიუჯეტი განსაზღვრულია ხუთი მილიონი ლარის ოდენობით. სოფლის განვითარების სააგენტო განაცხადების მიღებას ივნისის მეორე ნახევრიდან დაიწყებს“, – აღნიშნულია გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინფორმაციაში.

ლიბერთისა და Globalize პლატფორმის პარტნიორობის ფარგლებში, საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს,26 მაისს, ნიუ-იორკში (აშშ) ლეგენდარულ Webster Hall-ში, Globalize NY კონფერენცია გაიმართა, სადაც   ქართულმა ბიზნეს კომპანიებმა ქართულიდიასპორის, ინვესტორების, ტექნოლოგიებით და ინოვაციებით დაინტერესებული მხარეების და საქართველოშიბიზნესინტერესებისმქონესხვაპარტნიორებისთვის,  ქართულიპროდუქცია წარადგინეს  და საინვესტიციოდასაექსპორტოშესაძლებლობებიშესთავაზეს. პოტენციური ინვესტორებისწინაშე, კონფერენციის საგამოფენო სივრცეში 30-მდე ქართულიბიზნესის, მათ შორის ლიბერთის პარტნიორი ბიზნეს კომპანიების საექსპორტოპროდუქციაიყო წარმოდგენილი.

ამავე კონფერენციის ფარგლებში, ლიბერთიმ,  ქართველი ემიგრანტებისთვის უმნიშვნელოვანესი პროგრამა დაანონსა, რომლის მიზანია ხელი შეუწყოს ქართველ ემიგრანტებს და მათი ოჯახის წევრებს ონლაინ შეისწავლონ ქართული ენა. რამდენიმეთვიანი მუშაობის შედეგად, ლიბერთის მხარდაჭერით, უცხოური ენების შემსწავლელმა წამყვანმა ონლაინ პლატფორმა  Lingwing -მა შექმნა ქართული ენის შემსწავლელი საბაზისო კურსი. ამ პლატფორმით,  ქართული ენის შესწავლა, ინგლისური ენიდან სრულიად უფასოდაა შესაძლებელი.

 ,,ლიბერთის კორპორაციული პასუხისმგებლობის  პრიორიტეტია განათლება და ყველა იმ პროექტის ხელშეწყობა, რომელიც მშობლიური

ენის პოპულარიზაციას, როგორც ქვეყნის შიგნით, ასევე მის ფარგლებს გარეთ შეუწყობს ხელს.  მოხარული ვართ, რომ Lingwing-თან პარტნიორობით შევძელით კიდევ უფრო ახლოს მივიდეთ ემიგრაციაში მცხოვრები ქართველების საჭიროებებთან და სწორედ მათთვის და მათი შვილებისთვის შევქმენით ქართული ენის შემსწავლელი კურსი. ამ კურსის დახმარებით ისინი  უსასყიდლოდ, მარტივად და დამოუკიდებლად, ონლაინ ან მობილური აპლიკაციით შეისწავლიან მშობლიურ ენას.

ჩვენთვის რაოდენ საამაყოა, ის რომ ქართული ენის  სწავლას ან განმტკიცებას  შეძლებს  მომავალი თაობა, რომელიც დღეს ემიგრაციაში იზრდება. ორმაგად სასიხარულო და სიმბოლურია, ის ფაქტი, რომ  Globalize NY კონფერენციის ფარგლებში, ამერიკის შეერთებულ შტატებში მცხოვრებ ქართველ ემიგრანტებს, სწორედ საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს შევხვდით და მნიშვნელოვანი პროექტი გავაცანით" - თამარ ზაქარიაძე, ლიბერთის კორპორაციული პასუხისმგებლობის მიმართულების ხელმძღვანელი.

დეტალურადპროექტიიხ: https://bit.ly/43hb2VH

საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელმა ეროვნულმა კომისიამ (სემეკ) 2022 წლის საქმიანობის ანგარიში დაამტკიცა. ანგარიშში დეტალურადაა აღწერილი ელექტროენერგეტიკის, ბუნებრივი გაზისა და წყალმომარაგების სექტორების მდგომარეობა და რეგულირების განვითარების მიზნით განხორციელებული პროექტები, სემეკის საქმიანობის ძირითადი მიმართულებები და პრიორიტეტები.  

საჯარო სხდომაზე სემეკის 2022 წლის საქმიანობის ანგარიშის განხილვისას,  სემეკის თავმჯდომარემ, დავით ნარმანიამ აღნიშნა, რომ ენერგეტიკის სექტორისათვის 2022 წელი  გამოწვევებით და შესაძლებლობებით იყო სავსე. რთული გეოპოლიტიკური ფაქტორების მიუხედავად, კომისიამ  შეინარჩუნა ენერგიის ფასების სტაბილურობა.

„მიუხედავად არაერთი გამოწვევისა, შესაძლებელი გახდა ტარიფების შენარჩუნება არსებულ ნიშნულზე. კომისია დეტალურად იხილავს და აკონტროლებს თითოეულ თეთრს, რომელიც გათვალისწინებულია ტარიფში. 2014 წლიდან სემეკი ტარიფებს ადგენს გამჭვირვალე მეთოდოლოგიებზე დაყრდნობით, რომელიც თავის მხრივ ეფუძნება საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკას.  ტარიფი წარმოადგენს რთულ სტრუქტურას, რომლის გაანგარიშებაც ხანგრძლივი პროცესია და მხოლოდ მარტივი დათვლებით, შეუძლებელია ტარიფის დადგენა. ტარიფის კალკულაციაზე მუშაობს მთელი გუნდი, კომისია გადაწყვეტილებას იღებს საჯარო სხდომაზე, ღია და გამჭვირვალე პრინციპით, სადაც მონაწილეობის მიღება შეუძლია ნებისმიერ დაინტერესებულ პირს. სემეკის მიერ რეგულირებული სექტორების მდგრადი და ურყევი განვითარებისათვის, სამართლიან პრინციპებზე დადგენილი ტარიფი წარმოადგენს ერთგვარ გარანტიას. ლარის გაცვლითი კურსი, დოლართან მიმართებაში წარმოადგენს ერთ-ერთ კომპონენტს, რომლის ცვლილებებიდან გამოწვეულ გავლენებსაც პირველ რიგში, სემეკი აკონტროლებს და ასახავს ტარიფში.

სემეკის მთავარი პრიორიტეტია, უზრუნველვყოთ მომხმარებლების  წვდომა მაღალხარისხიან მომსახურებაზე, აქედან გამომდინარე აქტიურად ვმუშაობთ რეგულირებად სექტორებში მომსახურების ხარისხის გაუმჯობესებისთვის. ჩვენი მიზანია, მომხმარებლებს ჰქონდეთ წვდომა ახალ ტექნოლოგიებსა და ინოვაციურ მომსახურებებზე, რაც მათ ხელს შეუწყობს ენერგეტიკასთან და წყალმომარაგებასთან დაკავშირებული საკითხების მაქსიმალურად ეფექტიანად მოგვარებაში.  კომისია აქტიურად ნერგავს მომსახურებისა და მონაცემთა ანალიზის ციფრულ ტექნოლოგიებს, რაც  აუმჯობესებს რეგულირების ხარისხს“, - განაცხადა დავით ნარმანიამ.

სემეკის თავმჯდომარემ ასევე ისაუბრა კომისიის საერთაშორისო ურთიერთობებზე და რეგულირების განვითარების მიზნით განხორციელებულ საერთაშორისო პროექტებზე. გარდა ამისა, ყურადღება გაამახვილა სემეკთან არსებულ ელიზბარ ერისთავის სახელობის ენერგეტიკის სასწავლო ცენტრის დაარსებაზეც. სემეკის თავმჯდომარის თქმით, ცენტრი წარმოადგენს ღირებულ პლატფორმას ენერგეტიკის სპეციალისტებისა და სხვა დაინტერესებული პირების პროფესიული განვითარებისთვის.

საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი ბრატისლავაში, გლობალური უსაფრთხოების ფორუმზე (GLOBSEC) გაემგზავრა. ფორუმი 29-31 მაისს გაიმართება.

მთავრობის მეთაური, ფორუმის ფარგლებში, ერთ-ერთ თემატურ დისკუსიაში მიიღებს მონაწილეობას.

ირაკლი ღარიბაშვილი სლოვაკეთში დელეგაციასთან ერთად გაემგზავრა.

ოდესმე დაფიქრებულხართ, რას ნიშნავდა - E -საკვები დანამატის ნომრები  საკვების შეფუთვაზე არსებული ინგრედიენტების სიაში და რა გავლენა აქვთ მათ ორგანიზმზე?

ემულგატორები არის საკვები დანამატები, ისინი რამდენიმე ათწლეულია კვების მრეწველობაში გამოიყენება და მათი მავნებლობის შესახებ ბევრჯერ გვსმენია, თუმცა, არც თუ ისე ბევრმა იცის რა იმალება რეალურად ამ იდუმალი Е-ს მიღმა.

საკვების მწარმოებლები ამატებენ ემულგატორებს საკვებს, რათა უზრუნველყონ მათი სტრუქტურა, ტექსტურა, გემო და შენახვის ვადა.

ემულგატორები ტრადიციულად მზადდება მცენარეული და ცხოველური წყაროებიდან, მაგრამ არსებობს მრავალი სინთეზური ემულგატორი. ემულგატორები ემატება დამუშავებულ საკვებს, როგორიცაა მაიონეზი, ნაყინი, შოკოლადები, არაქისის კარაქი, ნამცხვრები, ნაღების სოუსები, მარგარინი და ცომეული, რათა თავიდან აიცილონ მათი ზეთისა და წყლის კომპონენტების გამოყოფა. ემულგატორები ასევე ანიჭებენ  საკვებს გლუვ ტექსტურას და ზრდის მათ შენახვის ვადას.

საკვების გარდა კიდევ რა შეიძლება შეიცავდეს ემულგატორებს

საკვები პროდუქტების გარდა, ფარმაცევტული, პირადი ჰიგიენის და კოსმეტიკური საშუალებები შეიცავს ემულგატორებს. 

მავნეა თუ არა ემულგატორები თქვენი ჯანმრთელობისთვის?

ეს  დამოკიდებულია სახეობაზე. ზოგიერთი მათგანი ბუნებრივად მიიღება საკვებიდან, როგორიცაა კვერცხი ან თესლი, ზოგი კი ადამიანის მიერ არის შექმნილი და პოტენციურად უფრო რთული მოსანელებელია.  რამდენიმე კვლევის თანახმად, ემულგატორები შეიძლება უარყოფითად მოქმედებდნენ თქვენს ჯანმრთელობაზე. ბევრი ამ საკვები დანამატებიდან დაშვებულია მოხმარებაში და ითვლება უსაფრთხოდ, თუმცა, მაინც არსებობს სხვადასხვა მოსაზრებები ამ საკითხის მიმართ. კვების მრეწველობის სპეციალისტების გვარწმუნებენ, რომ Е ინდექსი არც ისე საშიშია, რადგან მათი მოხმარება დაშვებულია მრავალ ქვეყანაში და არა აქვთ უკუჩვენებები. თუმცა, ეკოლოგებს და ექიმებს აქვთ განსხვავებული მოსაზრება – მრავალრიცხოვან საკვებ დანამატებს აქვთ თვისება დაგროვდნენ ორგანიზმში და გამოიწვიონ სხვადასხვა რეაქციები: დაწყებული კუჭის პრობლემების გამწვავებიდან დამთავრებული სერიოზული დაავადებებით.

2021 წლის კვლევის მიხედვით, საკვების ემულგატორები ზრდის ნაწლავის ანთების რისკს. კვლევამ აჩვენა, რომ ორი სინთეზური ემულგატორი - კარბოქსიმეთილცელულოზა და პოლისორბატი 80 - მკვეთრად მოქმედებს ნაწლავის მიკრობიომზე და ზრდის ანთების რისკს.

2017 წლის სხვა კვლევამ გამოავლინა ემულგატორების მავნე ზემოქმედება. კვლევის თანახმად, ემულგატორები ზრდის ნაწლავის ანთებითი დაავადებების რისკს, როგორიცაა კრონის დაავადება და წყლულოვანი კოლიტი, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მძიმე სიმპტომები. კვლევამ ასევე დაადგინა, რომ ემულგატორები იწვევენ სიმსუქნესთან დაკავშირებულ დაავადებებს, როგორიცაა ტიპი 2 დიაბეტი და გულ-სისხლძარღვთა და ღვიძლის პრობლემები.

კვლევამ, ასევე, გამოავლინა ემულგატორების შემცველი კანის მოვლის საშუალებების პოტენციურად მავნე ზემოქმედება. ლაურილის სულფატებისგან და ლაურილის ეთერსულფატებისგან დამზადებული ემულგატორები იწვევენ კანის გაღიზიანებას და აზიანებენ კანის ბარიერს.

მინესოტას უნივერსიტეტის კვლევამ აჩვენა, რომ ემულგატორებს შეუძლიათ გამოიწვიონ ცვლილებები ნაწლავის მიკრობიოტის შემადგენლობაში და ნაწლავში ჯანსაღი მოკლე ჯაჭვის ცხიმოვანი მჟავების წარმოების შემცირება.

კვების მრეწველობაში ემულგატორების გამოყენების ბოლოდროინდელი ზრდის გათვალისწინებით, მკვლევარები სულ უფრო ხშირად ითხოვენ  ხანგრძლივ ადამიანებზე კონტროლირებად ცდებს, რათა ზუსტად გაზომონ, თუ როგორ შეიძლება გავლენა იქონიოს ამ ინგრედიენტებმა ადამიანის ჯანმრთელობაზე.

არსებობს ისეთი საკვები დანამატებიც, რომლებიც მავნეა ნებისმიერი ადამიანისათვის და ბევრი მათგანის გამოყენება სრულიად აკრძლულია. სამრეწველო უსაფრთხოების სააგენტოს მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების მიხედვით Е-230, Е -231, Е-232 კონსერვანტები, რომლებსაც იყენებენ ხილის დამუშავებისას (რის გამოც ფორთოხალი და ბანანი ინახება მაღაზიაში დიდი ხნის მანძილზე გაუფუჭებლად), არაფერია სხვა თუ არა … ფენოლი! ეს ნივთიერება ჩვენს ორგანიზმში მცირე დოზით მოხვედრისას კი იწვევს სიმსივნის პროვოცირებას, ხოლო დიდი რაოდენობით კი საწამლავს წარმოადგენს. მიუხედავად იმისა, რომ კონსერვანტებით მხოლოდ ხილის კანი მუშავდება, მას მაინც შეუძლიათ ზიანის მოყენება, რადგან ყველა არ რეცხავს ხილს ჭამის წინ, ან მაგ: ბანანის კანისგან გასუფთავების შემდეგ, იგივე ხელით ჭამს მას.

როგორ გავიგოთ, არის თუ არა ემულგატორები უსაფრთხო

თუ გსურთ თავიდან აიცილოთ  მავნე ემულგატორები, აირჩიეთ ორგანულად წარმოებული პროდუქტები, რომლებიც დამზადებულია მინიმალური ინგრედიენტებით. დაიმახსოვრეთ: საკვებ დანამატებს საერთოდ ვერ ნახავთ ისეთ პროდუქტებში, როგორიცაა ბოსტნეული, ხილი, 100% მთლიანი მარცვლეული, კვერცხი, თევზი, თხილი ან თესლი.

წაიკითხეთ ინგრედიენტების ეტიკეტები საკვების შეძენისას, რათა იცოდეთ რას მოიხმართ.

მზესუმზირის ლეციტინი კარგი ვარიანტია, თუ მიირთმევთ ერთი ან მეტი ემულგატორით დამზადებულ საკვებს. მზესუმზირის ლეციტინი ზოგადად უსაფრთხოა და მისი მოხმარება შესაძლებელია გვერდითი ეფექტების მინიმალური რისკით. ამ ტიპის ემულგატორი ძალიან ნაკლებად სავარაუდოა, რომ იყოს გენეტიკურად მოდიფიცირებული (განსაკუთრებით, თუ ის ორგანულია) და არ გადის ისეთი ინტენსიური ექსტრაქციის პროცესს, ვიდრე სხვა საკვები დანამატები, მათ შორის სოიოს ან კვერცხის გულიდან წარმოებული ლეციტინი.

გუარის რეზინას, პექტინს და სახამებელს ასევე შეუძლიათ კარგი ემულგატორების შექმნა, რადგან ისინი უფრო ბუნებრივად წარმოიქმნებიან და აქვთ გარკვეული სარგებელიც კი - როგორიცაა სისხლში შაქრისა და ქოლესტერინის მართვა, საჭმლის მონელება და სისავსის შეგრძნება.

აშშ-ს სურსათისა და წამლების ადმინისტრაცია (FDA) ავალებს სურსათის მწარმოებლებს ჩამოთვალონ თავიანთი პროდუქტების ყველა ინგრედიენტი, მათ შორის ემულგატორები. დარწმუნდით, რომ შეძენილი პროდუქტი შეიცავს FDA-ს მიერ დამტკიცებულ ემულგატორებს. მოძებნეთ "საერთოდ აღიარებული, როგორც უსაფრთხო" სერთიფიკატი.

მაგრამ რაც შეეხება, კანის მოვლის საშუალებებს, ემულგატორები ძირითადად დაურეგულირებელია. პირადი ჰიგიენის პროდუქტების მწარმოებლებს არ სჭირდებათ წინასწარ დაადასტურონ პროდუქტები, როგორიცაა კანის დამატენიანებელი, სუნამოები, ტუჩსაცხები, შამპუნები, თმის საღებავები და დეოდორანტები (გარდა ფერის დანამატებისა) მათ გაყიდვამდე. დარწმუნდით, რომ ყიდულობთ ხარისხიან კანის მოვლის საშუალებებს და შეამოწმეთ მათი ინგრედიენტები.

ავტორი: ია გრიგალაშვილი