ჟანგიანი ინსტრუმენტები, ცუდად გარეცხილი თეთრეული, იატაკზე დაყრილი ინვენტარი… სახალხო დამცველის აპარატმა 9 საავადმყოფო შეამოწმა და აღმოაჩინა, რომ ამ კლინიკებში ჰიგიენური ნორმები არა მხოლოდ პაციენტის, ექიმების ჯანმრთელობისთვისაც საშიშია.

ომბუდსმენმა თბილისში, კახეთში, შიდა ქართლში, ქვემო ქართლში, სამცხე-ჯავახეთში, იმერეთსა და აჭარაში თითო-თითო საავადმყოფო შეამოწმა, სამეგრელოში - ორი, საწოლების რაოდენობა - 40-დან 220-მდე. ყველას ჰქონდა ქირურგიული განყოფილება.

კონკრეტულად რომელი საავადმყოფოები შეამოწმეს, სახალხო დამცველის ოფისში არ ამბობენ. ყველა კლინიკა, სადაც პრობლემები აღმოჩნდა, მანამდე ჯანდაცვის სამინისტროს ჰქონდა შემოწმებული.

„რაღაც დარღვევები სამინისტროსაც ჰქონდა გამოვლენილი, მაგრამ ჩვენ კიდევ სხვა პრობლემებიც აღმოვაჩინეთ“, - ამბობს ლიკა წიკლაური, სახალხო დამცველის წარმომადგენელი. მისი თქმით, გამოიკვეთა რამდენიმე მწვავე პრობლემა:

სამედიცინო ინსტრუმენტების სტერილიზაცია
გაუმართავი ვენტილაცია, რაც ინფექციების გავრცელების წყაროა
საოპერაციოს აღჭურვილობის ზედაპირის დარღვეული მთლიანობა
სახალხო დამცველის აპარატმა აღმოაჩინა 25 შემთხვევა, როდესაც საოპერაციო მაგიდა დაზიანებული იყო, ჰქონდა ღრმულები და კოროზია. ოპერაციის დროს ასეთი ზედაპირი სისხლით და სხვა ბიოლოგიური სითხეებით ბინძურდება, რაც ინფექციის წყაროა.

„ერთ-ერთ დაწესებულებაში მონიტორინგის ჯგუფი შეესწრო დასრულებულ ოპერაციას. ახალნაოპერაციები პაციენტი ჯერ კიდევ ადგილზე, საოპერაციო მაგიდაზე იმყოფებოდა. მის ჭრილობაზე მილით შეერთებული დრენაჟის რეზერვუარი იატაკზე იდო, პერსონალი კი, ამ დროს ცოცხით გვიდა საოპერაციოს. ფანჯრის რაფაზე ქაოსურად, მოთავსების წესების დაუცველად ეწყო გამოყენებული სამედიცინო ინსტრუმენტები და ინვენტარი. გახსნილი ინსტრუმენტები ეწყო იატაკზე, საოფისე მაგიდებსა და სკამებზეც“, - ვკითხულობთ ანგარიშში.

შესწავლამ აჩვენა, რომ არცერთ საავადმყოფოში მედპერსონალი წესიერად არ იცავდა ხელების ჰიგიენას. ცხრიდან ხუთ დაწესებულებაში უხეშად ირღვეოდა ინსტრუმენტების სტერილიზაციის წესები.

შვიდმა დაწესებულებამ ვერ წარმოადგინა წყლის ავზის დამუშავების დამადასტურებელი დოკუმენტი. ერთ-ერთი საავადმყოფოს ავზი შემოწმების მომენტში ჟანგიანი იყო და არავინ იცოდა, ბოლოს როდის გაიწმინდა. ზოგან ხელსაბანები არ ვარგოდა, ერთ საოპერაციოში თხევადი საპონი არ დახვდათ.

სახალხო დამცველის ანგარიშში მითითებულია ისიც, რომ საავადმყოფოს მორგების მოწყობა ხარვეზიანია, იმის გამოც, რომ სტანდარტები არ არის შემუშავებული, მაგალითად ის, რომ ოთახებს, სადაც გარდაცვლილი პაციენტები ჰყავთ, ტრაპი უნდა ჰქონდეს.

თეთრეულზე სისხლის და შარდის ლაქები
მონიტორინგის სამსახურმა აღმოაჩინა, რომ საავადმყოფოს თეთრეულს თანამედროვე სტანდარტებით არ რეცხავენ. მრეცხავი თავად წყვეტს, რა დოზით იხმაროს ქლორი თუ სხვა სადეზინფექციო საშუალება. ხშირად თეთრეული ირეცხება ჩქარი რეცხვის რეჟიმზე, ზერელედ, ხანდახან თხევადი საპნით და არა სარეცხი საშუალებით. შესწავლისას „გარეცხილ“ თეთრეულზე აღმოჩნდა სისხლის, შარდის, ლიმფის ლაქები. ირღვევა თეთრეულის გაშრობისა და დაუთოების წესებიც. თეთრეული შრება თოკებზე, აუთოებენ საყოფაცხოვრებო უთოთი.

საავადმყოფო - ინფექციის წყარო
საავადმყოფოები ინფექციის გადატანის ერთ-ერთი წყაროა, ეს კი - პაციენტების სიკვდილიანობის მიზეზი. სახალხო დამცველის ანგარიშში მოყვანილი მონაცემების თანახმად, თუკი განვითარებულ ქვეყნებში საავადმყოფოში წოლის გამო ინფექციები უვითარდება პაციენტების 5-15%-ს, საქართველოსა და მსგავს ქვეყნებში ეს რიცხვი 15-19%-ს აღწევს.

სახალხო დამცველის აპარატმა მონიტორინგის შედეგები რეკომენდაციებთან ერთად ჯანდაცვის სამინისტროს გადაუგზავნა. ჯანდაცვის სამინისტრო რადიო თავისუფლებას ამ თემაზე კომენტარს არ აძლევს.

წყარო: რადიო თავისუფლება

ბრიტანეთის ექსეტერის უნივერსიტეტის მკვლევრებმა ორ დედმამიშვილში აღმოაჩინეს უნიკალური გენეტიკური მუტაცია, რომელიც ჯერ არასოდეს იყო დაფიქსირებული, რაც I ტიპის დიაბეტის მკურნალობის ახალ გზებზე მიუთითებს.მუტაცია მდებარეობს ცილის გენში, სახელად PD-L1; ახალი კვლევა განმარტავს, როგორ შეიძლება ის პასუხისმგებელი იყოს დიაბეტის იმ ავტოიმუნურ ფორმაზე, რომელიც ბავშვებს ძალიან ადრეულ ასაკში უვითარდებათ.

„მთელ მსოფლიოში ვეძებდით, შევისწავლეთ ყველა ჩვენთვის ცნობილი ფართომასშტაბიანი მონაცემთა ბაზა და სხვა ასეთ ოჯახს ვერ მივაგენით. შესაბამისად, ეს დედმამიშვილები უნიკალურ და საოცრად მნიშვნელოვან შანსს გვაძლევენ, რათა შევისწავლო, რა ხდება, როცა ადამიანებში ეს გენი გათიშულია“, — ამბობს ექსეტერის უნივერსიტეტის მოლეკულური გენეტიკოსი მეთიუ ჯონსონი.

I ტიპის დიაბეტს ავტოიმუნურ დიაბეტსაც უწოდებენ იმიტომ, რომ სხეულის იმუნური სისტემის თავდაცვა თავს ესხმის პანკრეატულ ბეტა უჯრედებს, რის გამოც, წყდება ნორმალური ინსულინის წარმოება. ამ დაავადების მქონე ადამიანებმა რეგულარულად უნდა იკეთონ ინსულინი, რათა სისხლში შაქრის დონე აკონტროლონ.

კვლევის დროს დედმამიშვილთა ასაკი 10 და 11 წელი იყო; დიაბეტი მათ სიცოცხლის პირველივე კვირაში განუვითარდათ. მათი იმუნური უჯრედების დეტალურმა ანალიზმა დაადასტურა, რომ PD-L1 ცილას გამართულად მოქმედებაში ხელს უშლიდა უნიკალური გენეტიკური მუტაცია.PD-L1 და მისი რეცეპტორი PD-1 ერთობლივად, იმუნური სისტემის შენარჩუნების ერთგვარი უსაფრთხოების მექანიზმის როლს ასრულებენ. კიბოს პრეპარატები, რომლებიც PD-L1-ის ფუნქციებს ბლოკავენ, ასევე იწვევს დიაბეტის განვითარებას და როგორც ჩანს, PD-L1 გადამწყვეტია I ტიპის დიაბეტის დაწყების შესაჩერებლად.

თუმცა, აღმოჩნდა, რომ ამ ორი დედმამიშვილის იმუნური სისტემა საკმაოდ ნორმალურად მუშაობდა, რეგულირების გარეშეც კი, რასაც როგორც წესი, PD-L1 და PD-1 უზრუნველყოფს.

„ვფიქრობთ, რომ PD-1-ის კიდევ ერთი ლიგანდი, PD-L2 — მიუხედავად იმისა, რომ PD-L1-ზე ნაკლებადაა შესწავლილი, შეიძლება სარეზერვო სისტემის სახით მოქმედებდეს, როდესაც PD-L1 ხელმისაწვდომი არ არის“, — ამბობს ნიუ-იორკის როკფელერის უნივერსიტეტის მკვლევარი მასატო ოგიში.ერთი საკვანძო დასკვნა, რომლამდეც მკვლევრები მივიდნენ, არის ის, რომ ცილა PL-D1 გადამწყვეტია I ტიპის დიაბეტის პრევენციაში, მაგრამ სულაც არაა გადამწყვეტი იმუნური სისტემის სხვა მრავალი სისტემის ნორმალურად ფუნქციონირებისთვის.

გენეტიკური მუტაციების, ასევე კიბოს პრეპარატებისა და დიაბეტის კავშირის მიერ შემოთავაზებული მინიშნებები შეიძლება დაგვეხმაროს I ტიპის დიაბეტის დამარცხებაში — ოღონდ, თუკი მკვლევრები გაარკვევენ, როგორ ახდენს მის პრევენციას PD-L1 და როგორ მოქმედებს PD-L2 რეზერვის სახით.

„ახლა საჭიროა გავარკვიოთ კომუნიკაცია უჯრედის სხვადასხვა ტიპებს შორის, რაც კრიტიკულად მნიშვნელოვანია ავტოიმუნური დიაბეტის პრევენციისთვის. ეს აღმოჩენა ამდიდრებს ჩვენს ცოდნას იმის შესახებ, როგორ წარმოიქმნება და ვითარდება ავტოიმუნური, I ტიპის დიაბეტი. ის მკურნალობის ახალ პოტენციურ სამიზნეს გვთავაზობს, რამაც მომავალში შეიძველა დიაბეტის პრევენცია მოახდინოს“, — ამბობს ლონდონის კინგსის კოლეჯის იმუნოლოგი ტიმოთი თრი.

კვლევა Journal of Experimental Medicine-ში გამოქვეყნდა.

მომზადებულია news.exeter.ac.uk-ისა და ScienceAlert-ის მიხედვით.

ჯანდაცვის სამინისტროში იშვიათი დაავადებების საკითხზე მომუშავე საკოორდინაციო საბჭოს მორიგი სხდომა გაიმართა. სხდომაზე აქონდროლაზიის სამკურნალო მედიკამენტ „ვოსორიტიდის“გეოგრაფიული ხელმისაწვდომობის გაზრდის ინიციატივაზე იმსჯელეს.

ჯანდაცვის მინისტრის, მიხეილ სარჯველაძის განცხადებით, მთავრობასთან კოორდინაციითა და პაციენტების უსაფრთხოებისა და მათი სხვა ინტერესების გათვალისწინებით, მედიკამენტ „ვოსორიტიდით“ მკურნალობის გეოგრაფიული ხელმისაწვდომობა გაიზრდება, რომლის თანახმად, პაციენტები მედიკამენტის მიღებას სახლთან მაქსიმალურად ახლოს, ამბულატორიული სერვისის მიმწოდებელ დაწესებულებებში შეძლებენ.

ჯანდაცვის სამინისტროში აღნიშნავენ, რომ პაციენტები აღნიშნულ სერვისს მთელი საქართველოს მასშტაბით მიიღებენ და გამონაკლისის სახით დასაშვები იქნება პრეპარატის საზღვარგარეთ გატანა კვალიფიციური მედპერსონალის მეთვალყურეობის ქვეშ პროცედურების განხორციელების პირობით.

იშვიათი დაავადებების საკითხზე მომუშავე საკოორდინაციო საბჭოს სხდომას აქონდროპლაზიის სინდრომის მქონე ბავშვების მშობლები, საკოორდინაციო საბჭოს წევრები და მინისტრის მოადგილეები თამარ გაბუნია და ირინე წაქაძე ესწრებოდნენ.

ინტერესი არის ძალიან დიდი და ძალიან საინტერესო დისკუსია შედგა, - ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ რეგიონების სახელმწიფო უნივერსიტეტების სტუდენტებთან შეხვედრის შემდეგ ჟურნალისტებთან საუბრისას განაცხადა.

მთავრობის მეთაურის თქმით, არაერთი მოსაზრება გაჟღერდა სტუდენტების მხრიდან.

„უკვე მე-2 შეხვედრა გვქონდა სტუდენტებთან. განვიხილეთ კურსდამთავრებულთა ანაზღაურებადი სტაჟირების პროგრამა. წინა შემთხვევაში შეხვედრა გვქონდა სახელმწიფო უნივერსიტეტების სტუდენტებთან. დღეს გვქონდა შეხვედრა რეგიონული უნივერსიტეტების სტუდენტებთან. ინტერესი არის ძალიან დიდი და ძალიან საინტერესო დისკუსია შედგა, არაერთი მოსაზრება გაჟღერდა სტუდენტების მხრიდან, რასაც აუცილებლად გავითვალისწინებთ იმისათვის, რომ საბოლოოდ დავხვეწოთ ის პროგრამა, რომელსაც უკვე წარვადგენთ სექტემბრის თვიდან.
კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, რომ დისკუსია იყო ძალიან საინტერესო და ძალიან ღირებულია ის რჩევები, რომლებიც დღეს მივიღეთ სტუდენტებისგან. ამ რჩევებს აუცილებლად გავითვალისწინებთ“, - განაცხადა პრემიერმა.

მხოლოდ სახელმწიფო სექტორში 3 ათასზე მეტ სტუდენტს 4-თვიან ანაზღაურებად სტაჟირებას ვთავაზობთ, რაც არის უმნიშვნელოვანესი მათი უნარებისა და ცოდნის გამოვლენისთვის, - ამის შესახებ განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის მინისტრმა, გიორგი ამილახვარმა გადაცემაში „იმედის" ეთერში განაცხადა.

მისი თქმით, სტუდენტების სტაჟირების შესახებ კერძო სექტორთანაც მიმდინარეობს მოლაპარაკება. მისი თქმით, სტუდენტების შერჩევის პროცესი სავარაუდოდ, მიმდინარე წლის ივლისში დაიწყება.

"სტაჟირების პროგრამა ეხება საბაკალავრო საფეხურის კურსდამთავრებულებს. პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ ეს მასშტაბური ინიციატივა წამოაყენა, რომელიც ასეთი მასშტაბის არასდროს ყოფილა. შეეხება 3 ათასზე მეტ ახალგაზრდას, სტუდენტს, კურსდამთავრებულს ყველა სახელმწიფო უწყებაში. ასევე, პარალელურად კერძო სექტორთანაც მიმდინარეობს მოლაპარაკება. არის ინტერესი, მაგრამ აქ გასაგებია ნებაყოფლობით სურვილზეა ყველაფერი და შევხედოთ, რა მდგომარეობა გვექნება, მაგრამ მხოლოდ სახელმწიფო სექტორში 3 ათასზე მეტ სტუდენტს 4-თვიან ანაზღაურებად სტაჟირებას ვთავაზობთ.

შერჩევის პროცესს ვფიქრობთ, დავიწყებთ მიმდინარე წლის ივლისში, რომელიც ალბათ სექტემბრამდე გასტანს და პირველი სექტემბრიდან დაიწყება სტაჟირების პროგრამა, წლის ბოლომდე“, - განაცხადა გიორგი ამილახვარმა.

მან ასევე ისაუბრა, რა კრიტერიუმების საფუძველზე შეირჩევიან სტუდენტები სტაჟირებისთვის.

"ეს არის აკადემიური მოსწრება და ალბათ, ეს არის ერთ-ერთი სამართლიანი ინდიკატორი, თუმცა ამას სტუდენტების მოსაზრებების მიხედვით შევაჯერებთ, გარკვეული სხვა კომპონენტებიც დავამატოთ, მაგრამ ერთ-ერთი მთავარი კრიტერიუმი უნდა იყოს მაღალი აკადემიური მოსწრება. შემდგომ უკვე, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია და სტუდენტებთან ერთად ამას განვიხილავთ, ეს არის სტაჟირების პროცესის შეფასების ინსტრუმენტები, ვინაიდან ეს შემდგომ მნიშვნელოვანია რეალურად გადავწყვიტოთ და ბევრი მათგანი დარჩება სახელმწიფო სამსახურში სტაჟირების შემდგომ“, - აღნიშნა გიორგი ამილახვარმა.

საქართველოს საჯარო სკოლებში საგაზაფხულო არდადეგები იწყება. როგორც imedinews-ს განათლების სამინისტროში განუცხადეს, მინისტრის შესაბამისი ბრძანების საფუძველზე, ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებები 8 მარტიდან 14 მარტის ჩათვლით დაისვენებენ.

ამასთან, საჯარო სკოლებში სწავლის დაწყებისა და დასრულების თარიღები მინისტრის ბრძანებით არის განსაზღვრული და სასწავლო წელი 15 სექტემბრიდან 15 ივნისის ჩათვლით გრძელდება.

დღეს ევროვიზია 2024-ის პირველი ნახევარფინალი გაიმართა, სადაც 15 ქვეყნის წარმომადგენელი წარდგა მაყურებლის წინაშე.

მაყურებლის გადაწყვეტილებით, ფინალში 10 ქვეყანა გადავიდა: სერბეთი, პორტუგალია, სლოვენია, უკრაინა, ლიეტუვა, ფინეთი, კვიპროსი, ხორვატია, ირლანდია და ლუქსემბურგი.

კონკურსის წესების მიხედვით, ნახევარფინალიდან ფინალში გადასვლას მხოლოდ მაყურებელი წყვეტს და ჟიური არ მონაწილეობს ხმის მიცემაში.

პირველი ნახევარფინალური შოუდან ფინალში გადასული ქვეყნები მაყურებლის წინაშე 11 მაისს მეორე ნახევარფინალიდან გადასულ 10 ქვეყანასა და დიდი ხუთეულის ქვეყნებთან ერთად წარდგება. ფინალში ავტომატურად კონკურსის მასპინძელი ქვეყანა შვედეთიც გადადის.

ევროვიზია 2024-ის ფინალურ კონკურსზე 26 ქვეყანა იმღერებს.

საქართველოს წარმომადგენელი ნუცა ბუზალაძე 9 მაისს მე-11 ნომრად მეორე ნახევარფინალში იმღერებს.

ევროვიზია 2024-ის ტრანსლაციას საქართველოს პირველი არხი შემოგთავაზებთ.

ავსტრიელი მხატვრის, გუსტავ კლიმტის დაუმთავრებელი ნახატი "ფროილაინ ლიზერის პორტრეტი" ვენის აუქციონზე 30 მილიონ ევროდ გაიყიდა. აუქციონის ორგანიზატორის, ვენის აუქციონის სახლ im Kinsky-ის თანახმად, ნახატი ჰონგ-კონგელმა მყიდველმა შეიძინა.

ნახატი თითქმის ასი წლის განმავლობაში ითვლებოდა დაკარგულად. კლიმტს ეს პორტრეტი ებრაელი მრეწველების ოჯახმა 1917 წელს, მხატვრის გარდაცვალებამდე ერთი წლით ადრე, შეუკვეთა. ბოლოს საზოგადოებამ ის გამოფენაზე 1925 წელს ნახა. ვენის აუქციონის სახლმა im Kinski-მ მიმდინარე წლის იანვარში გამოაცხადა, რომ ნახატი ნაპოვნია და მას აუქციონზე გამოიტანდნენ.

ხელოვნების ექსპერტები დღემდე დავობენ იმაზე, თუ ვინ არის ზუსტად გამოსახული ნახატზე და რა ბედი ეწია მას ნაცისტური ჰოლოკოსტის დროს. ხელოვნების ისტორიკოსები ტობიას ნატერი და ალფრედ ვაიდინგერი თვლიან, რომ ეს არის ებრაელი მრეწველის, ადოლფ ლიზერის ქალიშვილის, მარგარეტ კონსტანს ლიზერის პორტრეტი.

სხვა ვერსიის თანახმად, რომელსაც im Kinsky ასახელებს, ეს შეიძლება იყოს ადოლფის ძმის, იუსტუს ლაზერის და მისი მეუღლის, ჰენრიეტას ორი ქალიშვილიდან ერთ-ერთი, რომელიც თანამედროვე ხელოვნების მფარველი იყო. ჰენრიეტა ლიზერი ნაცისტურ ოსვენციმის ბანაკში გარდაიცვალა. მისი ორივე ქალიშვილი, ელენა და ანა, მეორე მსოფლიო ომს გადაურჩნენ.

1925-1961 წლებში ნახატის ბედი გაურკვეველი იყო. როგორც im Kinsky-ში აცხადებენ, 1960-იანი წლებიდან ტილომ სამი მფლობელი შეიცვალა მემკვიდრეობით. თუ ვინ იყო ნახატის ბოლო მფლობელი, არ არის ცნობილი. აუქციონის სახლის ექსპერტებს არ გამოუვლენიათ რაიმე კრიმინალი ნახატის პროვენანსის (წარმომავლობის) შემოწმებისას. გარდა ამისა, ნახატი არ აღმოჩნდა ნაცისტების მიერ გასხვისებული ფასეულობების სიაში.

ამ დღეებში თბილისს რამდენიმეწლიანი პაუზის შემდეგ ისევ ეწვია ქართული თეატრის დასი აზერბაიჯანის რესპუბლიკიდან, ისტორიული ქართული კუთხიდან - საინგილოდან, კახის რაიონის სოფელ ალიბეგლოდან (ისტორიული ქათმისხევი) და მონატრებულ მაყურებელს თავის შემოქმედებას წარუდგენს.

აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ილია ჭავჭავაძის სახელობის ალიბეგლოს სახელმწიფო ქართული დრამატული თეატრის გასტროლები თბილისში, რუსთაველის ეროვნულ თეატრში გაიმართება.

22 აპრილი- ნიკოლოზ წულუკიძე - „სიბრძნის ქარავანი“

დამდგმელი რეჟისორი - ნაილი თოფალაშვილი.

23 აპრილი- ვახტანგ ანდიაშვილი „დაცემული ანგელოზის უკანასკნელი თავშესაფარი“,

დამდგმელი რეჟისორი - ლერი შიოშვილი.

გასტროლი უკავშირდება ისეთ მნიშვნელოვან მოვლენას, როგორიც არის კახის რაიონის სოფელ ალიბეგლოს სახელმწიფო ქართული დრამატული თეატრისთვის ილია ჭავჭავაძის სახელის აღდგენა.

დასაწყისი 19:00 საათი

დასწრება თავისუფალია

პროექტი ხორციელდება საქართველოს კულტურისა და სპორტის სამინისტროს მხარდაჭერით.

აღსანიშნავია, რომ საინგილოს თეატრის სპექტაკლებს უსინათლოთა კავშირის წევრები, მათ შორის ინგილო შშმ პირებიც დაესწრებიან.

ქართული თეატრი კახის რაიონის სოფელ ალიბეგლოში 1981 წელს დაარსა რეჟისორმა ანზორ დოლენჯაშვილმა და იგი წლების მანძილზე იყო ამავე თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელი და დირექტორი.

სერგო კერესელიძე, საინგილოს მკვლევარი, ჟურნალისტი