ორგანიზაცია "პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის" ავრცელებს ინფორმაციას, რომ ქალმა ფეხბურთელებმა სექსუალური შევიწროების საქმე ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოშიც მოიგეს.

"ქუთაისის სააპელაციო სასამართლომ ძალაში დატოვა პირველი ინსტანციის გადაწყვეტილება და მწვრთნელის მხრიდან სექსუალური შევიწროების ფაქტი დაადგინა.

მოსამართლეთა შემადგენლობა - თავმჯდომარე ირმა პერანიძე და მოსამართლეები: მალხაზ ჩუბინიძე და ინდირა მაშანეიშვილი.

საქმეზე მუშაობდნენ PHR -ის ადვოკატები: სოფი მენაბდიშვილი, ანა თავხელიძე და ანა აბაშიძე", - წერია განცხადებაში.

14 აგვისტოს თბილისის საქალაქო სასამართლოში მოსამართლე დავით ნარიმანიშვილმა ტრანსნაციონალურ დანაშაულში ბრალდებული ხუთი ადამიანის საქმის განხილვა დაიწყო. ისინი ევროპის ბიბლიოთეკებიდან რარიტეტული წიგნების ორგანიზებული ქურდობის ბრალდებით 2024 წლის მაისში დააკავეს საქართველოში.

ხუთი ბრალდებულიდან ოთხი წინასწარ პატიმრობაშია, ერთმა კი გამოძიებასთან ითანამშრომლა, აღიარა დანაშაული და სასამართლოს გადაწყვეტილებამდე თავისუფლება მოიპოვა.

ამ გახმაურებულ საქმეზე სასამართლოს მტკიცებულებების განხილვა ჯერ არ დაუწყია, თუმცა საწყის ეტაპზევე პროკურატურა ამტკიცებს, რომ არაერთი მტკიცებულება აქვს, რაც ადასტურებს, რომ დაკავებულები კარგად შემუშავებული გეგმის მიხედვით, ერთმანეთთან შეთანხმებულად ძარცვავდნენ ბიბლიოთეკებს. ბრალდებულების ადვოკატები კი ამბობენ, რომ არ არსებობს დანაშაულის ჩადენის დამადასტურებელი პირდაპირი მტკიცებულებები და არც ჯგუფის ორგანიზატორია გამოკვეთილი საქმეში, რომელსაც ჯგუფური დანაშაულის კვალიფიკაცია აქვს.

გამოძიებას ამ დრომდე გამოკვეთილი არ ჰყავს ორგანიზებული ჯგუფის ლიდერი, არ არის ნაპოვნი დაკარგული წიგნების დიდი ნაწილი და იმის გადაჭრით თქმაც რთულია, რამდენი ბიბლიოთეკის ძარცვასთან აკავშირებენ მათ. ამ დროისთვის საერთაშორისო გამოძიება ათი ქვეყნის ათზე მეტი ბიბლიოთეკის ძარცვის საქმეს იძიებს, გახსნილი ეპიზოდი კი მხოლოდ ხუთია.

რა ვიცით დაკავებულებზე?
საქართველოში ბრალდებული ხუთი ადამიანიდან სამი ერთი ოჯახის წევრია - და-ძმა ქრისტინე და მათე ცირეკიძეები და მათე ცირეკიძის ცოლი ანა გოგოლაძე, რომელიც დანაშაულს აღიარებს.

გამოძიება ამბობს, რომ ანა და მათე, როგორც ტურისტები, ხშირად მოგზაურობდნენ ევროპაში, ამ პერიოდებში აკითხავდნენ ბიბლიოთეკებს და გამოგონილი გვარ-სახელებით და ყალბი დოკუმენტებით მკითხველებად რეგისტრირდებოდნენ. სინამდვილეში ისინი იპარავდნენ მეცხრამეტე საუკუნის იშვიათ გამოცემებს და მათ ყალბი ვერსიებით ანაცვლებდნენ. გამოძიებისვე ვერსიით, ბილეთებისა და სასტუმროს ჯავშნების თანხებს ქრისტინა ფარავდა, რომელიც დანაშაულის ჩადენის ადგილებში თვითონ არ ჩნდებოდა.

წიგნების ქურდობაზე 2022 წელს ამ ოჯახის კიდევ ერთი წევრი დააკავეს - მათესა და ქრისტინეს მამა ბექა ცირეკიძე, რომელიც ერთხელ უკვე ნასამართლევია ანტიკვარული წიგნების ქურდობისთვის საქართველოში. ახლა ის ესტონეთის ციხეში იხდის სასჯელს. ბექა ცირეკიძეს საქართველოში ბრალი წარდგენილი არ აქვს, რაც იმას ნიშნავს, რომ ქურდობის იმ ეპიზოდებში, რომლებშიც მის შვილებს ასამართლებენ, მისი მონაწილეობის დამადასტურებელი მტკიცებულებები არ ან ჯერ არ არსებობს.

ბექა ცირეკიძე საპატიმროდან ქართული ტელევიზიებისთვის მიცემულ ინტერვიუებში ამბობს, რომ მისი შვილი ქრისტინე გამოძიებას სასურველი ჩვენების მისაღებად და სხვა ადამიანებზე გასასვლელი კვალის საპოვნელად სჭირდება.

პროკურორი ლაშა კოტრიკაძე კი რადიო თავისუფლებას ეუბნება, რომ ქრისტინეს წინააღმდეგ მტკიცებულებებს შორის, გარდა ავიაბილეთების, სასტუმროს ჯავშნების, ბიბლიოთეკაში გამოგონილი ვინაობით ვიზიტების დამადასტურებელი ჩანაწერებისა, არის სხვაც. მაგალითად, ოჯახის წევრებს შორის მიმოწერა, რაც ადასტურებს იმას, რომ ისინი ქურდობას ერთად გეგმავდნენ.

საქმის ნაწილია ბიბლიოთეკების კამერების ჩანაწერები, რომლებშიც მართლაც ჩანს, როგორ შედის და გამოდის ახალგაზრდა წყვილი სამკითხველოებში, მაგრამ უშუალოდ წიგნების ბიბლიოთეკიდან გამოტანა ამ ჩანაწერებში არ არის.

ვარშავის ბიბლიოთეკიდან, რომლის ძარცვაშიც ბრალდება მათეს და ანას ადანაშაულებს, 70 რარიტეტული წიგნია დაკარგული, თუმცა ახალგაზრდა ცოლ-ქმარს მხოლოდ ხუთი წიგნის ქურდობას ედავებიან. გამოძიების მტკიცებით, მათ ეს წიგნები ვენაში წაიღეს სანდო ადამიანისთვის გადასაცემად.

მათე და ანა ვარშავის ბიბლიოთეკაში 2023 წლის ოქტომბრის დასაწყისში დარეგისტრირდნენ. პროკურატურის მტკიცებით, მათ ზუსტად იცოდნენ, რომელ წიგნებზე უნდა “ენადირათ.” იმ დროს, როცა პოლონეთის დედაქალაქის საუნივერსიტეტო ბიბლიოთეკიდან წიგნები მოიპარეს, საქართველოს პროკურატურას უკვე ჰქონდა გამოძიება დაწყებული ევროპაში წიგნების ქურდობის საქმეზე, რომელშიც საქართველოს მოქალაქეები ფიგურირებდნენ. Მათეც, ანაც და სამი სხვა ბრალდებულიც მხოლოდ 2024 წლის მაისში დააკავეს - გამოძიების დაწყებიდან მათ დაკავებამდე ათამდე ბიბლიოთეკის საცავია გაძარცვული.

მათე ცირეკიძეს ვარშავის გარდა, ბრალად ედება საფრანგეთის ორი - ლიონისა და პარიზის - ბიბლიოთეკების ძარცვაც. აქ მის დანაშაულში თანამონაწილეობას ბექა ახალაშვილს ედავებიან. გამოძიება ამბობს, რომ ახალგაზრდა კაცებმა 2023 წლის 3 ივლისს ჯერ ლიონის ბიბლიოთეკა გაძარცვეს, შემდეგ კი, ამავე წლის ოქტომბერში, მკითხველებად რეგისტრირებულებმა პარიზის ბიბლიოთეკაში შეარჩიეს ძვირფასი წიგნები, მოგვიანებით კი უკვე მათ მოსაპარად შენობაში შეღწევა სარდაფის ფანჯრიდან სცადეს.

3 ივლისს ლიონის ბიბლიოთეკაში მისული 30 წლამდე კაცი, გაუპარსავი წვერით და ზოლიანი მაისურით, ბიბლიოთეკარებს გაეცნო როგორც სტუდენტი, რომელიც რუსულ ლიტერატურას იკვლევს. გამოითხოვა პუშკინის მეცხრამეტე საუკუნეში გამოცემული ათი წიგნი და სამკითხველო დარბაზში დაჯდა სამუშაოდ. ორი საათის შემდეგ ამავე დარბაზში შევიდა სხვა კაცი, რომელმაც ბიბლიოთეკარს რაღაც ჰკითხა - სანამ ის მკითხველს პასუხობდა, „ლიტერატურის ფაკულტეტის სტუდენტმა“ ძვირფასი წიგნები ბიბლიოთეკიდან გაიტანა.

გამოძიებამ დაადგინა, რომ მან ლიონის ბიბლიოთეკაში გაყალბებული ბელგიური პირადობის მოწმობა გამოიყენა. მოპარული წიგნებიდან ერთ-ერთია „ბორის გოდუნოვის“ 1825 წლის პირველი გამოცემა. ამ რარიტეტული წიგნის საწყისი ფასი რუსულ აუქციონზე 70 000 ევროა.

პარიზის ბიბლიოთეკის ძარცვაში ორი ეპიზოდია: ძარცვა და ძარცვის მცდელობა. პარიზის მე-13 ოლქში აღმოსავლური ენებისა და ცივილიზაციის ეროვნული ინსტიტუტის სარდაფის ფანჯრიდან ღამით ბიბლიოთეკაში შესულმა ორმა მძარცველმა რამდენიმე ათეული გამოცემა გაიტაცა და ავტომობილით მიიმალა მას შემდეგ, რაც დღისით მკითხველების რეგისტრაციით უკვე იყვნენ ნამყოფი ბიბლიოთეკის საცავებში.

გამოძიებამ პარიზისა და ლიონის ბიბლიოთეკებში კალამსა და ტყავის ქამარზე ერთი და იგივე დნმ აღმოაჩინა და დაასკვნა, რომ ორივე ბიბლიოთეკა ერთმა და იმავე ადამიანებმა გაქურდეს. დასავლურ მედიაში მოგვიანებით ამ ამბის გაშუქებისას ივარაუდეს, რომ ეს ორი ადამიანი მონაწილეობდა შვეიცარიაში, ჟენევაში, პუშკინის გამოცემების ქურდობაშიც - ამ დანაშაულისთვის მაშინ იძებნებოდა 24 წლის საქართველოს მოქალაქე თანამზრახველთან ერთად. შესაძლებელია, რომ ეს იყოს ახლა უკვე დაკავებული მათე ცირეკიძე, თუმცა ქართული გამოძიება ჟენევის ქურდობის საქმესთან კავშირზე ჯერ არ საუბრობს.

14 აგვისტოს სასამართლო სხდომაზე პროკურორმა საბრალდებო სიტყვაში მხოლოდ ის თქვა, რომ მათე ცირეკიძის და ბესიკ ახალაშვილის ფრანგული ბიბლიოთეკებიდან მოპარული წიგნების ნაწილი იპოვეს საფრანგეთში იმ სახლში, სადაც ახალაშვილი რჩებოდა. ამ წიგნების ავთენტურობის დამადასტურებელი ექსპერტიზის დასკვნა სისხლის სამართლის საქმეში ჯერჯერობით არ დევს.

მეხუთე დაკავებულია რობერტ სატუროვი. მისი კავშირიც დანარჩენ ოთხ დაკავებულთან ნათლად არ ჩანს - გამოძიება ამბობს, რომ მან 2023 წლის ოქტომბერში მიუნხენის ბიბლიოთეკიდან გამოგონილი გვარ-სახელით გამოიწერა არაერთი ძველი გამოცემა, რომელთა შორისაც იყო რუსი მწერლის, ნიკოლაი გოგოლის წიგნები. Მიუნხენის ბიბლიოთეკაში დღეს ამ წიგნების ორიგინალის ნაცვლად მათი ოსტატურად დამზადებული ასლები დევს - ორიგინალები გამოძიების მტკიცებით, სწორედ რობერტ სატუროვმა მოიპარა. სატუროვის დაკავებისას იმ სახლში, სადაც დაკავების მომენტში იმყოფებოდა და რომელიც ხაშურის მუნიციპალიტეტის ერთ-ერთ სოფელშია, სამი ფრანგულენოვანი წიგნი აღმოჩნდა.

ხუთივე ბრალდებული 2024 წლის გაზაფხულზე დააკავეს საქართველოში - როგორც პროკურორი ლაშა კოტრიკაძე გვეუბნება, მას შემდეგ, რაც დასავლურ მედიაში გახმაურდა პარიზისა და ლიონის ბიბლიოთეკების ძარცვის შემთხვევები, არცერთ ბრალდებულს, რომლებიც მანამდე ხშირად მოგზაურობდნენ ევროპაში, საქართველოს საზღვარი აღარ გადაუკვეთია.

ყველა დაკავებული ამ ეტაპზე დუმილის უფლებას იყენებს.

რა ეტაპზეა გამოძიება?
“პუშკინის ქურდების” საქმე ყველაზე ცოტა, ათი ბიბლიოთეკის ძარცვას აერთიანებს - საქართველოს პროკურატურა 5 ბრალდებულით გახსნილად აცხადებს ამ მასშტაბური ქურდობის 5 ეპიზოდს: ესენია პარიზის, ლიონის, ვარშავის და მიუნხენის ბიბლიოთეკებში ჩადენილი ქურდობები. Გამოძიებას დასადგენი აქვს რა მოხდა ფინეთში, ესტონეთში, შვეიცარიაში, ლიეტუვაში, ლატვიასა და ესტონეთში - ამ ქვეყნების მსხვილი ბიბლიოთეკებიდანაც ქრებოდა გასულ წლებში რარიტეტული გამოცემები. Ბოლო გახმაურებული ქურდობა 2024 წლის დასაწყისში მოხდა, როცა ბერლინის ერთ-ერთ ბიბლიოთეკაში მეცხრამეტე საუკუნის რუსული გამოცემები მოიპარეს. გამოძიებას ამ საქმეზე ბრალდებული არ ჰყავს.

ჰყავდა თუ არა ამ ორგანიზებული ჯგუფს ლიდერი? როგორ და სად, ვისი შუამავლობით იყიდებოდა მოპარული წიგნები? ამ კითხვაზე საქართველოში ჩატარებულ გამოძიება არ ლაპარაკობს.

არც იმაზე - რა კავშირი აქვთ საქართველოსი დაკავებულებს ევროპის ქვეყნებში ბრალდებულ და გასამართლებულ არაერთ საქართველოს მოქალაქესთან. Მაგალითად, 2024 წლის დასაწყისში უკვე ცნობილი იყო რომ პარიზის ბიბლიოთეკების ძარცვისთვის ბელგიის აეროპორტში დააკავეს საქართველოს მოქალაქე, 48 წლის მიხეილ ზ., რომელიც ყალბი საბუთებით მოგზაურობდა ევროპაში. ფრანგული მედია წერდა კიდევ ერთ დაკავებულზე, 58 წლის ვალერიან რ. -ზე, რომელიც შესაძლოა მიხეილ ზ.-ს თანამზრახველი ყოფილიყო.

ღიად არის კითხვა იმის შესახებ, შეიძლება თუ არა ქურდობების ეს სერია იყოს საქართველოში ანტიკვარულ გამოცემებზე “ნადირობის” გაგრძელება - საქართველოში რარიტეტული წიგნების ქურდობისთვის ერთხელ უკვე გასამართლებული და ახლაც ესტონეთის ციხეში მყოფი ბექა ცირეკიძე, მათე და ქრისტინე ცირეკიძეების მამა ამბობს, რომ საქართველოში მიმდინარე გამოძიებას ზურაბ ეცადაშვილის კვალზე სურს გასვლა.

ესაა ადამიანი, რომელიც 2010 წელს იყო დაკავებული ეროვნული არქივის ბიბლიოთეკების საცავებიდან რარიტეტული წიგნების ქურდობისთვის - მაშინ ეცადაშვილი არქივის ბიბლიოთეკის დირექტორი იყო და მისი თანამზრახველობა ედება ბრალად “ქართული ფილმის” სამეთვალყურეო საბჭოს დირექტორს, არჩილ გელოვანსაც, რომელიც გამოძიების მიხედვით ეცადაშვილის მოპარულ წიგნებს ყიდულობდა.

ჯერ ჯერობით არც ქართველი და არც ევროპელი გამომძიებლები არ საუბრობენ იმაზე, ვინ იყო მოპარული წიგნების მუშტარი. ვარშავის უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკიდან მოპარული რამდენიმე წიგნი, მათზე დატანილი ბეჭდით ამოიცნეს ბიბლიოთეკარებმა რუსეთის ლიტერატურულ აუქციონებზე გაყიდულ წიგნებს შორის.

ევროპის ბიბლიოთეკებიდან მოპარული წიგნების არასრული სია ასეთია: ალექსანდრე პუშკინის 1826 წლის გამოცემა, მიხაილ ლერმონტოვის რომანის, „ჩვენი დროის გმირის“ 1826 წლის გამოცემა, ნიკოლაი გოგოლის 1841 წელს გამოცემული „ინსპექტორი“, პუშკინის პიესა „ბორის გოდუნოვი“ - 1981 წლის გამოცემა და ასევე, „პუგაჩოვის ისტორია“. მოპარულია უკრაინელი პოეტის, ტარას შევჩენკოს ლექსების 1840 წლის გამოცემაც. Უკვე დათვლილი ზიანი 2 მილიონ ევროს აჭარბებს.

თბილისის საქალაქო სასამართლო ამ საქმის განხილვას16 სექტემბერს დაიწყებს.

წყარო: რადიო თავისუფლება
ავტორი: ნასტასია არაბული

ექსპრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის მიერ საზღვრის კვეთის საქმის განხილვას თბილისის საქალაქო სასამართლოში მოსამართლე მიხეილ ჯინჯოლია აგრძელებს - ამ საქმეს 2 აგვისტომდე ნინო ჩახნაშვილი განიხილავდა. მოსამართლის ცვლილების მიზეზი გახდა ჩახნაშვილის საქალაქო სასამართლოდან სააპელაციო სასამართლოში გადასვლა. ის თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატის მოსამართლედ 2024 წლის ივლისში განწესდა.

მიხეილ ჯინჯოლია, რომელმაც სააკაშვილის საქმეზე პირველი სხდომა 2 აგვისტოს გამართა, მოსამართლე 2020 წელს გახდა, სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლედ კი 2022 წლის ნოემბერში დაინიშნა. მოსამართლედ გახდომამდე, ჯინჯოლია ქვემო ქართლის საოლქო პროკურატურის საგამოძიებო ნაწილის უფროსი გამომძიებელი იყო (2016-2019 წლებში).

მოსამართლის ცვლილების პარალელურად, დღის წესრიგში დადგა მტკიცებულებების გამოკვლევის საკითხიც - სასამართლო სხდომის დაწყებამდე, სააკაშვილის ადვოკატმა შოთა თუთბერიძემ ჟურნალისტებს უთხრა, რომ "საქმის განმხილველი მოსამართლის ცვლილების შემთხვევაში, ადამიანის უფლებების ევროპული სასამართლოს სტანდარტით, საქმეზე მტკიცებულებების განხილვა იწყება ხოლმე ხელახლა". სასამართლოსგან მტკიცებულებების ხელახლა გამოკვლევას ითხოვდა სახელმწიფო ბრალდების მხარეც.

კიდევ ერთი საკითხი, რომელიც მიხეილ ჯინჯოლიამ 2 აგვისტოს სხდომაზე განიხილა, მიხეილ სააკაშვილისთვის აღკვეთის ღონისძიების შეფარდება იყო - ყოფილ პრეზიდენტს, რომელსაც უკვე მისჯილი აქვს პატიმრობა დეპუტატ ვალერი გელაშვილის ცემისა და სანდრო გირგვლიანის გარდაცვალების საქმეზე მსჯავრდადებულთა შეწყალების გამო, მოსამართლემ საზღვრის უკანონოდ კვეთის საქმეზე წინასწარი პატიმრობა შეუფარდა. მიხეილ ჯინჯოლიამ ეს გადაწყვეტილება პროკურატურის მხრიდან შესაბამისი შუამდგომლობის დაყენების შემდეგ მიიღო.

"როდესაც ადამიანს ექვსი წელი აქვს მისჯილი და აქედან სამი წელი ჯერ კიდევ მოსახდელია, როდესაც საქმეზე მტკიცებულებების გამოკვლევა დასრულებულია და ახლა ხელახლა იწყება, როდესაც ამ საქმეზე ბრალდების მხარეს აღკვეთის ღონისძიების გამოყენება არცერთ ეტაპზე არ მოუთხოვია, ასეთ დროს სასამართლო აღკვეთის ღონისძიებად პატიმრობას არ უნდა იყენებდეს. მიხეილ სააკაშვილს სატელეფონო კომუნიკაციის საშუალებაც კი არ აქვს და საზოგადოებასთან კომუნიკაციაში იმყოფება მხოლოდ სასამართლო პროცესებზე ჩართვისას, შესაბამისად ეფემერულიც კი არ არის რისკი, რომ მიხეილ სააკაშვილი მოწმეებზე ზეგავლენას მოახდენს. ის, რომ სააკაშვილი რაიმე მტკიცებულებას გაანადგურებს, როცა ყველა მტკიცებულება უკვე სასამართლოშია ან რაიმე ახალ დანაშაულს ჩაიდენს, ეს ხომ აბსურდია?! რას ვამბობთ, რომ "ვივამედში" რომ ახალი დანაშაული არ ჩაიდინოს, ამისთვის უნდა შეეფარდოს წინასწარი პატიმრობა?" - თქვა სასამართლო სხდომაზე ექსპრეზიდენტის ადვოკატმა ბექა ბასილაიამ და გამოთქვა ვარაუდი, რომ შეიძლება წინასწარი პატიმრობის შეფარდება გახდეს სააკაშვილის კლინიკიდან პენიტენციურ დაწესებულებაში გადაყვანის საფუძველი.

"იმის გათვალისწინებით, რომ საქმის განხილვა თავიდან დაიწყო, დასაკითხი არიან მოწმეები, არსებობს მოწმეებზე ზემოქმედების ან მტკიცებულებათა განადგურების, ასევე ახალი დანაშაულის ჩადენის საფრთხეები, შესაბამისად, შუამდგომლობა საფუძვლიანია და ადგილზე თათბირით სასამართლომ დაადგინა, რომ ბრალდების მხარის შუამდგომლობა დაკმაყოფილდეს. შესაბამისად, მიხეილ სააკაშვილს აღკვეთის ღონისძიების სახით შეეფარდოს პატიმრობა და პატიმრობის ვადის ათვლა დაიწყოს განჩინების გამოცხადების მომენტიდან“, - ასე დაასაბუთა მოსამართლემ თავისი გადაწყვეტილება, რომელიც მიხეილ სააკაშვილის ადვოკატმა ბექა ბასილაიამ "პოლიტიკური შეკვეთის" შესრულებად შეაფასა. ბასილაიას განცხადებით, ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როცა ექსპრეზიდენტის წინააღმდეგ აღძრული საქმეების განხილვისას სასამართლო პროკურატურის "სრულიად უკანონო შეკვეთებს" ასრულებს.

მოსამართლის მხრიდან პატიმრობაში მყოფი ექსპრეზიდენტისთვის წინასწარი პატიმრობის შეფარდების შემდეგ სააკაშვილის ადვოკატებმა დააყენეს მოსამართლის აცილების შუამდგომლობა - მიხეილ ჯინჯოლიამ ეს შუამდგომლობა არ დააკმაყოფილა. ამ გადაწყვეტილების გამოცხადების შემდეგ ბექა ბასილაიას და შოთა თუთბერიძის მოთხოვნით სხდომა გადაიდო.

მიხეილ სააკაშვილი 2021 წლის 1 ოქტომბრიდანაა პატიმრობაში. ის ქვეყანაში თვითმმართველობის არჩევნების გამართვამდე რამდენიმე დღით ადრე დაბრუნდა.

ექსპრეზიდენტი მის წინააღმდეგ აღძრულ ყველა საქმეს პოლიტიკურად მოტივირებულს უწოდებს და ყოფილი პრემიერ-მინისტრის, ბიძინა ივანიშვილისა და რუსეთის პრეზიდენტის, ვლადიმირ პუტინის პირად პატიმრად მიიჩნევს თავს.

წესითა და რიგით, ემირ კუსტურიცას ფილმი „თეთრი კატა, შავი კატა“ ყველას უნდა გქონდეთ ნანახი და თუ არ გინახავთ, ნახეთ, კარგად გაერთობით. ზოგადად, კუსტურიცა არ არის ცუდი რეჟისორი და არ აქვს ცუდი ფილმეები... ჰოდა, სწორედ კუსტურიცა გაახსენდათ გამომძიებლებს ერთ-ერთი საქმის გამოძიების დროს, როცა საქმე ვიღაცას კი არა, ყოფილ მოსამართლეს ეხებოდა.

ყველაფერი კი ასე დაიწყო - ყოფილი მოსამართლე, რომელიც 80 წელს იყო გადაცილებული და შესაბამისად, აღარ მუშაობდა, გარდაცვლილი იპოვეს. მიზეზი გულის შეტევა იყო, მაგრამ მეზობელმა არ მოისვენა, გინდა თუ არა, ჩემი დაქალი მოკლეს და საქმე გამოიძიეთო. არადა, ექსპერტიზა ბუნებრივ სიკვდილზე თავს დებდა, გამორიცხულია, ვინმეს მოეკლა და ვერ მივმხვდარიყავითო, თანაც 21-ე საუკუნეს ჰქონდა ახალი შემობიჯებული და ასე თუ ისე, საქართველოში ექსპერტიზის მხრივ, აღჭურვილობა ცუდი არ იყო.

„თქვენ ვერ ხვდებით, ხომ, რას ვამბობ? ჩემს დაქალს ერთი შავი კატა ჰყავდა, ყველაზე და ყველაფერზე მეტად უყვარდა. უბრალოდ, ბოლო ორი თვის განმავლობაში, ვერ ასეირნებდა, სიარული უჭირდა და ამიტომ, კარს უღებდა და კატა თავისით მიდიოდა სასეირნოდ, თუმცა მალევე ბრუნდებოდა საყვარელ პაატრონთან. ჰოდა, სიკვდილამდე სამი დღით ადრე, ეს კატა რომ გაუშვა, აღარ დაბრუნებულა და საღამოს, კარზე დაუკაკუნეს. კარის წინ არავინ იდგა, მხოლოდ მუყაოს ყუთი იდო, იმ ყუთში კი, გაგუდული შავი კატა. მაშინ გონება დაკარგა, მე ვიპოვე, ძლივს მოვასულიერე, მერე მთხოვა და კატა დავამარხინე, აგერ, ჩვენი კორპუსის უკან. ისიც მითხრა, წერილი იდო ყუთში, ორი სიტყვა ეწერა „თეთრი კატა, შავი კატა“ და ვერ ვხვდები, რას ნიშნავსო. ამის მერე, სულ ნერვიულობდა და გულიც ამიტომ გაუსკდა“, - დაასრულა მოყოლა დაქალმა.

მოკლული კატის შესახებ სამართალდამცავებმა არაფერი იცოდნენ, ან საიდან უნდა სცოდნოდათ, როცა საჩივარი არავის შეუტანია. სამაგიეროდ, მათ ისიც გაიგეს, რომ გარდაცვლილ მოსამართლეს ქალიშვილი და შვილიშვილი დარჩა, გოგონა, რომელიც სტუდენტი იყო და ბებიასთან ურთიერთობა იშვიათად ჰქონდა.

„არ ვიცი, რატომ, მაგრამ ჩემს დაქალს არც შვილთან და არც შვილიშვილთან კარგი ურთიერთობა არ ჰქონდა. ისინი სამ-ოთხ თვეში ერთხელ თუ გამოჩნდებოდნენ, უფრო ზუსტად კი, შვილიშვილი მოდიოდა, თორემ შვილი რამდენიმე წელია არ მინახავს. ქმარი ვინ ჰყავდა, არ ვიცი, არასდროს უსაუბრია ამ თემაზე. ბოლოს, როცა შვილიშვილი იყო მოსული, ვიღაც ახალგაზრდა ბიჭი ახლდა, მაგრამ არ ვიცი, ვინ არის, ან რა უნდოდათ, მოვიდნენ და დაახლოებით, 10-15 წუთში წავიდნენ და მას შემდეგ აღარ მინახავს“, - განაცხადა გარდაცვლილის დაქალმა.

სამართალდამცავები ჩაფიქრდნეენ - იქნებ, კატა შვილიშვილმა, ან შვილმა მოკლა, ან მოაკვლევინა იმისთვის, რომ ხანში შესულ ქალს გულზე პრობლემები შექმნოდა და მერე ბინაც მარტივი „დასათრევი“ იქნებოდა. ბინა კი ქალაქის ცენტრში გახლდათ და საკმაოდ დიდი თანხა ღირდა. ამიტომ, საჭირო იყო, შვილიშვილი და შვილი დაეკითხათ, მით უმეტეს, რომ მათ, შესაბამისად, ბებიისა და დედის გარდაცვალების შესახებ უბრალოდ არ იცოდნენ. როცა ძალოვნებმა შვილი ნახეს და უთხრეს, რომ დედა გარდაიცვალა, მას წარბიც არ ატოკებია, ძალიან მშვიდად მიიღო ყველაფერი და ერთადერთი სიტყვა თქვა - „გასაგებია!“ სამაგიეროდ, შვილიშვილმა წამოყარა ცრემლები, ჩემი საყვარელი ბებოო და თავში ხელი შემოირტყა, ნეტავ, კატა როგორ არის, ძალიან უყვარდა და ახლა მასზე მე უნდა ვიზრუნოო. გამომძიებლებმა ერთმანეთს გადახედეს, ასე სახელდახელოდ ვერ მოიტყუებოდა ახალგაზრდა გოგო, მაგრამ მაინც ჰკითხეს, ბოლოს ბებოსთან როცა იყავი და ახალგაზრდა ბიჭი გახლდა, ვინ იყოო?

„ეგ ჩემი საქმროა. ყველაფერი გადაწყვეტილი გვაქვს, დედაჩემს გავაცანი და მინდოდა, ბებოსაც გაეცნო. მალე წამოვედით, კი თქვა, რაღაც შეუძლოდ ვარო და რეალურად, ხშირად არ ვაწუხებდი“, - დაამატა გოგონამ.

სამართალდამცავებმა კატის ამოთხრა და ექსპერტიზის ჩატარება გადაწყვიტეს. ექსპერტიზამ დაადასტურა, რომ კატა მოკლული იყო, უფრო კონკრეტულად კი, ის კისერში გადატეხეს და ასეთი რამ დაცემით ვერ მოხდებოდა, ეს შეგნებულად და საკმაოდ ძლიერი ხელებით არის გაკეთებულიო. რაც მთავარია, ექიმმა კატის ბრჭყალებში კანის ნიმუშები იპოვა, თუმცა ის მიწას ჰქონდა გაფუჭებული და რამეს დადგენა შეუძლებელი იყო, მაგრამ ექსპერტი დაზუსტებით ამბობდა, ვისაც ეს კატა დაპორჭყნიდა, მას იარა ორი კვირა მაინც ექნება, არ შეუხორცდებაო. ჰოდა, გამომძიებლებს ახლა გარდაცვლილის გარემოცვაში ისეთი ადამიანი უნდა მოეძებნათ, რომელსაც ხელები დაკაწრული ექნებოდა.

„იცით, რას ვფიქრობ? მგონია, რომ კატა ჩვენმა მეზობელმა მოკლა, იმ ბებერმა კუდიანმა, რომელიც ვერ იტანდა ვერც კატას და ვერც ჩემს დაქალს. ასე ამბობდა, შავ კატას უბედურება მოაქვს და ვინ იცის, ამ მოსამართლეს რამდენი ოჯახისთვის აქვს უბედურება მოტანილიო. ჰოდა, იმ ქალს, ბოლო დღეებიაა, ხელებზე გრძელი ხელთათმანები აცვია, მკლავამდე, აი, ისეთები, ოპერაში რომ იცვამენ ხოლმე, საღამოს კაბებზე“, - ეს ინფორმაციაც ძალოვნებს გარდაცვლილის მეგობარმა მიაწოდა.

მეზობლის ქალი მალევე იპოვეს და დარწმუნდნენ, რომ მას მართლაც ხელთათმანები ეკეთა. ძალოვნებმა ხელთათმანების მოხსნა ზრდილობიანად სთხოვეს, რაზეც კატეგორიული უარი მიიღეს, აქაოდა, ჩემს ხელებს თქვენ ვინ გკითხავთო, მაგრამ როცა მიზეზი აუხსნეს, მაშინვე მოიხსნა - ცხელი წყალი გადამესხა, დამეწვა, ცუდი შესახედია და ხელთათმანებიც ამიტომ მაცვიაო. ყოველი შემთხვევისთვის, ქალის ხელები ექსპერტს ანახეს და მან დაზუსტებით თქვა, კატის ნაკაწრის კვალიც კი არ არისო. იმის მიუხედავად, რომ ოჯახის წევრები არ ჩიოდნენ, დაქალი არ ისვენებდა, განცხადებაც დაწერილი ჰქონდა და თან ძალოვნებსაც ზემოდან ეუბნებოდნენ, ჩვენი ყოფილი კოლეგაა, მოსამართლე იყო და მისმა გარდაცვალებამ კითხვა არ უნდა გამოიწვიოსო. ყოველი შემთხვევისთვის, გამომძიებლებმა გარდაცვლილის ბინა დაათვალიერეს და სურათი ნახეს, სადაც მოსამართლეს თეთრი კატა ეკავა ხელში. სურათი გამოსაჩენ ადგილზე, ვიტრინაში იდო და „პოლაროიდით“ გახლდათ გადაღებული, უკან კი თარიღი ეწერა.

„ახლა, ამ წლის საქმეებს ამოქექავთ და ნახავთ, ვის რა მიუსაჯა გარდაცვლილმა, ეგებ, ჩვენთვის საჭირო კაცი, სწორედ ამ წელს გაასამართლეს. ვიღაცამ იცოდა თეთრი კატის არსებობის შესახებ, ახლა კი იცოდა, რომ მოსამართლეს შავი კატა ჰყავდა. ამიტომ, არქივს საფუძვლიანად უნდა მივხედოთ“, - თქვა გამომძიებელმა თათბირზე და მოსამართლის იმ წლის საქმეებს ერთბაშად სამი ოპერმუშაკი ჩაუჯდა. ისეთი საქმე ვერ ნახეს, რომელზეც ხელის ჩაჭიდება შეიძლებოდა, მაგრამ გრძნობდნენ, რომ ყველაფერი ეს, სწორედ მოსამართლის წარსულს უკავშირდებოდა, მაგრამ მთელი კარიერის გადაქექვა ბევრ დროსაც წაიღებდა და საეჭვო საქმეებიც, შესაძლოა, რამდენიმე ყოფილიყო. ყოველი შემთხვევისთვის, გამომძიებელმა შვილიშვილის საქმროს სახელი და გვარიც გაიგო და როცა თათბირზე თქვა, ეს ბიჭი გადამიმოწმეთო, ერთ-ერთმა ოპერმუშაკმა იყვირა, მაგ გვარით კაცი ჰყავს გასამართლებული და თან ზუსტად იმ წელს, რომლითაც სურათი თარიღდებაო. საქმე მაშინვე ამოიღეს და შესწავლას შეუდგნენ.

საქმის მასალების მიხედვით, მამაკაცს ახალგაზრდა გოგოს გაუპატირებას ედავებოდნენ და მოსამართლემაც უმკაცრესი სასჯელი გამოუტანა - გაუპტიურებას მკვლელობის მცდელობის მუხლიც დაერთო და სასამართლოს განაჩენი 12 წელი იყო. შვილიშვილის საქმრო კი ამ კაცის შვილი გახლდათ. მამაკაცმა ციხე ორი წლის წინ დატოვა, თუმცა ტუბერკულოზის უმძიმესი ფორმა ჰქონდა და მკურნალობას გადიოდა. სამართალდამცავებმა ბიჭი დააკავეს და არც შემცდარან - ხელებზე კატის ბრჭყალების კვალი აშკარად ეტყობოდა.

„არ ვიცოდი, ჩემი საცოლის ბებია თუ იყო ქალი, რომელმაც ჩემი ოჯახი დაღუპა. მამა რომ დააკავეს და გაასამართლეს, დედას მალე ინფარქტი დაემართა და გარდაიცვალა. მე ბავშვთა სახლში გამამწესეს, არცერთმა ნათესავმა არ ისურვა, სახლში წაეყვანა ბავშვი, რომლის მამაც სასჯელს გაუპატიურებაზე იხდიდა. როცა გავიზარდე, მამა ციხეში ვნახე და მან მითხრა, რომ მისი გასამართლებით, ხელი ერთ-ერთი მაღალჩინოსნის შვილს დააფარეს. ამ საქმის მოწმეები სათითაოდ ვნახე და ეს ყველამ დამიდასტურა. არ მჯერა, რომ ამ მოსამართლემ არაფერი იცოდა, ამიტომ გავაკეთე ის, რაც გავაკეთე და არ ვნანობ. არ მინდოდა მომკვდარიყო, უფრო ის მსურდა, რომ ენერვიულა, ეტანჯა... ახალი კატა რომ მიეყვანა, იმასაც მოვკლავდი“, - განაცხადა დაკავებულმა.

სასამართლომ მას სამწლიანი პირობითი სასჯელი მიუსაჯა, ხოლო გარდაცვლილი მოსამართლის შვილიშვილმა ბიჭთან ურთიერთობის გაგრძელება აღარ ისურვა.

ადრე ასე იყო, მოხუცთა თავშესაფარში მშობლების გაშვება არავის მოსწონდა, არავინ იწონებდა, ყველა კიცხავდა შვილებსა თუ შვილიშვილებს მოხუცების მოშორებისთვის, თუმცა ახლა, თითქოს, სიტუაცია შეიცვალა, თითქოს, ხალხი შეეგუა იმ აზრს, რომ ეს „არ ტეხავს“. ეგებ, მოხუცსაც იქ ურჩევნია, თავისი ასაკის ხალხთან ურთიერთობისთვის, ზოგადად, ცხოვრებისთვის, თუმცა სხვაობა აქაც არის - მოხუცთა თავშესაფრები განსხვავებულია. არის ისეთი, სადაც მოხუცებს თან ჰყვებიან, იქ თვეში ერთი მოხუცის შენახვა 1500 ლარამდე ჯდება და არის ისეთიც, სადაც საკვების პრობლემაც კი დგას და მოვლა-პატრონობაც ცოტა ნაკლებია. ასეა თუ ისე, კაცია და გუნება, ვიღაცა ეგუება იმ აზრს, რომ დედას, მამას, ბებიასა თუ პაპას მარტივად მოიშორებს და მოხუცთა თავშესაფარში გაუშვებს, არის კატეგორია, რომელსაც ეს ვერ წარმოუდგენია და ცოდვა გამხელილი სჯობს, მეც ამ კატეგორიას ვეკუთვნი - მშობელი, ბებია თუ პაპა, რაც შეიძლება, დიდხანს უნდა გყავდეს გვერდით, ბოლომდე უნდა გყავდეს და უმრავლეს შემთხვევაში, ვერავინ მოუვლის მოხუცს ისე, როგორც შვილი ან შვილიშვილი.

 სწორედ ერთ-ერთი ასეთი მოხუცთა თავშესაფრიდან დარეკეს გამომძიებელთან და დახმარება ითხოვეს. მოხუცი, ვინც გამომძიებელს დაურეკა, მისი შვილის ახლო მეგობარი იყო და გამომძიებელს სთხოვა, ეგებ, მინახულო, შენი ხელი გვჭირდებაო. გამომძიებელი არც დაფიქრებულა, ისე გაემგზავრა მოხუცთა თავშესაფარში, რადგან ეს ქალი მისთვის უცხო არ იყო, ახსოვდა, ბავშვობაში როგორ უმასპინძლდებოდა ტკბილეულით, როგორ აჭმევდა საკუთრი ხელით გამომცხვარ ნამცხვარს... მეგობარსაც კი ეჩხუბა, დედა მოხუცთა თავშესაფარში რატომ გაუშვიო, მაგრამ შემდეგ, როცა პირობები იხილა, აღარაფერი თქვა, თუმცა გულში მაინც სჯეროდა, რომ თავად ასე არასდროს მოიქცეოდა.

„ახლა, რა ხდება ჩემო შვილო. ჩვენ, პენსიონერებს, პენსია ხომ გვერიცხება და ცოტ-ცოტას ვინახავთ, ცოტ-ცოტას ვხარჯავთ. აი, ნამცხვარი რომ ვიყიდოთ, კანფეტი... ან რა ვიცი, რამე თუ დაგვჭირდება ისეთი, რაც აქ არ გვაქვს. დავაბარებთ ხოლმე ჩვენს „ზავხოზს“, ის დადის ქალაქში ყოველდღიურად და მოაქვს ყველაფერი. ჰოდა, ახლა ყველას ეკარგება ფული. მთლიანად არა, მაგრამ მსხვილი კუპიურები ქრება და წარმოდგენა არ გვაქვს, ვის მიაქვს. აქ კამერები არ არის დამონტაჟებული, არც საკეტები აქვს ოთახებს, ვინ დაკეტავს, ან რატომ უნდა დაკეტოს, არავინ არავის უვარდება, არაფერია მოსაპარი ფულის გარდა, მაგრამ აქამდე არ ყოფილა შემთხვევა, რომ ფული დაკრგულიყო, ახლა კი იკარგება და ამ დღეშია ყველა“, - თქვა მოხუცმა.

გამომძიებელი უსიამოვნოდ შეიშმუშნა. ის კარგად მიხვდა, რომ ფულის ქურდი ან მოხუცებს შორის უნდა ეძებნა, ან თანამშრომლებში და ორივე შემთხვევაში, უხერხულობის მომენტი შეიქმნებოდა, თანაც არ იცოდა, ვისთვის რა ეთქვა და საიდან დაეწყო, ეჭვმიტანილი იყო ყველა, თუმცა ფულს ხომ მობინადრეები კარგავდნენ და ეგებ, დამნაშავე ის იყო, ვინც არ კარგავდა? ამიტომ, ჯერ ის იყო გასარკვევი, ვის პარავდნენ ფულს და ვისთვის არ მოუპარავთ? სხვა გზა არ იყო, გამომძიებელი დაწესებულების დირექტორთან მივიდა და მიხვდა, რომ ვინ, ვინ და, დირექტორი საქმეში ნამდვილად არ იყო და ფულს არ მოიპარავდა. ამიტომ, მასთან გახსნილად საუბარიც შეიძლებოდა და ვერსიების განხილვაც, რასაც ის სიხარულით დათანხმდა, აქაოდა, თუ ქურდს ვერ დავიჭერთ, სახელი გაგვიფუჭდება, მოხუცებს კი არა, ორ ბატს არ გვანდობს არავინ მოსავლელადო და მართალიც იყო. მოხუცების პატრონები საქმის გამოძიებას კატეგორიულად ითხოვდნენ.

„როგორია, რომელიმე მოხუცზე ეჭვი მიიტანო? ისინი მთელი დღეები ერთმანეთს ხომ მხოლოდ იმას უმტკიცებენ, როგორი პატიოსნები იყვნენ მთელი ცხოვრება, როგორ ღირსეულად იცხოვრეს, ახლა კი... არ ვიცი, რა იქნება და როგორ იქნება, მაგრამ საქმე უნდა გამოვიძიოთ. მე დაგეხმარებით ყველაფერში, რასაც დამავალებთ, ყველაფერს შევასრულებ“, - განაცხადა დირექტორმა.

გამომძიებელს იმ მოხუცების სია სჭირდებოდა, რომლებიც ფულის დაკარგვაზე არ ჩიოდნენ. ასეთი შვიდი მოხუცი აღმოჩნდა, ოთხის ამბავი გასაგები იყო, მათ საპენსიო ბარათები არ ჰქონდათ - შვილები ან შვილიშვილები იღებდნენ პენსიას, ის სამი კი, უბრალოდ, აგროვებდა, კაპიკს არ აკლებდა და ამბობდა, ეს ჩვენი დასამარხი ფულიაო. გამომძიებელმა გადაწყვიტა, მათი ოთახები ჩუმად შეემოწმებინა, ენახა, რა თანხა ჰქონდათ მოგროვებული, როგორც წესი, პენსია მოჭრილი თანხაა და აქაც კოვზი ნაცარში ჩაუვარდა - ყველა მათგანს ფული ბარათზე ჰქონდა, ბარათი - ოთახში და შესაბამისად, ქეში ერთსაც არ გააჩნდა ანუ ისინი ფულს არ იპარავდნენ. ძალოვანმა ორ ოპერმუშაკს გამოუძახა, დირექტორს სთხოვა, მოხუცები გაართე, ყველას ოთახი უნდა შევამოწმოო და მართლაც, შეამოწმა. საინტერესო ის იყო, რომ ოთახების სიმცირის მიუხედავად, თითქმის ყველას თანხა საგულდაგულოდ ჰქონდა შენახული და გადამალული ანუ მათი პოვნა იოლი არ იქნებოდა, თითო სამალავის მოსაძებნად, ათი წუთი მაინც იყო საჭირო, რაც იმას ნიშნავდა, რომ ნებისმიერ დროს, შესაძლოა, ოთახში რომელიმე მისი ბინადარი შესულიყო და კითხვებიც გაჩნდებოდა, მაგრამ არავინ, არავის, არასდროს დაუჭერია. გამოდიოდა, რომ დამნაშავეს ან თანამზრახველი ჰყავდა, ან ზუსტად იცოდა, ფულს ვინ სად ინახავდა, მაგრამ... რატომ გათქვამდნენ მოხუცები თავის საიდუმლოს, ან როგორ ჰკითხავდა ქურდი, ფულს სად ინახავო? გამომძიებელიცა და ოპერმუშაკებიც დაბნეულები იყვნენ.

„როცა ერთხელ დავკარგე ფული, მერე სამალავი შევცვალე, ბოლოს კი, ფული ისეთ ადგილზე დავდე, მეგონა, მის მონახვას ვერავინ შეძლებდა, მაგრამ ქურდმა მაინც მიაგნო. ბოდიში,  შვილო, მაგრამ საცვალს ნაჭერი მივაკერე, იმ ნაჭერში ჩავდე და ისე შევინახე სხვა საცვლებთან ერთად. ჰოდა, მაინცდამაინც ის იყო აღებული და ფულიც აღარ დამხვდა. არ ვიცი, რა ვიფიქრო, ამიტომ დაგიძახე შენ და შენ თუ ვერ მიშველი, სხვა საერთოდ ვერ მიშველის“, - წუწუნებდა მოხუცი.

გამომძიებელი ხვდებოდა, რომ საქმე მარტივი არ იქნებოდა და დირექტორს უთხრა, ეგებ, ჩუმად ვიდეოთვალი დავაყენოთ ყველა ოთახშიო და ისიც დათანხმდა, თუმცა ეს მარტივი გასაკეთებელი არ იყო. ვიდეოთვალის მონტაჟს დრო და შესაბამისი სპეციალისტი სჭირდებოდა, ამდენი ხნით კი, მოხუცების გარეთ გაყვანა წარმოუდგენლად ჩანდა. რაც მთავარია, ვიდეოთვალის შესახებ, დირექტორის გარდა, არავის, აბსოლუტურად არავის უნდა სცოდნოდა. გადაწყდა, კონცერტი გაემართათ და მოხუცები ორი საათით სააქტო დარბაზში გამოეკეტათ, რაც ძალოვნებს შესაძლებლობას მისცემდა, მშვიდად ემუშავათ. მომღერლის ჩამოყვანა გამომძიებელმა ითავა და რესტორნის ნაცნობ მომღერალს სთხოვა, მიშველე და რაც მთავრია, ისე უნდა იმღერო ორი საათი, არცერთმა მოხუცმა სააქტო დარბაზიდან ფეხი არ მოიცვალოსო. ასეც მოხდა, კონცერტი „ანშლაგით“ ჩატარდა, მოხუცები კარგად გაერთნენ და ერთმაც არ იცოდა, რომ მათ ოთახებში ვიდეოთვალები დაამონტაჟეს.

სამი დღის განმავლობაში, საინტერესო არაფერი მომხდარა, მეოთხე დღეს კი მაშინ, როცა მოხუცები სადილისთვის იყვნენ გასულები, ერთ-ერთი ოთახის კარი გაიღო და იქ „ზავხოზი“ შევიდა, რომელსაც ხელში კატა ჰყავდა. კატა იატაკზე დასვა და დაახლოებით ათ წამში, კატა კარადის კარს ეცა, მამაკაცმა კარი გააღო, კატა შიგნით შეხტა, მესამე თაროზე აძვრა და კაცმაც იქიდან ფული აიღო, იგივე გააკეთა კიდევ ორ ოთახში, ფულს კატა პოულობდა და მრავლისმნახველი გამომძიებელიც კი, ამ სანახაობას პირდაღებული უყურებდა. როგორ? რანაირად? რა თქმა უნდა, ფულის ქურდი დააკავეს. მართალია, ის თავიდან ყველაფერს უარყოფდა, მაგრამ როგორც კი ჩანაწერები ანახეს, მიხვდა, რომ ვერ გამოძვრებოდა და მოყოლა დაიწყო.

„კარგად იცით, კატაბალახას წვეთებზე კატა როგორ რეაგირებს. ჰოდა, ეს იდეაც მაშინ მომივიდა თავში, როცა მოხუცებმა მაღაზიიდან რაღაცების მოტანა მთხოვეს. ხურდას ხომ ვუბრუნებდი, სწორედ, იმ კუპიურებს წავუსვი კატაბალახას წვეთები და რომ დავუბრუნე, ეჭვი არავის აუღია, აქ ხომ ყველას ეს წვეთები უდევს ჯიბეში იმისთვის,რომ საჭიროების დროს მიიღონ, შესაბამისად, არც სუნი ეუცხოვათ. მერე, იმ კუპიურებს ხომ დანარჩენებთან ინახავდნენ. მერე კატა შემყავდა და მაშინვე ნახულობდა. რატომღაც მგონია, რომ ამათ აქ ყველაფერი აქვთ და ფული, უბრალოდ, არ სჭირდებათ“, - განაცხადა დაკავებულმა.

მოხუცებს თანხა თითქმის სრულად დაუბრუნდათ, მათივე გადაწყვეტილებით, საქმეს ოფიციალური მსვლელობა არ მიეცა და „ზავხოზი“, უბრალოდ, სამსახურიდან გაათავისუფლეს.

ბათო ჯაფარიძე

როგორ დაასრულა დის ქმარმა ვაკო ყაზაიშვილის სანაკრებო კარიერა

ვინ მიიყვანა თვითმკვლელობამდე და რატომ ჩამოიხრჩო თავი გოგონას მამინაცვალმა - გრიფით „საიდუმლო“ საქმის დეტალები 

იგი სასჯელს სტივენ სიგალის დარეკეტების გამო იხდიდა

ამერიკის შეერთებულ შტატებში, ჩრდილოეთ კაროლინის შტატში, ბატნერის ფედერალურ ციხეში, 81 წლის ასაკში გარდაიცვალა გამბინოს კლანის ბოსი პიტერ არტურ გოტი. იგი იყო მაფიის მეთაურის ჯონ გოტის უფროსი ძმა, რომელმაც მისი ადგილი 2002 წელს, ჯონის გარდაცვალების შემდეგ, დაიკავა.

პიტერი ერთ-ერთი იყო 13 შვილიდან, მათგან ჯონ ჯოზეფ გოტსა და ფილომენტა დე კარლოს ხუთი ვაჟიშვილი ჰყავდა, უფროსი კი სწორედ პიტერი იყო. გამბინოს კლანში შედიოდნენ პიტერ გოტი, ჯონ გოტი, გამბინი კაპო ჯინ გოტი, კაპო რიჩარდ გოტი და ვინსენტ გოტი, რომელიც კლანის ხელმძღვანელი ვერ გახდა და ბოლომდე იტალიური მაფიის ჩვეულებრივ „ჯარისკაცად“ დარჩა.

პიტერ გოტის ჰყავდა ერთადერთი ვაჟი - პიტერ გოტი უმცროსი, რომელიც მაფიის სამყაროში ცნობილია მეტსახელით „ცალთვალა“, რადგან გლაუკომის გამო ერთი თვალით დაბრმავდა. მაფიის მეთაური - ჯონი არ ფიქრობდაა, რომ მისი უფროსი ძმა პიტერი საკმარისად ჭკვიანი იყო საიმისოდ, რომ მაფიის წევრი ყოფილიყო და, ალბათ, სწორედ ამიტომ იგი გახდა ცნობილი, მეტსახელით - „უჭკუო დონი“. პიტერი მამის კვალს გაჰყვა და ნაგვის მანქანაზე მუშაობდა მანამდე, სანამ მან თავი არ დაარტყა გიგანტური ამერიკული ნაგვის მანქანის ბორტს და არ მიიღო ინვალიდობის პენსია. პენსიაზე გასვლის შემდეგ იგი დაკავებული იყო რეკეტით, რაც შეერთებულ შტატებში ორგანიზებული დანაშაულებრივი საქმიანობაა.

დიდი ხნის განმავლობაში ჯონ გოტი წყლიდან მშრალი გამოდიოდა (ძირითადად მისი ადვოკატის - ბრიუს კატლერის ძალისხმევით), მაგრამ 1992 წელს მას საბოლოოდ სამუდამო პატიმრობა მიუსაჯეს. პროკურატურას დიდად დაეხმარა წარმატებით დამონტაჟებული მიკროფონი და განგსტერი სემი გრავანო, მეტსახელად „ხარი“, რომელიც ჯონის მარჯვენა ხელი იყო და 19 ადამიანი მოკლა, მაგრამ დაკავების შემდეგ ჩვენება მისცა მის წინააღმდეგ.

პიტერი, ბუტნერის ციხეში სწორედ „ხარის“ მკვლელობის შეკვეთის გამო მოხდა, მან მოღალატის მკვლელობა 70 000 დოლარად შეუკვეთა. გრავანოს მკვლელობა ჩაიშალა, „ხარს“ მოსწყინდა მოწმეთა დაცვის პროგრამით ცხოვრება. მიატოვა იგი და დაუბრუნდა ჩვეულ საქმიანობას. ცოტა ხანში იგი დააკავეს ნარკოტიკების რეალიზაციის გამო, წარსული დამსახურებების მიუხედავად, ეს ფაქტი მას არ აპატიეს და ციხეში გაუშვეს.

ჯონ გოტის გასამართლების შემდეგ, მისი ვაჟი ჯონ უმცროსი და პიტერ გოტი ნათლიის ბრძანებებს გადასცემდნენ გამბინოს კლანის წევრებს. 1999 წელს თავად ჯონ უმცროსიც ციხეში მოხვდა, ხოლო პიტერი, ანუ „უჭკუო დონი“, ოფიციალურად გახდა კლანის ლიდერი.

2002 წელს, ჯონ გოტის საპყრობილეში გარდაცვალებამდე რამდენიმე დღით ადრე, „ფებეერ“-მა პიტერსაც რეკეტირების ბრალი წაუყენა, იგი ამჯერად გამოძალვას, ფულის გათეთრებას, დოკერებისგან და სატრანსპორტო კომპანიებისგან ხარკის შეგროვებასა და ბოლოს, კინომსახიობ სტივენ სიგალის დარეკეტებას ეხებოდა. ეკრანზე სიგალი ვაჟკაცურად ანადგურებს მკვლელებსა და განგსტრებს, მაგრამ რეალურ ცხოვრებაში მაგრად შეშინდა.

ბრუკლინში პიტერ გოტის სასამართლო პროცესამდე 12 წლით ადრე, მსახიობი მონაწილეობდა გადაღებებზე ფილმისა „სამართლიანობის სახელით“, სადაც იგი მუშტებით, ფეხებითა და ბილიარდის ჯოხით გაუმკლავდა ყაჩაღებს. მაგრამ როდესაც მაფიოზები 2000 წელს მას ტორონტოში ეწვივნენ, სადაც ის „გამჭოლ ჭრილობებს“ იღებდა და მას ბრუკლინის რესტორანში შეხვედრა დაუნიშნეს, სიგალმა, მისი თქმით, შიში იგრძნო, თუმცა ის, როგორც ყოველთვის, იარაღით იყო და მისი დაცვაც იქვე ტრიალებდა.
2003 წლის თებერვალში, როდესაც ბრუკლინის ფედერალურ სასამართლოში დაზარალებული სიგალი ჩვენების მისაცემად მივიდა, 7 განგსტერის, მათ შორის სამი გოტის, მოსამართლეს ფრედერიკ ბლოკს მანამდე ნახევრადცარიელი დარბაზი, გადაჭედილი დახვდა.

სასამართლო დარბაზში წლების განმავლობაში პერიოდულად ვხვდებოდი „ცხვირის ცხვირს", ან "ცხვირს", როგორც რუსმა კრიმინალებმა თავიანთ კოლეგა ამერიკული მაფიის წარმომადგენლები უწოდეს, მაგრამ მისი ნომენკლატურა ასე ახლოდან პირველად ვხედავდი.

დარბაზში შესულმა პიტერ გოტიმ მეგობრულად უთხრა პრესას „დილა მშვიდობისა“ და სასამართლოს მხატვარს ჰკითხა: „როგორ მოგწონთ ჩემი ჰალსტუხი?“ ჯონ გოტი ცნობილი ფრანტი იყო, ათასდოლარიანი იმპორტირებული კოსტუმები ეცვა (მაშინ ეს ფული იყო) და ხელით შეღებილი აბრეშუმის ჰალსტუხები ეკეთა. პიტერს ამჯერად ოქროსფერი ჰალსტუხი ეკეთა.

სანამ სიგალს დაკითხავდა, მოსამართლემ შესვენება გამოაცხადა. ზოგი ბრალდებული ადგა, პიტერ გოტი და მისი ნათესავები მიუახლოვდნენ დაბალ ბარიერს, რომელიც საზოგადოებას მათგან აშორებდა და მცირე საუბარი დაიწყეს სასამართლოს მხატვრებთან, დედა-შვილ შეპარდებთან, რომლებიც ბარიერს მიუახლოვდნენ. მეორე მხრიდან და მაფიოზებს ესკიზები აჩვენეს, რომელიც მოეწონათ. განგსტრები იყვნენ დახვეწილები, გალანტურები და გამოირჩეოდნენ მომხიბვლელობით. მათ სისხლის სამართლის საქმეში არ იყო არც ერთი მკვლელობა, რაც ძალზე იშვიათია ამ წრეში.

სიგალი შემოიყვანეს არა დარბაზის ფართო კარიდან, რომლითაც პრესა და საზოგადოება შემოდიოდა, არამედ მოსამართლის უკანა კარიდან, რომელსაც ჩვეულებრივ ნაფიცი მსაჯულები იყენებენ. მსახიობს აბრეშუმის პერანგი და ყავისფერი პიჯაკი ეცვა.

მოკლედ, მისმა ყოფილმა ბიზნესპარტნიორმა, ბრუკლინის ფარმაცევტმა, ჯულიუს ნასომ, სიგალს მოსთხოვა ვალი გადაეხადა. სიგალს სჯეროდა, რომ მას არაფერი ევალებოდა. ნასომ დახმარებისთვის მიმართა თავის ძველ მეგობარს ენტონი სიკონს, რომელიც ბრალდებული იყო არა მხოლოდ სიგალის, არამედ დოკის მუშების რეკეტშიც. მათგან მიღებული ხარკი კონვერტებში მოათავსეს და კლანის ნომენკლატურის ზედა ნაწილს, ანუ გოტებს გადასცეს. თავდაპირველად, სიგალმა ძალიან ჩუმად უპასუხა პროკურორის კითხვებს და მოსამართლემ სთხოვა, უფრო ხმამაღლა ესაუბრა.

მსახიობს ჰკითხეს, რატომ არ დაურეკა მაშინვე FBI-ს. სიგალმა განმარტა, რომ თუ იგი მოწმეების დაცვის პროგრამით ისარგებლებდა, მას გაუჭირდებოდა ფილმებში თამაში. „ისინი ვერ დამეხმარებიან,“ - თქვა მან FBI– ს შესახებ, „მათ არ შეუძლიათ ჩემი დაცვა“.

როდესაც ფედერალური ბიურო მასთან მივიდა, მან უარი თქვა კითხვებზე პასუხის გაცემაზე, კონსტიტუციის მეხუთე შესწორების მოტივით, რომელიც იცავს ადამიანს თვითდანაშაულისგან. პროკურატურას მოუწია მისი სასამართლოში გამოძახება და იმუნიტეტის დაპირება.

მან ახსნა, თუ როგორ ისწავლა საბრძოლო ხელოვნება და ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენება. ასევე შენიშნა, რომ ზოგჯერ გაკვეთილებს აძლევდა სამართალდამცავებს. მას ჰკითხეს, თან იარაღი ხომ არ გაქვსო და „სულ ვატარებო“, - უპასუხა სიგალმა.

- ახლაც თან ხომ არ გაქვს, შემთხვევით? - მხიარულად იკითხა მოსამართლემ (აშშ-ს სასამართლოში შესვლისას FBI–ს ოფიცრებიც კი ვალდებულნი არიან, იარაღი დაცვას გადასცენ).

ბრუკლინში, რესტორან Gage & Toller-ში შეხვედრის აღწერის დროს, მსახიობმა აღნიშნა, რომ როდესაც სიკკონმა დამიღრიალა, „მიყურე, როცა ლაპარაკობ!“, განგსტერული ფილმი გაახსენდა. ბრალდებულების ადვოკატმა ჯორჯ სანტ-ანჯელომ სარკასტულად იკითხა თუ რატომ იმალებოდა სიგალი მეხუთე შესწორების უკან, თუ იგი უდანაშაულო მსხვერპლი იყო, და რატომ ცდილობდა ცენტრალური სადაზვერვო ბიუროს ყოფილი თანამშრომლის დაქირავებას ვინმეს მოსაკლავად.

თუ სანტ-ანჯელოს სურდა სიგალი წონასწორობიდან ამ გზით გამოეყვანვა, მიზანი მიღწეული იქნა. მსახიობმა ხელები აიქნია და აყვირდა: „ეს გიჟია! მე აქ ბრალდებული არ ვარ!“ მოსამართლემ ადვოკატს დაავალა თემა შეეცვალა. დაცვის მხარის თქმით, სიკკონი სიგალს კი არ დაემუქრა, მას უბრალოდ სურდა დახმარებოდა მხარეებს საკითხის მშვიდობიანად მოგვარებაში. სიკკონი ნასამართლევი იყო ისევე, როგორც მისი თანამზრახველები.

ამის შემდეგ, პიტერ გოტი მანჰეტენში სხვა დანაშაულისთვის გაასამართლეს, დამნაშავედ სცნეს და 25 წელი მიუსაჯეს. შარშან, მისმა ადვოკატმა ორჯერ მიმართა სასამართლოს გამოეშვათ მოხუცი, რომელიც უკვე 17 წელია იჯდა. მან ასევე სასამართლოს გადასცა გოთის 22 დაავადების სია, პოდაგრიდან დაწყებული დემენციით დამთავრებული, თუმცა მოსამართლემ უარი განაცხადა პიტერის გათავისუფლებაზე.

რუსეთში ცნობილი ქართველი „კანონიერი ქურდის“, გიორგი უგლავას (მეტსახელად ტახი) სასამართლო პროცესი მიმდინარეობს. რუსი სამართალდამცავები მას კრიმინალური დაჯგუფების ჩამოყალიბებას და არაერთი დანაშაულის ჩადენას ედავებიან. უფრო ზუსტად, რუსული მართლმსაჯულება ამტკიცებს, რომ „ტახი“ ამ დაჯგუფებას მართავდა და თავად არც ქურდობაში იღებდა მონაწილეობას, არც _ ძარცვასა და ყაჩაღობაში.
საერთო ჯამში, რუსები ამტკიცებენ, რომ უგლავას მიერ შექმნილმა კრიმინალურმა დაჯგუფებამ 163 (!) დანაშაული ჩაიდინა, დაზარალებულთა რიცხვი 280 ადამიანს აჭარბებს, მაგრამ საქმე ის გახლავთ, რომ არცერთი დაზარალებული და არცერთი დაკავებული ხელს „ტახისკენ“ არ იშვერს და არ ამბობს, რომ მას მომხდარ დანაშაულებთან საერთო აქვს.
როგორც რუსული მედია ამტკიცებს, ყველაზე „ცუდ“ შემთხვევაში, „კანონიერი ქურდის“ სტატუსის გამო, უგლავას რამდენიმე წლით აღუკვეთენ თავისუფლებას.
პარალელურად, მოსკოვში, კიდევ ერთი „კანონიერი ქურდი“, დავით ფანჩვიძე (იგივე, გიორგი ყიფიანი) დააკავეს. მას ნარკოტიკების შენახვა ედება ბრალად, თუმცა დიდია შანსი, რომ ფანჩვიძეც სწორედ სტატუსის გამო გაასამართლონ. ბოლოს ის ციხიდან სამი წლის წინ გათავისუფლდა, თუმცა „კანონიერი ქურდების“ წინააღმდეგ მიღებული კანონის მიუხედავად, რუსეთი არ დაუტოვებია და მოსკოვის პრესტიჟულ უბანში მშვიდად ცხოვრობდა.

ბათო ჯაფარიძე