ისტორიაში 5 ყველაზე მნიშვნელოვანი შიმშილობა - როგორი შედეგით დასრულდა ისინი

საქართველოს მესამე პრეზიდენტი, მიხეილ სააკაშვილი, უკვე 40 დღეა, საპატიმროში პროტესტის ნიშნად შიმშილობს. ასევე პარლამენტში შიმშილობს ელენე ხოშტარია, რომელიც მის სამოქალაქო საავადმყოფოში გადაყვანას მოითხოვს. ქვეყნის სხვადასხვა კუთხეში პროტესტის ნიშნად კიდევ რამდენიმე ადამიანს აქვს გამოცხადებული პროტესტის ეს უკიდურესი ფორმა. სწორედ ამის გამო „ვერსია“-მ გადაწყვიტა, გაეხსენებინა ისტორიაში 5 ყველაზე ხანგრძლივი შიმშილობა, მათი მიზეზები და ისიც, თუ როგორი შედეგით დასრულდა ისინი. 

 5. ცეზარ ჩავესი - 36 დღე

ცეზარ ჩავესი დაიბადა 1927 წელს ღარიბი მექსიკელი მუშის ოჯახში. ჩავესმა ადრეულ ასაკში გაიაზრა, რომ ცხოვრებაში ადვილად ვერაფერს მიიღებდა და სწორედ ამიტომ კალიფორნიისა და არიზონის სხვადასხვა ფერმაში დაიწყო მუშაობა. ჩავესი შეძრწუნებული იყო იმ მოპყრობითა და მუშაობის პირობებით, რისი გაძლებაც უწევდათ მის თანამემამულე მიგრანტ მუშებს. შეერთებულ შტატებში მათი სამუშაო პირობები უფრო მონურ შრომას ჰგავდა, ვიდრე ღირებულ სამუშაო ძალას შეეფერება.

1962 წელს ჩავესი შეეცადა, რამე შეცვალა და მან დააარსა ეროვნული ფერმერთა ასოციაცია და დაიწყო მიტინგებისა და საპროტესტო აქციების გამართვა. მალევე შეკრიბა ათასობით მხარდამჭერი. მიუხედავად ამისა, ცვლილებები მაინც არ მომხდარა, ამიტომ მან მიიღო გადაწყვეტილება, ყველაფერი უფრო სერიოზულ დონეზე გადაეყვანა.

ჩავესმა შიმშილობა რამდენიმეჯერ დაიწყო, რადგან ყურადღება მიეპყრო ამ უსერიოზულეს პრობლემებზე. მისი შიმშილობებიდან ყველაზე გრძელი 36 დღე გაგრძელდა და მან შედეგად 13 კგ დაიკლო.

ჩავესი 1993 წელს გარდაიცვალა. იგი ხალხმა მალევე გმირად აღიარა მისი საქველმოქმედო საქმიანობისთვის და ხაზგასმით აღინიშნა მისი როლი მიგრანტ მუშაკთა პრობლემების მოგვარებასა და გამოკვეთაში.

 

4. სოლანჟ ფერნექსი - 40 დღე

1934 წელს საფრანგეთში დაბადებული სოლანჟ ფერნექსი მალევე გახდა ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი პოლიტიკოსი, რომელიც ქვეყანას ოდესმე უნახავს. მისი მთავარი პოლიტიკა ეხებოდა ცნობიერების ამაღლებას ატომური ენერგიის გავლენის შესახებ, რომელიც გარემოზე ახდენს გავლენას, ისევე როგორც პოტენციური კატასტროფა, რაც შეიძლება გამოიწვიოს რეაქტორის აფეთქებამ.

ამ პრობლემის შესახებ ცნობიერების ამაღლების მიზნით, სოლანჟის კამპანიამ მიიღო მონაწილეობა 40-დღიან შიმშილობაში იმ იმედით, რომ საზოგადოება ხმას მისცემდა ბირთვული დაშლის სასარგებლოდ.

სამწუხაროდ, ეს ასე არ მოხდა და მან მიზანს ბოლომდე ვერ მიაღწია, თუმცა სოლანჟი დღემდე შევიდა ისტორიაში მისი, როგორც აქტივისტის, მამაცი ძალისხმევის გამო.

3. ბობი სანდესი - 66 დღე

1954 წელს ირლანდიაში დაბადებული ბობი სენდსი ირლანდიის ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ფიგურა გახდა.

1972 წელს ბობი შეუერთდა IRA-ს  (ირლანდიის დროებითი რესპუბლიკური არმია). 1976 წელს ციხიდან გამოსვლის შემდეგ, სადაც ოთხი ერთეული ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების გამო იჯდა, ის დაბრუნდა ოჯახთან დასავლეთ ბელფასტში, სადაც მეგობრებთან ერთად დაგეგმა დანმურიში ბალმორალის ავეჯის კომპანიის დაბომბვა.

მალევე ორ კრიმინალურ ჯგუფს შორის მოხდა ორმხრივი სროლა, რის შედეგადაც რამდენიმე ადამიანი დაიჭრა. სენდსი და ჯგუფის დანარჩენი წევრები შემთხვევის ადგილიდან გაიქცნენ, მაგრამ ისინი მალევე დააკავეს და ცეცხლსასროლი იარაღის ტარებისთვის 14 წელი მიუსაჯეს. სენდსი ძალიან პრობლემური პატიმარი იყო და ხმაურის შემდეგ 22 დღე გაატარა საკანში ავეჯის გარეშე, სადაც შიშველი იყო და შიმშილობდა. ამან გამოიწვია შემდგომი პრობლემები და ხმაური ციხეში, მათ შორის, „ბინძური პროტესტი“, როდესაც პატიმრებმა უარი თქვეს დაბანაზე და საკნების კედლები ექსკრემენტებით დაასველეს.

1981 წელს სენდსმა დაიწყო შიმშილობა ცხრა ირლანდიელ რესპუბლიკელ პატიმართან ერთად, რათა გაეპროტესტებინა „სპეციალური კატეგორიის სტატუსის“ მოხსნა ანუ შეთანხმება, რომელიც აძლევდა მსჯავრდებულებს სპეციალურ პრივილეგიებს, როგორიცაა უნიფორმის ტარება, გარკვეული სამუშაოს არშესრულება, დამატებითი ვიზიტები და ა.შ. მიუხედავად იმისა, რომ გაფიცვამ მიიპყრო მსოფლიო ყურადღება და სენდსი ამ დროის განმავლობაში პარლამენტის წევრად იყრიდა კენჭს, საბოლოოდ მასსა და ცხრა დანარჩენ პატიმარს პროტესტი სიცოცხლის ფასად დაუჯდა. 66 დღის შემდეგ საკვების მიღების გარეშე, სენდსი შიმშილით გარდაიცვალა.

სენდსის სიკვდილმა ჩრდილოეთ ირლანდიის ნაციონალისტურ რაიონებში არეულობა გამოიწვია, რის შედეგადაც ორი ადამიანი დაიღუპა. ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრი, მარგარიტ ტეტჩერი, დათმობაზე არ წავიდა. სენდსის ქმედებამ გაყო მოსაზრებები, თუმცა ნათქვამია, რომ დარტყმებმა რადიკალიზაცია მოახდინა ირლანდიის ნაციონალისტურ პოლიტიკაზე და ეს პროცესი იყო ერთ-ერთი მუხტი, რამაც საშუალება მისცა Sinn FÃ გამხდარიყო ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პოლიტიკური პარტია.

 

2. ბჰაგატ სინგი - 116 დღე

ბჰაგატ სინგჰი იყო ინდოელი მოქალაქე, რომელიც დაიბადა 1931 წელს უბანში, რომელიც შედიოდა ბრიტანეთის იმპერიის შემადგენლობაში. სინგჰი ჩაერთო ინდოეთის დამოუკიდებლობის მოძრაობაში, რომელიც ეძღვნებოდა ინდოეთში ბრიტანეთის მმართველობის დასრულებას, რის გამოც ის რამდენიმეჯერ მოხვდა ციხეში და დააპატიმრეს. თუმცა, როდესაც ის დააკავეს სანდერსისა და ჩანან სინგის სავარაუდო მკვლელობისთვის, მან შიმშილობა გამოაცხადა. მან მოითხოვა ტანსაცმლისა და ჰიგიენის უკეთესი სტანდარტების შემოღება ციხეში და ასევე  პატიმრებისთვის ყოველდღიური ფიზიკური შრომის იძულებით მოთხოვნის დასრულება.

გაფიცვის გამოცხადებამ სინგჰის მიმზიდველობა და პოპულარობა იმდენად გაზარდა, რომ ბრიტანეთის მთავრობა ცდილობდა, სხვადასხვა ხერხით აეძულებინათ ის, შეეწყვიტა შიმშილობა. სწორედ ამიტომ მიჰქონდათ საკანში საკვები თასებით, მაგრამ სინგი იყო შეუპოვარი და  არაფერს შეხებია.

სინგჰმა საბოლოოდ შეწყვიტა 1929 წლის 5 ოქტომბერს, ამ მომენტში მას დაკლებული ჰქონდა 53 კგ.

1. ირომ შანუ სამილა - 16 წელი

მანიპურის რკინის ლედის სახელით ცნობილი და მსოფლიოში ყველაზე ხანგრძლივი შიმშილობის რეკორდის მფლობელი, ინდოელი წარმოშობის ირომ ჩანუ სამილა, 500 კვირაზე მეტი ხნის განმავლობაში ნებაყოფლობით არ ჭამდა საკვებს და არ იღებდა წყალს ნებაყოფლობით. ის მხოლოდ ცხვირის წვეთოვანის საშუალებით გადაარჩინა მთავრობამ, რომელიც უნარჩუნებდა მას სიცოცხლეს.

აირომმა თავისი გასაოცარი კამპანია დაიწყო 2000 წლის 5 ნოემბერს, მას შემდეგ, რაც, სავარაუდოდ, ინდოელმა ჯარისკაცებმა ათი უიარაღო მშვიდობიანი მოქალაქე მოკლეს მანიპურში. ინდოეთის შეიარაღებული ძალების სპეციალური ძალების აქტის შედეგად, სამხედროებს აქვთ უფლება, ესროლონ ნებისმიერ ადამიანს, თუ მისგან საკმარისად სერიოზულ საფრთხეს გრძნობენ.

აირომი დააპატიმრეს გაფიცვის დასრულებიდან სამი დღის შემდეგ, რადგან ინდოეთში თვითმკვლელობის მცდელობა არის სისხლის სამართლის დანაშაული, ამიტომ მას იძულებით ჩაუსვეს წვეთოვანი სისტემა, რათა ცოცხალი შეენარჩუნებინათ. თუმცა, როგორც კი იგი გამოჯანმრთელდა და პატიმრობიდან გათავისუფლდა, ირომმა ხელახლა დაიწყო შიმშილობა, რამაც საბოლოოდ განაპირობა მისი პატიმრობა განუსაზღვრელი ვადით.

საოცარია, რომ ირომს არ უჭამია და არ სვამდა საკუთარი ნებით 2016 წლის 26 ივლისამდე ანუ სრული 500 კვირის განმავლობაში. ამ დროს ირომმა მოიპოვა უზარმაზარი მსოფლიო მხარდაჭერა და მოიპოვა აზიის ადამიანის უფლებათა კომისიის სიცოცხლის მიღწევების ჯილდოც კი.

 

 

რუსა ხავთასი