ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრომ შაქრიანი დიაბეტის ტიპი 1 დიაგნოზის მქონე ბავშვებისთვის სისხლში გლუკოზის უწყვეტი მონიტორინგის სისტემები და სენსორები (CGM) შეისყიდა. კომპლექტი ქვეყანაში უახლოეს პერიოდში ჩამოვა, მათ მისაღებად რეგისტრაცია კი 23 ივნისს დაიწყება. მსურველებმა გლუკოზის უწყვეტი მონიტორინგის სისტემისა და სენსორების მისაღებად, რეგისტრაცია ჯანმრთელობის ეროვნული სააგენტოს ტერიტორიულ ერთეულებში უნდა გაიარონ. ოფისების მისამართები შეგიძლიათ იხილოთ მითითებულ ბმულზე - https://bit.ly/3zTtybk
CGM სისტემის მიღება შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 1 დიაგნოზის მქონე არასრულწლოვნების გარდა, 18 წელს გადაცილებულ, შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულ, უსინათლო პაციენტებსაც შეეძლებათ, ასევე შაქრიანი დიაბეტის მქონე პაციენტებს, რომელთაც აქვთ ცერებრული დამბლა, დაუნის სინდრომი ან დუშენ-ერბის დაავადება.
გლუკოზის უწყვეტი მონიტორინგის სისტემებს 18 წელს გადაცილებული ის პირებიც მიიღებენ, ვინც სრულწლოვნები, პროგრამის ძალაში შესვლის თარიღიდან (15 იანვრიდან) გახდნენ.
ბენეფიციარი, პირველ ჯერზე, კომპლექტს და 5 სენსორს მიიღებს. თავდაპირველად CGM სისტემების გაცემა და დამაგრება სახელმწიფო პროგრამის ვაუჩერული მომსახურების მიმწოდებელ იმ სამედიცინო დაწესებულებაში მოხდება, სადაც პაციენტია რეგისტრირებული (თბილისი, ბათუმი, ქუთაისი). გადამზადებული პერსონალი კი ბენეფიციარს და მის მეურვეს ინსტრუქტაჟსაც ჩაუტარებს, თუ როგორ უნდა ისარგებლონ კომლექტით და მოახდინონ შემდეგ ჯერზე სენსორის დამოუკიდებლად დამაგრება.
ყოველ მომდევნო ეტაპზე, ბენეფიციარს სენსორების აღება, ქვეყნის მასშტაბით, დიაბეტის მართვის სახელმწიფო პროგრამის მედიკამენტით უზრუნველყოფის კომპონენტის მიმწოდებელ აფთიაქებში შეეძლებათ (სააფთიაქო ქსელი „მედფარმა პლუსი“).

ჯანდაცვის სამინისტრომ და მომწოდებელმა კომპანიამ, ქვეყნის მასშტაბით, 30 ბავშვთა ენდოკრინოლოგი და ექთანი უკვე გადაამზადა და სენსორებთან დაკავშირებით დეტალური ინფორმაცია მიაწოდა. სურვილის შემთხვევაში, მსგავსი ტიპის საინფორმაციო შეხვედრები, სხვა დაინტერესებულ მხარესთანაც გაიმართება.

აღნიშნული სიახლე ბავშვს და მშობელს მისცემს შესაძლებლობას, რომ უსაფრთხოდ და დისკომფორტის გარეშე, მოახდინონ გლუკოზის მონიტორინგი. CGM სისტემა, ავტომატურად, უწყვეტ რეჟიმში ზომავს გლუკოზის დონეს, ახდენს მონიტორინგის მონაცემების ანალიზს და ვიზუალიზაციას. გააჩნია განგაშის სიგნალები, გლუკოზის დონის საყურადღებო ცვლილებების შემთხვევაში ყურადღების მისაპყრობად. მნიშვნელოვანია, რომ მოსალოდნელი ჰიპო და ჰიპერგლიკემიის ეპიზოდს სისტემა აფიქსირებს წინასწარ და საყურადღებო ეპიზოდის დადგომამდე გასცემს შესაბამის სიგნალს.
აღსანიშნავია, რომ სისტემის უმაღლესი ხარისხისა და სიზუსტის უზრუნველსაყოფად მომწოდებელი კომპანიისგან მოთხოვნილი იყო საერთაშორისო აღიარებები. კერძოდ, პროდუქციას უნდა ჰქონოდა ამერიკული საკვებისა და წამლის ადმინისტრაციის (FDA) ნებართვა და დაშვება შესაბამის სამედიცინო ხელსაწყოების ბაზაში, ასევე, ევროკავშირის წარმომადგენელი ქვეყნის ერთი ან მეტი მკაცრი მარეგულირებლის ნებართვა.
შესყიდვის პროცესში, გამოვლინდა, რომ მიმდინარე წლის განმავლობაში, მხოლოდ ერთ მწარმოებელს, კომპანია “მედტრონიკს” (Medtronic Diabetes) ჰქონდა პროდუქციის მიწოდების შესაძლებლობა. აღნიშნული კომპანიის მიერ წარმოებული გლუკოზის უწყვეტი მონიტორინგის სისტემები ფართოდ გამოიყენება, მათ შორის ბავშვებში, აშშ-სა და მის ფარგლებს გარეთ, მსოფლიოს სხვადასხვა რეგიონში. ხელსაწყოს მიღებული აქვს ავტორიზაცია ამერიკული FDA-სგან და ასევე, დაშვება არაერთი მკაცრი მარეგულირებლისგან განვითარებულ ქვეყნებში. “მედტრონიკი” CGM სისტემებს ყველა ასაკის პაციენტისთვის აწარმოებს. აღნიშნული სისტემა მომენტალურად ასახავს და უფრო დიდი ხნის განმავლობაში ინახავს გლუკოზის დონის მონაცემებს. მოკლე ტექსტური შეტყობინების (SMS) გამოყენებით, გლუკოზის დაბალი და მაღალი მაჩვენებლების შესახებ ინფორმაცია, მიეწოდება პაციენტზე მზრუნველ 5 ადამიანს.
"მედტორნიკი"-ს გლუკოზის უწყვეტი მონიტორინგის სისტემა "გარდიან ქონექთი" (Guardian Connect) სმარტფონებთან შეთავსებით მომუშავე ხელსაწყოა, რომელსაც ე.წ. მიმღების გარეშე, ტელეფონის აპლიკაციის მეშვეობით, შეუძლია მონიტორინგის მონაცემების შეკრება და ვიზუალიზაცია. მობილურ აპლიკაციას განსაკუთრებით გამარტივებული ვიზუალური ელემენტები აქვს და ადვილია გამოსაყენებლად.

რა სამედიცინო დახმარებას მიიღებენ უკრაინის მოქალაქეები „ამერიკულ ჰოსპიტალ თბილისში”

ავტორი: ემილი ფეიქრიშვილი

კორონაპანდემიის დროს ხშირად გვესმის ტერმინი - „პოსტკოვიდური სინდრომი“, რაც გულისხმობს პათოლოგიურ ჩივილებს, რომლებსაც კოვიდგადატანილი პაციენტების ნაწილი განიცდის. გარკვეული სიმპტომები ხანგრძლივი დროით გრძელდება, ზოგი კი მალევე ქრება. ერთ-ერთი ასეთი, რომელსაც ბოლო დროის განმავლობაში ბევრი ადამიანი უჩივის, ვირუსის გადატანის შემდეგ მომატებული მადაა.

როგორ უნდა მოვიქცეთ მაშინ, როცა კოვიდის გადატანის შემდეგ ჩვენი მადა დღითიდღე ძლიერდება? ადამიანები, რომლებსაც აღნიშნული პრობლემა აწუხებთ, მომატებულ მადასთან ერთად, მომატებულ კილოგრამებზეც საუბრობენ და გამოსავლის გზებს ეძებენ.

პაციენტთა დიდი ნაწილი დაავადების მიმდინარეობისა და მისი გადატანის შემდეგაც, სისუსტეს, მოდუნებულობას უჩივის. როგორ ვმართოთ პოსტკოვიდური პერიოდი და რა უნდა ვიცოდეთ ჯანსაღი კვების შესახებ - „ვერსიას“ ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა ესაუბა:

_ კოვიდის და პოსტ-კოვიდის პერიოდში კვებასთან დაკავშირებით განსაკუთრებით რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება?

_ როგორც მოგეხსენებათ, კოვიდი გარკვეულ პათოლოგიურ ცვლილებებს ტოვებს ჩვენს ორგანიზმში. ის ხშირად დაკავშირებულია მაკრო და მიკროელემენტების დეფიციტთან, რაც თავის მხრივ, შემდგომში ისეთ მნიშვნელოვან გართულებებს იწვევს, როგორიცა D ვიტამინის და თუთიის დეფიციტია. შესაძლებელია, გამოწვეული იყოს ისეთი მნიშვნელოვანი მიკროელემენტის დეფიციტი, როგორიც მაგნიუმია, რომელიც ჩვენი კუნთოვანი ქსოვილის გამართული ფუნქციონირებისათვის არის მნიშვნელოვანი.

 კოვიდის და პოსტკოვიდურ პერიოდშიც ძალიან დიდი ყურადღება ექცევა კვებას, რადგან ეს მაკრო და მიკროელემენტები ჩვენს ორგანიზმში კვებით უნდა მოხვდეს, თუმცა ხშირად ეს შეიძლება, იყოს შეუძლებელი და დაგვჭირდეს დანამატების გამოყენება, თუმცა მაინც უნდა ვეცადოთ, რომ კვება იყოს მოწესრიგებული, რადგან პოსტკოვიდურ პერიოდში ჩვენი იმუნური სისტემა უფრო მეტად მძლავრი იყოს და შესაბამისად, თავიდან ავიცილოთ სხვადასხვა ტიპის გართულებები.

გაზაფხულზე ორგანიზმი გამოფიტულია, იმუნური სისტემა დაქვეითებული და მიმღებლობა სხვადასხვა ინფექციების და ვირუსების მიმართ საკმაოდ მაღალია, ამიტომ ჩვენს ჯანმრთელობას და ორგანიზმს უფრო მეტად უნდა მივაქციოთ ყურადღება, თუ ახლო წარსულში გვქონდა კორონავირუსი.

იმისათვის, რომ არ ვიგრძნოთ სისუსტე, უძალობა, გუნება-განწყობის ცვლილებები, დეპრესიულობისკენ მიდრეკილება, მნიშვნელოვანია კვებითი ქცევის მოწესრიგება. ამ სეზონზე ბუნებაც თვითონ გვაძლევს ისეთ პროდუქტებს, რაც უნდა მივიღოთ, მაგალითად, ხილი და ბოსტნეული, რომელიც მდიდარია უამრავი მაკრო და მიკროელემენტით. კენკრა მდიდარია c ვიტამინით და რკინით, რომელიც მნიშვნელოვანია ჩვენი იმუნური სისტემის გამართული ფუნქციონირებისთვის. ასევე არ უნდა დაგვავიწყდეს რძის პროდუქტები, რომელიც ასევე მნიშვნელოვანია ჩვენი მეტაბოლოზმისთვის და ნივთიერებათა ცვლისთვის, ხორცი და თევზის პროდუქტები, წყალი.

_ არის თუ არა მადის მატება პოსტკოვიდური სიმპტომი და როგორ ვაკონტროლოთ ის?

_ გარკვეული მინერალების და ვიტამინების დეფიციტი მადის მატების მაპროვოცირებელი ფაქტორია. აქედან გამომდინარე მნიშვნელოვანია, ასეთ პაციენტებთან გარკვეული დიაგნოსტირების ჩატარება და კონკრეტული მინერალების და ვიტამინების დანიშვნა, რომლის დეფიციტსაც ორგანიზმი განიცდის.

ხშირად პაციენტებისთვის, რომლებსაც სხვადასხვა მაკრო და მიკროელემენტების დეფიციტი აქვთ, გვიწევს ვიტამინების დანიშვნა, ხშირად ისმის კითხვა - „ხომ არ გამასუქებს?“ წონის დასაკლებად როდესაც არის ადამიანი მოსული, რა თქმა უნდა, ჩვენ არ დავუნიშნავთ ისეთ პროდუქტს, რომელმაც შეიძლება ასე იმოქმედოს. ისეთი სტერეოტიპული დამოკიდებულება არსებობს, რომ თუ ვიტამინს სვამ, აუცილებლად გაგასუქებს, მაგრამ სინამდვილეში ზოგიერთი ვიტამინის დეფიციტი იწვევს სიმსუქნეს და ამიტომ აუცილებელი ხდება ხოლმე, პირიქით ვიტამინის დანიშვნა, რომ წონის კორექცია ანუ კლება მოხდეს.

_ არის თუ არა სხეულისთვის საზიანო მომატებული მადის გამო საკვების გაზრდილი რაოდენობით მიღება?

_ მომატებული მადის გამო ზედმეტი ოდენობით საკვების მიღება უარყოფითად მოქმედებს, რადგან ამ დროს ძირითადად მიირთმევენ დიდი რაოდენობით ტკბილეულს, რაც ორგანიზმისთვის, იმუნური სისტემისთვის საზიანოა. ამიტომ როდესაც პოსტ-კოვიდურ პერიოდში ვიმყოფებით, კონტროლი მნიშვნელოვანია. 

_ რატომ არის ასეთი აქტუალური კოვიდის პერიოდში და შემდგომაც თუთიის და D ვიტამინის მიღება?

_ D ვიტამინის მიღება არა მხოლოდ კოვიდის დროს, არამედ ზოგადად, ეკოლოგიური ფაქტორების და მსოფლიოში არსებული მდგომარეობის გამო რეკომენდებულია, რადგან ამ ვიტამინის არსებობა მნიშვნელოვანია ჩვენი იმუნური სისტემისთვის და გამართული ფუნქციონირებისთვის. კოვიდის დროს მისი გახარჯვა ძალიან აქტიურად ხდება სწორედ იმუნური სისტემის აქტივობის ფონზე. აქედან გამომდინარე, კოვიდის დროს ბევრად უფრო აქტუალური გახდა დე ვიტამინის მნიშვნელობა ჩვენი ორგანიზმისთვის და ამიტომაც ექცევა ყურადღება.

D ვიტამინს მიღება შესაძლებელია ექიმის დანიშნულების გარეშეც, მაგრამ ეს არ უნდა იყოს სამკურნალო, არამედ გამოყენებული უნდა იყოს პრევენციული დოზა. 

პროტესტანტ სტუდენტებს უნივერსიტეტიდან გარიცხვით ემუქრებიან

მიხეილ ჩხენკელის გადაწყვეტილებით, მოსწავლეები ჭადრაკს პირველი კლასიდან სავალდებულო საგნად შეისწავლიან, - ინფორმაციას საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო ავრცელებს.

მოსწავლეებში ანალიტიკური, ლოგიკური, კრიტიკული აზროვნებისა და პრობლემების პრაქტიკული გადაჭრის უნარ-ჩვევების განვითარების მიზნით, ჭადრაკი ზოგადი განათლების დაწყებითი საფეხურის პირველ კლასში სავალდებულო საგნად ემატება.

სამინისტროს განმარტებით, სავალდებულო საგნად ჭადრაკის შესწავლა 2022-2023 წლის სექტემბრიდან იგეგმება, მანამდე კი, ჭადრაკის ეროვნულ ფედერაციასთან თანამშრომლობით, აქტიურად მიმდინარეობს მოსამზადებელი სამუშაოები, მასწავლებლების ტრენინგების ორგანიზებისა და სასწავლო რესურსების მომზადების კუთხით.

„ჭადრაკი აუმჯობესებს მოსწავლეთა მრავალმხრივ უნარებს, როგორებიცაა: ყურადღება, კონცენტრირება, მეხსიერება, ანალიზი, ლოგიკა, გადაწყვეტილების მიღება, სივრცეში ორიენტირება და სხვა. ეს კი, პირდაპირ კავშირშია მათემატიკისა და სხვა საგნების სტანდარტებით განსაზღვრულ კომპეტენციებთან“, - აცხადებენ სამინისტროში.

სკოლებში ჭადრაკის სწავლება გათვალისწინებულია ევროკავშირის 2012 წლის დეკლარაციით, რომელიც საგანმანათლებლო სისტემებში ჭადრაკის სწავლების დანერგვას ითვალისწინებს.

ავტორი-სალომე ნოზაძე

პანდემიით გამოწვეული ორწლიანი პაუზის შემდეგ „თბილისი ოუფენ ეარი“ დაბრუნდა. მუსიკლალური ფესტივალი, რომლის დევიზია - “მუსიკა ათავისუფლებს”, 24 ივნისს დაიწყო და 26-ში დამთავრდა.

ყველაზე ცნობილი ქართული მუსიკალური ფესტივალი, ტრადიციულად, „ლისი ვანდერლენდში“ გაიმარა. უამინდობის და სამდღიანი წვიმების მიუხედავად, ფესტივალს საკმაოდ ბევრი ადამიანი ესწრებოდა. თბილისი open air- ზე დასასწრები ბილეთების შეძენა შესაძლებელი იყო ონლაინ, მისამართზე: http://tkt.ge//openair.

ფესტივალის მსვლელობისას აბონიმენტის და დღიური ბილეთის შეძენა ადგილზეც შესაძლებელი იყო. სამდღიანი აბომენეტი — 180 ლარი;  ხოლო დღიური ბილეთის ღირებულება 80 ლარს შეადგენდა.

Tbilisi Open Air 2022-ზე ფესტივალის ფარგლებში წელს სცენაზე ვიხილეთ ისეთ ცნობილი შემსრულებლები, როგორებიც  Alt-J, Cigarettes After Sex, Okean Elzy, Konoba და Rhye არიან. 

უცხოელ მუსიკოსებთან ერთად, რა თქმა უნდა, ფესტივალზე წარმოდგენილნი იყვნენ ქართველი შემსრულებლებიც: Bedford Falls, MokuMoku, Eko & Vinda Folio, Killages, წერილი და სხვები.

„ლისი ვანდერლენდში“ მსმენელს სამი დღის განმავლობაში შესაძლებლობა ჰქონდა ელექტრონული მუსიკის ისეთი შემქმნელებისთვის მოესმინა, როგორებიც არიან Konstantin, Acid Pauli, Petre Inspirescu და სხვები. 

დასკვნითი საღამოს მთავარი სტუმარი, უკრაინული ბენდი Okean Elzy იყო, რომელმაც ფესტივალი დახურა და გამოსვლისას სიმღერა „თბილისო“ ქართულად შეასრულა. 28-წლიანი ისტორიის მქონე ბენდის ვოკალისტი და ლიდერი, სვიატოსლავ ვაკარჩუკი, უკრაინაში მიმდინარე ომის დროს ჰუმანიტარულ მისიებში აქტიურად მონაწილეობს, უკრაინის ქალაქებში სამხედროებს და ომით დაზარალებულ მოქალაქეებს ჰუმანიტარული დახმარებით ამარაგებს, ჩადის დაბომბილ ქალაქებში, მღერის თავშესაფრებში და ამ ფორმით თანამოქალაქეების გამხნევებას ცდილობს. 

„ჩვენთვის დიდი პატივია აქ ყოფნა. პირველი, რისი თქმაც გვინდა არის — დიდი მადლობა, საქართველო, თქვენი მხარდაჭერისთვის, ყველაფრისთვის, რასაც უკრაინისთვის აკეთებთ. ვგრძნობთ ამ მხარდაჭერას. ვგრძნობთ მხარდაჭერას ჩვეულებრივი ხალხისგან. ვნახეთ აქციები, ვნახეთ დროშები, ვხედავთ და ვგრძნობთ მხარდაჭერას, რასაც ვიღებთ. მადლობა ჩვენი ლტოლვილების მასპინძლობისთვის. მადლობის თქმა გვინდა და ამას ფესტივალზეც 10-ჯერ ვიტყვით. საქართველო ჩემი ერთ-ერთი საყვარელი ქვეყანაა. მე მიყვარს თქვენი კულტურა, არქიტექტურა, სტილი, ტანსაცმელი, სამზარეულო, ყველაფერი, ხალხი, ლამაზი ხალხი, განსაკუთრებით ქალები. არამხოლოდ ის თუ როგორ გამოიყურებით, არამედ თქვენი გულები. ვგულისხმობ, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია, უკრაინას თქვენნაირი მეგობრები ჰყავდეს.“ - განაცხადა „ოკეან ელზის“ სოლისტმა, სვიატოსლავ ვაკარჩუკმა. 

შემსრულებელთა სრული სია ასე გამოიყურება:

პირველად ისტორიაში ვატიკანში, სიქსტის კაპელასა და წმინდა პეტრეს ტაძარში ქართული მრავალხმიანობა აჟღერდა. სამების საკათედრო ტაძრის გუნდის კონცერტი გაიმართა და საქართველოს პატრიარქ ილია მეორის ,,ავე მარია” შესრულდა. აღნიშნულ ისტორიულ ფაქტს საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი დაესწრო და სოციალურ ქსელშიც გამოეხმაურა:

„შარშან, როდესაც წმინდა საყდარს ოფიციალური ვიზიტით ვესტუმრე, მის უწმინდესობა პაპთან შეხვედრისას ვისაუბრეთ დღევანდელი ლამაზი საღამოს დაგეგმვის შესახებ, ჩვენი დიპლომატიური ურთიერთობების 30 წლისთავის აღსანიშნავად.
დღეს ემოციური მომენტის მომსწრენი გავხდით, რომელიც ჩვენს მოგონებებში დარჩება. ჩემი უდიდესი მადლიერება პაპ ფრანცისკეს...

სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა, უწმიდესმა და უნეტარესმა ილია მეორემ საქართველო ევროპაში შეიყვანა“

საქართველოს ხელოვნების სასახლის გენერალური დირექტორი გიორგი კალანდია სოციალურ ქსელში წერს:

„მეფე მირიანი, წმინდა ნინო, წმინდა შუშანიკი და ქეთევან წამებული ახსენეს დღეს საზეიმო სიტყვაში სიქსტის კაპელაში ქართული კონცერტის დაწყებამდე...

უდიდესი წარმატება და გამარჯვება! ასე ამაყი დიდი ხანია არ ვყოფილვარ! სიქსტის კაპელაში დღეს საქართველოს ტრიუმფი ჟღერდა! 

დღეს სიქსტის კაპელაში-მიქელანჯელოს მიერ მოხატულ თაღებქვეშ  აჟღერებულ ქართული "კირიე ელეისონი" ესმოდა ხანძთის დიდებულ ნანგრევებს, მეომარივით მედგრად  წამომართული ოშკის გუმბათს,  წართმეულ ათასწლოვან ათონის  ივერონის კედლებს,  შოთა რუსთაველის  დაობლებულ ფრესკას იერუსალიმის ჯვრის მონასტერში, ბაკურიანისძის პეტრიწონის ქართულ აკლდამებს, ნაფოტებად ქცეულ ღალიის მშვენიერ ეკლესიას... ესმოდათ იმის დასტურად, რომ მიუხედავად არაერთი რბევისა, ნგრევისა თუ აოხრებისა, მაინც არ გადავშენდით, მაინც ამაყად ვდგავართ და მსოფლიოს საკაცობრიო საგანძურის მცეველებად შემოვრჩით“.

ავტორი: ია გრიგალაშვილი

როგორც ამბობენ, მხატვრები განსაკუთრებული ნიჭით არიან დაჯილდოებულნი. ამ კუთხით ისინი გამოირჩევიან, რომელთაც სპეციალური სამხატვრო განათლება არ მიუღიათ, მაგრამ მიუხედავად ამისა, მაინც შედევრებს ქმნიან. „ვერსია“ გთავაზობთ ინტერვიუს თვითნასწავლ მხატვარ თათა ბოჭორიშვილთან, რომელიც წლებია, ტიხრულ მინანქარზე მუშაობს:

- 17 წელია, ტიხრულ მინანქარზე ვმუშაობ, პარალელურად, ვხატავ. თვითნასწავლი მხატვარი ვარ და ვფიქრობ, ესაა ჩემი მოწოდება - სიყვარულს გავცემ სამყაროში. სპეციალური განათლება არ მიმიღია, ყველაფერი შინაგანად მოდის, თავისთავად და ამისთვის სამყაროს მადლობელი ვარ. ისე, პროფესიით პედგაგოგი ვარ, თუმცა მასწავლებლად არასოდეს მიმუშავია. ორი შვილი და სამი შვილიშვილი მყავს. პირადობის მოწმობის მიხედვით, ხათუნა მქვია, მაგრამ ბავშვობიდან თათას მეძახიან და ნახატებსაც ხელს ასე ვაწერ.

- როდის და როგორ აღმოაჩინეთ, რომ ხატვის ნიჭი გქონდათ?

- ბავშვობიდან ვხატავ. ძალიან მოუსვენარი ვიყავი და როგორმე რომ გავეჩერებინე, ერთხელ, მამამ პატარა ლარნაკი დამიდო. მახსოვს, ყავისფერი იყო, თეთრი ზოლებით, მამამ მითხრა, აბა თუ დახატავო. დავჯექი და დავხატე. მამამ რომ ნახა, იფიქრა, ლარნაკს ფურცელი დავადე და შემოვხაზე, მაგრამ მალევე დარწმუნდა, რომ ასე არ იყო და ძალიან გაუკვირდა, შემაქო. მას შემდეგ ხატვა ჩემთვის ბედნიერება, სიხარული, სიამოვნება და ბოლო წლებში, შემოსავლის წყაროცაა.

- ტიხრულ მინანქარზე მუშაობა როდის დაიწყეთ?

- 17 წლის წინ, სამსახურს ვეძებდი და წავაწყდი განცხადებას, სადაც ვინმე გიორგი შალიკაშვილი წერდა, ავიყვან მოსწვლეებს და შევასწავლი მინანქარსო. მის გვერდზე შევედი, მომეწონა ნამუშევრის ფოტო და შუაღამის 2 საათზე მივწერე, რომ სწავლა მინდოდა, თან გამახსენდა, მეგობარმა გოგომ მაჩვენა, ნახე, რა ლამაზი საყურე ვიყიდე, ასეთის გაკეთებას შენც შეძლებ და ეს ტექნოლოგია შეისწავლეო. მართლაც, გიორგიმ ამიყვანა მოსწავლედ და მალე ერთად დავიწყეთ მუშაობა. ერთ წელში, გიორგის მამა გარდაიცვალა და ვეღარ გავაგრძელეთ თანამშრომლობა. ასე დავიწყე მინანქარზე მუშაობა, მაძლევდნენ შეკვეთებს და ვამზადებდი. 17 წლის განმავლობაში, წარმოიდგინეთ, რამდენი ნამუშევარი შევქმენი. ასე რომ, ნებისმიერი შეკვეთის დამზადება შემიძლია. მინანქარზე შეკვეთები ბოლო ხანს შემცირდა, ალბათ, იმის გამო, რომ ბაზარი შეივსო. ჩემი საიტიც მაქვს, სადაც ნამუშევრები მიდევს.

- გამოფენებში მონაწილეობთ?

- დიახ, ხშირად. მახსოვს, სტუდენტობისას მოეწყო ნახატების გამოფენა და როცა დასრულდა, ჩემი დახატული ცისფერთვალება ფისო აღარ დამხვდა. არ მინდა ვთქვა, მოიპარეს-მეთქი, ალბათ, ისე მოეწონა, რომ ვიღაცამ წაიღო. გამოფენაში ბოლოს 2020 წელს მივიღე მონაწილეობა, პერსონალური არასდროს გამიკეთებია. სხვათა შორის, ჩემი 4 ნახატი 2020 წლის ქართველი მხატვრების კატალოგშია შეტანილი.

- არის თუ არა კონკრეტული სტილი ან თემა, რომელზე მუშაობისას, თავს ყველაზე კომფორტულად გრძნობთ?

- არა, კონკრეტული არაფერია. ფერები მიყვარს ძალიან, ამიტომ, ხშირად ყვავილებს ვხატავ, ძალიან მიყვარს და მომწონს აბსტრაქციაც. მომწონს, როცა ნახატებიდან იგრძნობა სიყვარული, სიკეთე, სითბო, დადებითი განწყობა და ემოცია. თუ მხატვარმა შეძლო და ადამიანში ეს ემოციები გააღვიძა, მაშინ მნიშვნელობა არ აქვს, რა თემაზე დახატავს.

- ნახატზე ხელოვანის განწყობა აისახება?

- ნახატებში ადამინის სული ჩანს. ნახატზე ის მუსიკაც კი მოქმედებს, რასაც ხატვის დროს უსმენ. საერთოდ, არასოდეს ვგეგმავ, ესა და ეს უნდა გადმოვცე-თქო, განწყობა ყოველთვის თავისით გადმოიცემა. ნახატი უკვდავია და მინდა, რაც შეიძლება, მეტი სიყვარული, სითბო და სიკეთე დავატიო.

- რა არის თქვენთვის ხელოვნება?

- ხელოვნება ჩემი სამყაროა - იქ თავისუფალი, ბედნიერი ვარ, მზეს ვემსგავსები და მზესავით ვანათებ. ხელოვნებაში თავისუფლებაა, უამრავი ფერია, თითო ფერს თავისი ხასიათი აქვს, ცოცხლდება შინაგანი სამყარო, თან სხვა ადამიანებსაც ანიჭებ სიხარულს.

-  ხელოვნებაში მუდმივი სწრაფვა სიახლეებისკენ მნიშვნელოვანია?

- განვითარებას დიდი მნიშვნელობა აქვს, არასდროს უნდა გაჩერდეს ხელოვანი და მუდამ სიახლე ეძიოს. რაც მეტს ხატავ, უფრო თავისუფალი ხდები, აღარ გეშინია ფუნჯის ხელში დაჭერის, შეცდომების დანახვის და მისი გამოსწორების. მთავარია, შენი სული გადმოიტანო ტილოზე. იმედია, ოდესმე, ჩვენს ქვეყანაში სათანადოდ დაფასდება ხელოვნება.

სხვათა შორის, კარგად ვქსოვ, ვქარგავ, ვკერავ. სანამ მინაქარზე დავიწყებდი მუშაობას, დამიმზადებია თიხის სამკაულებიც. ხელოვნების თითქმის ყველა მიმართულება მოვსინჯე, მიკეთებია გობელებენიც, პატარა ხალიჩაც კი, ბუნებრივი მასალებისგან და კენჭებისგან.

ძალიან მიყვარს ცეკვა, აქაც ჩემს სამყაროში ვარ, 7 წელია, დავდივარ და ვერ ვცილდები „სალსა კალიენტეს“ - ლათინური სოციალური ცეკვების სტუდიას. იქაც განსაკუთრებული აურაა, რომელიც ჩემს გულსა და სულთან ახლოსაა. ცოტ-ცოტას ვუკრავ კიდეც გიტარასა და ფანდურზე. ესეც მეხმარება, დადებითი ემოციებით ვიყო სავსე. ხელოვნებით ვარსებობ და ვსუნთქავ.

- როგორც ვიცი, მოსწავლეებიც გყავდათ...

- დიახ, მყავდა. ერთხელ, ერთ-ერთ ტელევიზიის დილის გადაცემაში მიმიწვიეს და მაშინ მკითხეს, რა სურვილი გაქვსო. ჰოდა, ვუთხარი, მინდა, ვისაც არ აქვს ფინანსები, უფასოდ ვასწავლი მინანქარზე მუშაობა-მეთქი. მაშინ 12-მდე მოსწავლე მოვამზადე. სულ ჩემთან იყვნენ - აღარ უნდოდათ შინ წასვლა.

- თათა, საქართველოში ხელოვანის ცხოვრება რთულია, რა დაბრკოლებებს აწყდებით?

- სამყაროს ყველა ადამინი თავისებურად ხედავს, სულ ერთია, არის თუ არა ხელოვანი. ერთი ფოტო გამახსენდა: ორი გოგონა დგას წვიმაში, ერთი ბედნიერია უხარია, რომ წვიმს და ხელს უშვერს წვიმის წვეთებს, მეორე კი მოღუშულია, გაბრაზებული. ესაა სამყაროს ორი ხედვა, მთავარია, ჩვენ რა განწყობით ვუყურებთ მოვლენებს. ახლა, უმეტესობა იტყოდა, ფულს ვერ შოულობენ ხელოვანებიო, მაგრამ ასეა უმეტესი ადამინი დღეს საქართველოში. ვფიქრობ, მადლობა უნდა გადავუხადო ღმერთს და სამყაროს, რასაც მაძლევს და რაც მოუცია. ვხედავ, მესმის და ვგრძნობ, ეს ცოტა არაა, ბევრს ესეც არა აქვს. მთავარი ადამინებს შორის ურთიერთობაა, სიყვარულია მთავარი, უნდა ვუფრთხილდებოდეთ ყველაზე მეტად ახლობელ ადამინებს, საკუთარ თავს და მერე უცხოებს. ბოროტება სულ იყო და იქნება, რადგან სამყაროს ბალანსი სჭირდება. რომ არ იყოს ბოროტება, არ გვეცოდინებოდა, რა არის სიკეთე, მთავარია, არ აჯობოს ბოროტებამ. დაე, იყოს ამ ქვეყანაზე მშვიდობა და სიყვარული.

რაც შეეხება დაბრკოლებებს, ალბათ, კარგი იქნებოდა, რომ რაღაც სისტემა არსებობდეს, რომლის საშუალებითაც მხატვრები თავიანთი ნამუშევრების უცხოურ ბაზარზე გაგზავნა-გაყიდვას შეძლებდნენ.

- რა გეგმები გაქვთ?

- მინდა, დიდი, ნათელი სახელოსნო მქონდეს, ბევრი ტილოებითა და საღებავებით.

სხვათა შორის, ინტერნეტ მაღაზია - ETSY.COM-ზე მაქვს, ეს ხელნაკეთი ნივთების საერთაშორისო პლატფორმაა. იქნებ, შევძლო და ავამუშავო.

- თათა, დამწყებ ხელოვანებს რას ურჩევდით?

- თუ უყვართ ხატვა, არ გაჩერდნენ, არ დანებდნენ, ისწავლონ და დრო გამოიყენონ. ის, რაც ბედნიერებას განიჭებს, უნდა აკეთო, არ დაკარგო ერთი წუთიც კი და მაშინ იტყვი, ცხოვრება მშვენიერიაო.