10-12-2020

ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ 16 დღიანი კამპანიის შეჯამება

შინაგან საქმეთა სამინისტრო 25 ნოემბერს შეუერთდა ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ გლობალურ 16-დღიან კამპანიას, რომელიც ყოველწლიურად იმართება და სიმბოლურად ადამიანის უფლებათა დაცვის საერთაშორისო დღეს - 10 დეკემბერს სრულდება.

შინაგან საქმეთა სამინისტროსთვის პრიორიტეტულია ადამიანის უფლებების დაცვა და სისტემაში, ეფექტიანი მექანიზმების არსებობა. უნდა აღინიშნოს, რომ ევროპარლამენტმა, საქართველოს მიერ ასოცირების შესახებ შეთანხმების შესრულებასთან დაკავშირებით 2020 წელს მიღებულ რეზოლუციაში, დადებითად შეაფასა სამინისტროს საქმიანობა ადამიანის უფლებათა დაცვის კუთხით და ხაზგასმით აღინიშნა ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების მონიტორინგის დეპარტამენტის როლი ამ მიმართულებით.

16-დღიანი კამპანიის ფარგლებში, შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილემ, ნინო ცაციაშვილმა და ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტის წარმომადგენლებმა, აქტიური მონაწილეობა მიიღეს სხვადასხვა უწყებების და ორგანიზაციების მიერ ორგანიზებულ თემატურ ღონისძიებებში და, აგრეთვე, საზოგადოებას თავადაც წარუდგინეს ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის საკითხებთან დაკავშირებული ანგარიშები.

  • 2020 წლის 25 ნოემბერს, დეპარტამენტის დირექტორის მოადგილემ, მაკა ფერაძემ, მონაწილეობა მიიღო პროექტის „ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა მხარდაჭერის გაძლიერება COVID-19-ით გამოწვეული კრიზისის პერიოდში“ ფარგლებში, ქალთა საინფორმაციო ცენტრის, ფონდ Humandoc-ის (პოლონეთი) და პარტნიორი ორგანიზაციების მიერ ორგანიზებულ და ევროკავშირის მხარდაჭერილ ონლაინ კონფერენციაში. კონფერენციაში მონაწილეობდნენ დევნილი/კონფლიქტით დაზარალებული და ადმინისტრაციულ გამყოფ ზოლთან მცხოვრები მოსახლეობა, გენდერულ თანასწორობაზე მომუშავე არასამთავრობო ორგანიზაციები და სხვა დაინტერესებული პირები.
  • 2020 წლის 28-29 ნოემბერს, ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტის დირექტორის მოადგილემ, მაკა ფერაძემ ასევე მონაწილეობა მიიღო აკადემიკოს ლევან ალექსიძის სახელობის იმიტირებული სასამართლო პროცესის ეროვნული კონკურსის მონაწილეთა შეფასების დასკვნით ღონისძიებაში.

ეროვნული კონკურსი ოჯახში ძალადობისა და ქალთა მიმართ ძალადობის აღმოფხვრის საერთაშორისო სამართლებრივ და ეროვნულ მექანიზმებს ეძღვნებოდა და მასში საქართველოს 13 უნივერსიტეტის 34 გუნდი მონაწილეობდა.

  • 2020 წლის 27 ნოემბერს, ილიაუნის სამართლის სკოლის, აღმოსავლეთ -დასავლეთის მართვის ინსტიტუტის „კანონის უზენაესობის მხარდაჭერა საქართველოში” (USAID/PROLoG) პროგრამასთან თანამშრომლობით, გენდერული ძალადობის წინააღმდეგ 16-დღიანი კამპანიის ფარგლებში გაიმართა დისტანციური პანელურ დისკუსია თემაზე: „ქალებისა და გოგოების მიმართ ძალადობა COVID-19-ის კონტექსტში“. ღონისძიებაში მონაწილეობა მიიღო დეპარტამენტის დირექტორის მოადგილემ, მაკა ფერაძემ, რომელმაც ისაუბრა შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ გენდერული ნიშნით ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის მექანიზმებზე, მიღწეულ პროგრესზე და არსებულ გამოწვევებზე.
  • 2020 წლის 30 ნოემბერს, ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტმა ბავშვობის ასაკში ქორწინებასთან დაკავშირებული დანაშაულების შესახებ ანგარიშის ონლაინ პრეზენტაცია გამართა. ღონისძიება, რომელსაც სახელმწიფო უწყებების და ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები ესწრებოდნენ, შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილემ, ნინო ცაციაშვილმა გახსნა.

პრეზენტაციისას წარმოდგენილი იქნა ბავშვობის ასაკში ქორწინებასთან დაკავშირებული დანაშაულების სტატისტიკური მონაცემები და ამ მონაცემების სიღრმისეული ანალიზი, საქმეთა მონიტორინგის შედეგად დაიდენტიფიცირებული ტენდენციები და არსებული გამოწვევები.

პრეზენტაციის მიმდინარეობისას ხაზი გაესვა სამინისტროსთვის გენდერული ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის და არასრულწლოვანთა უფლებების დაცვის პრიორიტეტულობას, ასევე, ბავშვთან ქორწინების მიზნით ჩადენილი დანაშაულების პროაქტიურად გამოვლენისა და ეფექტიანი გამოძიებისთვის საზოგადოების ჩართულობის მნიშვნელობას და რელევანტურ უწყებებთან მჭიდრო კოორდინაციის აუცილებლობას.

  • 2020 წლის 2 დეკემბერს, შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილემ, ნინო და ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტის დირექტორის მოადგილემ, მაკა ფერაძემ მონაწილეობა მიიღეს ამერიკის შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს, საქართველოში კანონის უზენაესობის მხარდაჭერის (USAID/PROLoG) პროექტის ორგანიზებულ ონლაინკონფერენციაში - „სექსუალური შევიწროების მარეგულირებელი სამართლებრივი ნორმების განხორციელება, მიღწეული შედეგები და გამოწვევები“.

კონფერენცია მიზნად ისახავდა სექსუალური შევიწროების რეგულირების პროცესში მიღწეული შედეგებისა და გამოწვევების განხილვას, ასევე, არსებული პრაქტიკისა და გამოწვევების შესახებ ინფორმაციის გაცვლასა და გამოცდილების გაზიარებას შესაბამისი უწყებების წარმომადგენელთა მიერ. მინისტრის მოადგილის მხრიდან, შეხვედრაზე ყურადღება იქნა გამახვილებული სექსუალური შევიწროების მუხლის პრაქტიკაში იმპლემენტაციის პროცესში შინაგან საქმეთა სამინისტროს როლზე. ასევე, ხაზი გაესვა აღნიშნულ საკითხზე სამართალდამცველთა კვალიფიკაციისა და საზოგადოების ცნობიერების ამაღლების მნიშვნელობას.

  • 2020 წლის 4 დეკემბერს, შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილემ, ნინო ცაციაშვილმა მონაწილეობა მიიღო საქართველოს ეროვნული უნივერსიტეტის ორგანიზებით გამართულ ადამიანის უფლებათა დღისადმი მიძღვნილ სტუდენტურ სამეცნიერო, ონლაინ კონფერენციაში: „ქალთა უფლებები და არსებული გამოწვევები საქართველოში“.

მინისტრის მოადგილემ, შეხვედრის მიმდინარეობისას ისაუბრა ქალთა მიმართ და ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ არსებულ სამართლებრივ მექანიზმებზე, პანდემიის პერიოდში ამ ტიპის დანაშაულებთან დაკავშირებით არსებულ გამოწვევებსა და ამ კუთხით, სამინისტროს მხრიდან გადადგმულ ეფექტიან ნაბიჯებზე.

  • 2020 წლის 3-4 დეკემბერს, ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტის წარმომადგენლებმა, შინაგან საქმეთა სამინისტროს თბილისის პოლიციის დეპარტამენტის მართლწესრიგის ოფიცრებისა და საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის პატრულ-ინსპექტორებისათვის, სექსუალური შევიწროების თემაზე ონლაინ ტრენინგები ჩაატარეს.

ტრენინგის მონაწილეებს დეტალური ინფორმაცია მიეწოდათ სექსუალური შევიწროების სამართლებრივი რეგულირებისა და სამართალდარღვევაზე პოლიციის მიერ განსახორციელებელი რეაგირების თაობაზე. ტრენინგებზე განხილულ იქნა სექსუალური შევიწროების კუთხით არსებული გამოწვევები, სამართალდარღვევებზე სასამართლოს მიერ დადგენილი პრაქტიკა, ასევე, რეაგირების პროცესში მსხვერპლზე ორიენტირებული მიდგომის გამოყენების არსი და მნიშვნელობა. ონლაინ ტრენინგებს თბილისის პოლიციის დეპარტამენტის ვაკე-საბურთალოსა და ძველი თბილისის მთავარი სამმართველოების მართლწესრიგის 20 ოფიცერი და საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის 20 პატრულ-ინსპექტორი ესწრებოდა.

  • 2020 წლის 7 დეკემბერს, ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტმა საზოგადოებრივ ადგილებში განხორციელებული სექსუალური შევიწროების შესახებ ანგარიშის ონლაინ პრეზენტაცია გამართა. ღონისძიება ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტის დირექტორის მოადგილემ, გიორგი ოსაძემ გახსნა.

პრეზენტაციისას წარმოდგენილი იქნა 2019 წლის 10 მაისიდან, მას შემდეგ, რაც საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში სექსუალური შევიწროების მუხლი ამოქმედდა, 2020 წლის 30 სექტემბრის ჩათვლით, შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ საზოგადოებრივ ადგილებში განხორციელებული სექსუალური შევიწროების გამოვლენილი ფაქტების სტატისტიკური მონაცემები, სამართალდამრღვევებთან და სექსუალური შევიწროების მსხვერპლებთან დაკავშირებული რელევანტური ინფორმაციების სიღრმისეული ანალიზი, სასამართლოს პრაქტიკა ამ მიმართულებით, სამართალდარღვევების მონიტორინგისას გამოვლენილი ტენდენციები, დაიდენტიფიცირებული გამოწვევები.

მოწვეულ პირებს მიეწოდათ ინფორმაცია სამინისტროს მიერ სექსუალური შევიწროების პრევენციისა თუ ფაქტებზე ეფექტიანი რეაგირების მიზნით, მუხლის ამოქმედებიდან დღემდე განხორციელებული აქტივობების შესახებ.

  • 2020 წლის 8 დეკემბერს, შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილემ, ნინო ცაციაშვილმა, მონაწილეობა მიიღო საქართველოს სახალხო დამცველისა და ევროპის საბჭოს ერთობლივ ონლაინ კონფერენციაში ,,ქალთა მიმართ სექსუალური ძალადობის დანაშაულებზე მართლმსაჯულების განხორციელება საქართველოში“.

კონფერენციისას წარმოდგენილი ანგარიში ეხებოდა საქართველოში, სექსუალური ძალადობის დანაშაულებზე სისხლისსამართლებრივი პროცედურების სტამბოლის კონვენციის და ადამიანის უფლებათა სტანდარტების ჭრილში შეფასებას. კონფერენციისას, მინისტრის მოადგილემ ისაუბრა ამ კატეგორიის დანაშაულებთან მიმართებით შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიდგომებზე, არსებულ გამოწვევებსა და მიღწეულ შედეგებზე.

  • 2020 წლის 10 დეკემბერს, ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტის წარმომადგენლებმა, შინაგან საქმეთა სამინისტროს ქვემო ქართლის და კახეთის პოლიციის დეპარტამენტების თანამშრომლებისთვის ოჯახში და ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის სამართლებრივ მექანიზმებზე ონლაინ ტრენინგები ჩაატარეს. ტრენინგის ფარგლებში მონაწილეებს ინფორმაცია მიეწოდათ ქალთა მიმართ ან/და ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ საქართველოში მოქმედი ძირითადი სამართლებრივი მექანიზმების შესახებ, მათ შორის, ელექტრონული ზედამხედველობის განხორციელების პროცედურაზე. შეხვედრის მიმდინარეობისას ყურადღება იქნა გამახვილებული სამართალწარმოების პროცესში მსხვერპლზე ორიენტირებული მიდგომის გამოყენების მნიშვნელობაზე. ონლაინ ტრენინგებს ქვემო ქართლისა და კახეთის პოლიციის დეპარტამენტების 40-ამდე თანამშრომელი ესწრებოდა.
  • ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტის წარმომადგენლებმა მონაწილეობა მიიღეს თბილისის №71 და №155, №212 საჯარო სკოლების, ასევე, სკოლა ,,ლომისის“ მოსწავლეებთან, პედაგოგებთან და მშობლებთან გამართულ ონლაინ ღონისძიებებში, სადაც ისაუბრეს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიდგომებზე ოჯახში და ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ და ამ კუთხით ბრძოლის სამართლებრივ მექანიზმებზე, არსებულ სტატისტიკურ მონაცემებსა და გამოწვევებზე.
  • ადამიანის უფლებათა დაცვისა და გამოძიების ხარისხის მონიტორინგის დეპარტამენტის წარმომადგენლებმა, კამპანიის ფარგლებში, ოჯახში ძალადობისა და ქალთა მიმართ ძალადობასთან დაკავშირებულ რელევანტურ საკითხებზე ისაუბრეს როგორც სატელევიზიო გადაცემებში, ასევე საინფორმაციო სააგენტოებთან.

შინაგან საქმეთა სამინისტრო, ადამიანის უფლებების დაცვის, მათ შორის ქალთა მიმართ გენდერული ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის მიზნით აქტიურად გააგრძელებს კოორდინირებულ მუშაობას შესაბამის უწყებებთან, როგორც პრევენციული ღონისძიებების დაგეგმვისა და განხორციელების, ისე ეფექტიანი რეაგირების მიმართულებით.

 

წმინდა ჩრდილოეთური მკვლელობის უცნობი დეტალები _ რა ინფორმაცია მიაწოდა მკვლელობამდე რამდენიმე დღით ადრე შოთა კვირაიამ და რა უთხრა ედუარდ შევარდნაძემ ედპ-ს ლიდერს

ხვალ 3 დეკემბერია, დღე, როცა ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის ლიდერი და ეროვნული მოძრაობის წარმომადგენელი, გია ჭანტურია მოკლეს... მაშინ, ბნელ 90-იანებში, მკვლელობა არავის უკვირდა _ თითქმის ყოველდღე ვიღაცას კლავდნენ, ან ბრმა ტყვიას ეწირებოდა, მაგრამ მიუხედავად ამისა, გია ჭანტურიას მკვლელობა მოწმენდილ ცაზე მეხის გავარდნას ჰგავდა, რადგან ჯერ ერთი, ჭანტურია, როგორც აღვნიშნეთ, გამორჩეული ლიდერი იყო და მეორეც, 1994 წლის 3 დეკემბერს, საქართველოში პოლიტიკური მკვლელობების ერთგვარი სერიალი დაიწყო. დიახ, მას მერე, კიდევ არაერთ ცნობილ ადამიანს მოკლავენ, თუმცა ყველა ეს მკვლელობა ან თაროზე შემოიდება, ან მკვლელობის მიზეზი არ დადგინდება. ჭანტურიას მკვლელობის საქმეშიც, 16 წელია, არაერთი ბუნდოვანება არსებობს.

* * * 

„1994 წ. 3 დეკემბერს, თბილისის ცენტრში, საკუთარი სადარბაზოს წინ გამომავალ გია ჭანტურიას და მის ავტომობილს უცნობმა პირებმა გაუხსნეს ცეცხლი. ჭანტურია ადგილზევე გარდაიცვალა, მისი მეუღლე, ირინა სარიშვილი კი მძიმედ დაიჭრა. საბოლოოდ, მკვლელობა გამოუძიებელი დარჩა, თუმცა მისი პოლიტიკური ხასიათი ეჭვს არ იწვევდა. სხვადასხვა დროს, სხვადასხვა პირის მიერ თავდასხმა ბრალდებოდა უშოშროების ყოფილ მინისტრებს _ შოთა კვირაიასა და იგორ გიორგაძეს. ჭანტურიას მკვლელობის შემდეგ, ედპ-ის ლიდერი მისი ქვრივი გახდა, მაგრამ პარტიის პოზიციები მნიშვნელოვნად შეირყა. გიორგი ჭანტურია ქაშუეთის ეკლესიის ეზოშია დაკრძალული“, _ ვკითხულობთ ქართულ ვიკიპედიაში. 

... სტატია, რომელსაც დღეს გთავაზობთ, 12 წლის წინ დავწერე. ისე, ფატალური დამთხვევაა, რომ ადამიანი, რომელმაც მაშინ გია ჭანტურიასა და მის მკვლელობაზე საინტერესო ვერსიები მიამბო, ჩვენი საუბრიდან რამდენიმე თვეში გარდაიცვალა. ეს ადამიანი, ასევე, ეროვნული მოძრაობის წარმომადგენელი, ედპ-ს ყოფილი წევრი, ყოფილი დეპუტატი დავით ჭეიშვილი გახლდათ. დათო ჩემი მეგობარი იყო.... 

* * * 

1959 წლის 19 აგვისტო... ფერისცვალება... ბიჭის დაბადება ჭანტურიების ოჯახის ნათესავებისა და მეზობლების მეტს არავის გაუგია, თუმცა მოვა დრო და ამ ბიჭზე მთელი ქვეყანა ილაპარაკებს. 

მანამდე? 

მანამდე კი... 

ბავშვის ჩვეულებრივი ცხოვრება _ სწავლა, თამაში, გართობა... განსაკურებით დათოსთან მეგობრობს, ჭეიშვილთან. მათი მშობლებიც მეგობრები არიან... ბიჭების საყვარელი თამაში „ომობანაა“ _ წყალქვეშა ჯარისკაცებს „აკეთებენ“, ერთმანეთის პირისპირ აწყობენ და „ხოცავენ“... 

წარჩინებული და ჭკიანი მოწაფე ყოფილა, მაგრამ უმაღლეს სასწავლებელში სკოლის დამთავრების პირველსავე წელს ვერ ჩაუბარებია და აი, რატომ: 

ქართული ენისა და ლიტერატურის გამოცდაზე, თავისუფალი თემა _ „ვინ მინდა გამოვიდე“ შეხვედრია. დაუწერია, არქეოლოგობა მინდაო. ნაშრომში შლიმანიც მოუხსენიებია, „ტროას ცხენის“ აღმომჩენი. თავიდან „ორიანი“ დაუწერიათ, მერე რომ გაუპროტესტებია, „ოთხიანად“ გადაუკეთებიათ, აქაოდა, ფაქტობრივი შეცდომები გაქვსო. 

ისე, გამომცდელებს უთქვამთ, უმაღლესი შეფასება რომ დაგიწეროთ, სამსახურიდან დაგვითხოვენო. შეიძლება, მართლა ასე მომხდარიყო, რადგან იმ დროს, გია ჭანტურია უკვე ეროვნული მოძრაობის წევრი გახლდათ... 

მეორე კურსზე რომ გადავიდა, დააპატიმრეს. დათო ჭეიშვილიც დაიჭირეს, მაშინ დათო პირველ კურსზე სწავლობდა... 

მას შემდეგ წითელ იდეოლოგებს ბიჭებისთვის თვალი არ მოუცილებიათ... მეტიც, გიას მეგობრებს დღემდე სჯერათ, რომ ეროვნული მოძრაობის ერთ-ერთი ყველაზე გამოკვეთილი ლიდერი, სწორედ წითელი ინტერვენციის მსხვერპლი გახდა. 

მართალია, გია ჭანტურიას მკვლელობისთვის, თავის დროზე, რამდენიმე ადამიანი გაასამართლეს, მაგრამ საზოგადოებაში დღემდე არსებობს ეჭვი, რომ ისინი ნამდვილი დამნაშავეები არ იყვნენ, უფრო სწორად, შემსრულებლები დაისაჯნენ, მკვლელობის შემკვეთები _ არა. 

და მაინც, რა მოხდა 1994 წლის 3 დეკემბერს, ხილიანზე? იყო თუ არა გია ჭანტურიასთვის 1991-92 წლების მოვლენების ანუ ზვიად გამსახურდიას ხელისუფლების დამხობის შემდეგ, საქართველოში დაბრუნებულ ედუარდ შევარდნაძის გვერდით დადგომა საბედისწერო შეცდომა? 

ჭანტურიას მკვლელობის საქმეში მხოლოდ ეს კი არა, სხვა, მეტ-ნაკლებად უპასუხო კითხვებიც არსებობს... 

* * * 

ყველა, ვინც გია ჭანტურიას პირადად იცნობდა, ამბობს, რომ ედპ-ს 35 წლის ასაკში მოკლული ლიდერი დასავლური ყაიდის პოლიტიკოსი იყო, პოლიტიკაში „ბინძურ თამაშებს“ ეწინააღმდეგებოდა და პირდაპირობას არჩევდა. 

ეს შეფასება, შესაძლოა, გადაჭარბებულია, მაგრამ გია ჭანტურია რომ ქართულ პოლიტიკაში თავისი თამაშის წესების დამკვიდრებას ცდილობდა, ამას რამდენიმე ისტორიაც მოწმობს: 

მეოცე საუკუნის 80-იანი წლების მიჯნაზე ანუ მას შემდეგ, როცა საბჭოთა სპეცსამსახურებმა „ცისფერ ეკრანებზე“ ზვიად გამსახურდიას ე.წ. მონანიება გაავრცელეს, ედპ-ს ჯგუფი, რომელიც იმხანად მხოლოდ ახალგაზრდების იატაკქვეშა, ასე ვთქვათ, კლუბი იყო, ნუცუბიძის ქუჩაზე, ლიზიკო ქავთარაძის სახლში შეიკრიბნენ და გადაწყვიტეს, რომ ზვიად გამსახურდიასთან ურთიერთობა გაეწყვიტათ. 

სხვათა შორის, ძველი „ედეპელები“ ლიზიკო ქავთარაძეს დღემდე თავიანთ პედაგოგად თვლიან... 

ამ გადაწყვეტილების მიუხედავად, 80-იან წლებში ანუ მაშინ, როცა ეროვნულმა მოძრაობამ პიკს მიაღწია და ზვიად გამსახურდია, პრინციპში, უპირობო ლიდერი გახდა, გია ჭანტურია მას შეურიგდა. ჭანტურიას ზოგიერთი მეგობარი, მათ შორის, დათო ჭეიშვილიც მიიჩნევს, რომ ეს შეცდომა იყო, თუმცა პოლიტიკას თავისი წესები აქვს. ეს, როგორც ჩანს, ჭანტურიამაც კარგად იცოდა და ხვდებოდა, რომ ზვიად გამსახურდიასთან დაპირისპირების გამო, ხალხი ზურგს შეაქცევდა. 

საბოლოოდ, ჭანტურიასა და გამსახურდიას გზები მაინც გაიაყარა. მეტიც, 1991 წელს, როცა თბილისის ომისა და გამსახურდიას ხელისუფლების დამხობის კონტურები უკვე გამოკვეთილი იყო, თბილისის აეროპორტში, იმჟამინდელი ხელისუფლების ბრძანებით, თვითმფრინავი, რომელიც მოსკოვში მიფრინავდა, „ჰაერიდან მოხსნეს“. 

თვითმფრინავში გია ჭანტურია და მისი მეუღლე, ირინა სარიშვილი ისხდნენ. იმხანად ითქვა, რომ ისინი საბჭოთა კავშირის ყოფილ საგარეო საქმეთა მინისტრთან, ედუარდ შევარდნაძესთან შესახვედრად მიდიოდნენ, თუმცა დათო ჭეიშვილი ამ ინფორმაციას არ ადასტურებს:

„მაშინ ყველა თვითმფრინავი ევროპაში მოსკოვის გავლით მიფრინავდა, თან გიას გარდა, თვითმფრინავში 150 კაცი იჯდა, მათ შორის, გოგა ხაინდრავაც. დანამდვილებით ვიცი, რომ გია შევარდნაძეს არ უნდა შეხვედროდა!“ 

კარგი, დავუშვათ, რომ ჭანტურია იმხანად მართლა არ აპირებდა შევარდნაძესთან შეხვედრას, მაგრამ მათი გზები მაინც გადაიკვეთა, თან ისე, რომ გია ჭანტურიას მკვლელობასთან ექსპრეზიდენტს, პირდაპირ თუ ირიბად, აკავშირებენ. ყოველ შემთხვევაში, ჭანტურიას დაკრძალვაზე მისულ შევარდნაძეს, ედპ-ს აქტივისტებმა სიტყვა არ მისცეს და მას მკვლელობის თანამონაწილე უწოდეს. ამ ბრალდებამდე კი მოვლენები ასე ვითარდებოდა: 

1992 წლის 7 მარტს, საქართველოში დაბრუნებულმა ედუარდ შევარდნაძემ კარგად იცის, რომ ჯაბა იოსელიანის „მხედრიონითა“ და თენგიზ კიტოვანის გვარდიით, თავისი პოლიტიკური კარიერა, შესაძლოა, სერიოზული საფრთხის ქვეშ დააყენოს ანუ მას პოლიტიკური დასაყრდენი სჭირდება, რითაც ცივილიზებულ დასავლეთს თვალს აუხვევს და დაუმტკიცებს, რომ „კანონიერ ქურდად“ მონათლული ჯაბა იოსელიანი ზვიადისტების დასაშოშმინებლად სჭირდება, თორემ მისი საყრდენი, სინამდვილეში, დასავლური ორიენტაციის ძალაა. იმჟამინდელი პოლიტიკური სპექტრი ასეთი და, საერთოდ, პოლიტიკური ძალების სერიოზულ დეფიციტს განიცდიდა და ამ ფონზე, ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია, უფრო ზუსტად, გია ჭანტურია შევარდნაძეს შეუმჩნეველი არ დარჩენია. 

ვინ ითავა გია ჭანტურიასა და ედუარდ შევარდნაძეს შორის შუამავლის ფუნქცია? ეს გარდაცვლილი პოლიტიკოსის უახლოესმა მეგობრებმაც არ იციან, თუმცა აღიარებენ, როცა გიამ გვითხრა, შევარდნაძესთან გარკვეულ ურთიერთობას ვიწყებთო, გაგვიკვირდა. 

* * * 

დათო ჭეიშვილი, გია ჭანტურიას მეგობარი: „_ გია პოლიტიკოსი იყო და ლავირება შეეძლო. მაგალითად, მონანიების შემდეგ, სპეცსამსახურებმა ისეთი სიტუაცია შექმნეს, რომ გამსახურდია ციხიდან გმირის სტატუსით დაბრუნდა და გია მიხვდა, რომ მასთან ბრძოლა თვითმკვლელობის ტოლფასი იქნებოდა. 

_ ანუ, ედუარდ შევარდნაძის გვერდითაც იმიტომ დადგა, რომ „პოლიტიკური თვითმკვლელობა“ არ უნდოდა? 

_ შევარდნაძე გიას იყენებდა. 

_ რაში? 

_ შევარდნაძე ცდილობდა, რომ გია, როგორც ეროვნული მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი, ეროვნულობის თვალსაზრისით გამოეყენებინა და ეს მოახერხა კიდეც“. 

* * * 

აი, ასე: შეიძლება ითქვას, რომ ჭანტურიასა და შევარდნაძის ურთიერთობა, თავდაპირველად, ურთიერთგამოყენებაზე იყო აწყობილი ანუ თუ შევარდნაძე ჭანტურიას ე.წ. ეროვნულ პოტენციალს იყენებდა, ჭანტურია, თავის მხრივ, ცდილობდა, შევარდნაძესთან ურთიერთობით, სახელმწიფო გადაწყვეტილებებზე გარკვეული პოლიტიკური გავლენა მოეხდინა. 

ალბათ, სწორედ ამიტომ დასთანხმდა, რომ ირინა სარიშვილი პრემიერ-მინისტრი გამხდარიყო. შევარდნაძის მთავრობაში, ედპ-ს კიდევ ორი წევრი იყო _ მიხეილ ჯიბუტი და ბესო ჯუღელი. ირაკლი ქადაგიშვილი კი საბაჟოს ხელმძღვანელობდა. 

დათო ჭეიშვილი: „_ გიამ ეს გადაწყვეტილება იმიტომ მიიღო, რომ როგორც პოლიტიკოსი, მოვლენებს ვერ მიუშვებდა. შევარდნაძესთან ურთიერთობით, გიამ გარისკა!“ 

გია ჭანტურიას ეს გარისკვა სიცოცხლის ფასად დაუჯდა... 

* * * 

ედუარდ შევარდნაძისა და ედპ-ს ლიდერის ურთიერთობა, შეიძლება, ეტაპობრივად იძაბებოდა, მაგრამ დაპირისპირებამ კულმინაციას მაშინ მიაღწია, როცა შევარდნაძემ საქართველოს დსთ-ში შესვლის გადაწყვეტილება მიიღო. ედპ-ს სიით გასულმა დეპუტატებმა კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიიღეს და პროტესტის ნიშნად, სხდომა დატოვეს. 

მეტიც, გია ჭანტურიას გადაწყვეტილებით, ედპ-ს ყველა წევრმა მთავრობა დატოვა. ეს დემარში ედუარდ შევარდნაძისთვის, როგორც ჩანს, შოკისმომგვრელი იყო. ყოველ შემთხვევაში, უთქვამს, ასეთი დისციპლინა, როგორიც ედპ-შია, კომუნისტებსაც არ ჰქონიათო... 

ცდილობდა თუ არა გია ჭანტურია, ედუარდ შევარდნაძესთან ურთიერთობით, ხელისუფლებაში მოსვლას? 

ყველა პოლიტიკოსის მიზანი, ცხადია, ხელისუფლებაში მოსვლაა. ეს მიზანი, ბუნებრივია, გია ჭანტურიასაც ექნებოდა, მით უმეტეს, დასავლეთი მასზე გარკვეულ „სტავკას“ აკეთებდა: 

1990 წელს პრაღაში, ვაცლავ ჰაველის ინიციატივით, ყოფილი საბჭოთა ქვეყნების დისიდენტთა შეკრება ტარდება, რომელსაც საქართველოდან გია ჭანტურია, ედუარდ და თენგიზ გუდავები და დათო ჭეიშვილი ესწრებიან. 

პრაღის შემდეგ, გია ჭანტურია და ედპ-ს დელეგაცია ბრიუსელში ჩადის და შეხვედრებს ნატო-ში მართავს. ნატო-ს შტაბ-ბინაში, ეს ქართველების პირველი ვიზიტია... 

დათო ჭეიშვილი: „_ ნატო-ში მიწვევით, გიამ საქართველოს ევროპისკენ პირველი ფანჯარა გახსნა. მას უყურებდნენ, როგორც დასავლური ორიენტაციის პოლიტიკოსს“. 

იმხანად, ედპ ევროპის ქრისტიან-დემოკრატიული ინტერნაციონალის წევრი გახდა. ეს ორგანიზაცია ევროსაბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის წინამორბედად ითვლება... 

საქართველოში დაბრუნებული ედუარდ შევარდნაძეც ევროპულ ფასეულობებს მხარს ღიად უჭერს ანუ ამ ფონზე, ძნელი სათქმელია, რომ გია ჭანტურიას ლიკვიდაცია სახელისუფლებო ელიტის ინტერესებში შედიოდეს, თუმცა დათო ჭეიშვილი, გია ჭანტურიას მკვლელობიდან 14 წლის შემდეგ, აცხადებს: 

„გიას სიკვდილი სახელისუფლებო ელიტის იმ ნაწილის ინტერესში შედიოდა, რომლისთვისაც დასავლური ღირებულებები მიუღებელი იყო!“ 

ჭეიშვილის თქმითვე, სახელისუფლებო ელიტის ამ ნაწილისა და კრემლის ინტერესები ერთმანეთს რომ არ დამთხვეოდა, დღის წესრიგში ჭანტურიას ლიკვიდაცია, შესაძლოა, არ დამდგარიყო. 

* * * 

კიდევ ერთი საინტერესო დეტალი: სწორედ მაშინ, როცა გია ჭანტურია ედუარდ შევარდნაძეს გაემიჯნა და საჯაროდ ქვეყნის ღალატში დაადანაშაულა, პოლიტიკურ არენაზე უკვე გამოსული იყო მწვანეთა პარტიის იმჟამინდელი ლიდერი, ზურაბ ჟვანია, რომელზეც 1995 წლის საპარლამენტო არჩევნებში, შევარდნაძემ ფსონი დადო. 

ჭანტურიას მსგავსად, ჟვანიაც მკვეთრად დასავლური ორიენტაციის პოლიტიკოსი იყო და, ჭანტურიას მსგავსადვე, მანაც სიცოცხლე და კარიერა ფატალურად დაასრულა, თუმცა ეს სხვა საუბრის თემაა... 

მკვლელობის მიზეზი _ პირადი ანგარიშსწორება? 

ამ ვერსიას არსებობის უფლება, რასაკვირველია, აქვს და აი, რატომ: გია ჭანტურია საჯაროდ მოღალატეს მხოლოდ ედუარდ შევარდნაძეს კი არა, ჯაბა იოსელიანსა და თენგიზ კიტოვანსაც ეძახდა ანუ თუ გავითვალისწინებთ, რომ იმხანად საქართველოში სრული განუკითხაობა იყო, რატომ უნდა გამოვრიცხოთ, რომ ჭანტურიას ლიკვიდაციას საფუძვლად, სწორედ პირადი ანგარიშსწორება დაედო, თუმცა დათო ჭეიშვილი ერთმნიშვნელოვნად აცხადებს, რომ ედპ-ს ლიდერის მკვლელობა, პოსტსაბჭოთა საქართველოში, პირველი პოლიტიკური მკვლელობა იყო. 

* * * 

გია ჭანტურია 1994 წლის 3 დეკემბერს, ედპ-ს ყრილობის მესამე დღეს მოკლეს. იმხანად ითქვა, რომ ყრილობაზე ჭანტურია რაღაცის თქმას აპირებდა. 

რა იყო ეს „რაღაც“? _ არავინ იცის... 

ისე, თუ ჭანტურიამ „რაღაც ისეთი“ იცოდა, მაგალითად, ის, თუ ვინ და რით აიძულა ედუარდ შევარდნაძე, საქართველო დსთ-ში შეეყვანა, მის გასაჩუმებლად მაინცდამაინც სიკვდილი იყო საჭირო? 

„გაჩუმების“ სხვა მეთოდებიც არსებობს, მაგალითად, ციხე. 

დათო ჭეიშვილი: „გიას ვერ დაიჭერდნენ, ან როგორ უნდა დაეჭირათ? უსუფთავესი პიროვნება იყო... 

_ კი, მაგრამ ამბობენ, პოლიტიკა ბინძურიაო... 

_ „პოლიტიკა ბინძური არ არის, პოლიტიკა ბინძური მაშინ ხდება, როცა მას ბინძური ხალხი აკეთებს“, _ ამ ფრაზას გია ხშირად ამბობდა“. 

* * * 

ასე იყო თუ ისე, გია ჭანტურია ბინძური პოლიტიკის მსხვერპლი გახდა და ამას მკვლელობამდე რამდენიმე დღით ადრე განვითარებული მოვლენებიც ადასტურებს. 

საინტერესო დეტალი: იმჟამინდელი ორი ძალოვანი მინისტრი, როგორც დრომ აჩვენა, კრემლის კადრი იყო _ შოთა კვირაია, რომელსაც შს და უშიშროების მინისტრის პოსტები ეკავა, საქართველოს ხელისუფლებიდან წასვლის შემდეგ, დსთ-ს ქვეყნების უშიშროების საბჭოს მდივნად დაინიშნა. იგორ გიორგაძე კი დღემდე, საქართველოს წინააღმდეგ, კრემლის მთავარი კოზირია. 

ამ ფონზე, შეიძლება ითქვას, რომ გია ჭანტურია რუსული ინტერვენციის მსხვერპლი გახდა... 

* * * 

მოკლედ, მკვლელობამდე რამდენიმე დღით ადრე, შს იმჟამინდელი მინისტრი, კვირაია გია ჭანტურიას ატყობინებს, რომ ედპ-ს ოფისში მოსასმენი აპარატურაა დამონტაჟებული. ასევე, კეთდება მინიშნება, რომ „ჟუჩოკი“ იგორ გიორგაძემ დაამონტაჟა. 

ჭანტურია საგანგებო ბრიფინგს იწვევს და ჟურნალისტებს უცხადებს, რომ მისი ლიკვიდაცია იგეგმება. ასეთი განცხადებები, როგორც წესი, ლიკვიდაციის პრევენციაა, მაგრამ ჭანტურიას მაინც კლავენ... 

მკვლელობამდე ორი-სამი დღით ადრე, ედუარდ შევარდნაძე ჭანტურიას ხვდება და ეუბნება, თურქმენეთში მივდივარ და იქიდან რომ დავბრუნდები, ქვეყანა შენ უნდა გადმოგაბაროო. 

თურქმენეთიდან დაბრუნებულ შევარდნაძეს, ჭანტურია მოკლული ხვდება... 

* * * 

კიდევ ერთი, საინტერესო დეტალი: მოსალოდნელი ლიკვიდაციის შესახებ განცხადების გაკეთების პარალელურად, ედპ ითხოვს, რომ ჭანტურიას სახელმწიფო დაცვა დაენიშნოს, მაგრამ მოთხოვნა არ კმაყოფილდება. მოტივი _ ლიკვიდაციაზე ლაპარაკი გაზვიადებულია... 

* * * 

ვინ და რა სარგებელი მიიღო ჭანტურიას მკვლელობით? 

დათო ჭეიშვილი: „_ საერთოდ, მკვლელობით რამის მიღება არ შეიძლება, მაგრამ გიას მოკვლით იმას მიაღწიეს, რომ კარგა ხნით გადაიდო საქართველოს ინტეგრაცია ევროპაში. ჭანტურიას მოკვლა საქართველოს დასავლეთთან ინტეგრაციის 15-წლიანი პაუზად, ტერიტოროების დაკარგვად და დღევანდელ მოვლენებად დაუჯდა“. 

* * * 

ერთი სიტყვით, ყველაფერი იქითკენ მიდის, რომ ეროვნული მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი და დასავლური ღირებულებების პოლიტიკოსი, გია ჭანტურია რუსული ინტერვენციის მსხვერპლი გახდა. 

რუსული ინტერვენცია დღესაც გრძელდება... 

სხვათა შორის, სიმბოლურია, რომ გია ჭანტურიას მკვლელობიდან ზუსტად 14 წლის შემდეგ, საქართველომ დსთ დატოვა... 

* * * 

ცნობისთვის: გია ჭანტურიას, როგორც გამოძიებით დადგინდა, რამდენიმე სნაიპერი ესროდა. 300 ტყვიიდან ჭანტურიას, მინიმუმ, 150 მოხვდა. ძაფებად ქცეულ ტანსაცმელს გიას დედა, ქალბატონი ლილი მარჯანიშვილი გარდაცვალებამდე ინახავდა... 

P.S. ხვალ გია ჭანტურიას მოკვლის დღეა...

ვანო პავლიაშვილი

ლევან მეხუზლა: „წელს, ჩაუბარებელი ერთი კილოგრამი ყურძენიც არ დარჩება!“

შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილე, ნინო ცაციაშვილი სექსუალური შევიწროების საკითხებთან დაკავშირებული სამართლებრივი მექანიზმების თემაზე ტრენინგის გახსნას დაესწრო და ღონისძიების მონაწილეებს სიტყვით მიმართა.

ნაციონალების კულუარულ მტრობაზე ხმა არაერთხელ გავრცელებულა, თუმცა ყველაფერი საზოგადოებას, როგორც წესი, მითი ეგონა. ახლა, პირდაპირ შეიძლება, არც ყოფილი პრეზიდენტის დაცვის ყოფილი უფროსი ამბობს, რომ ყოფილ მმართველ პარტიაში ყველა ერთმანეთს ექიშპებოდა, მაგრამ ის, რასაც გოგი თათუხაშვილი ექსკლუზიურად ,,ვერსიას'' უყვება, ჩვეულებრივი სკანდალია. დიახ, გენერალი, რომელიც წლებია, სტრასბურგში ცხოვრობს, რამდენიმეწლიან დუმილს არღვევს და ყველაფერ იმაზე, რაც ნაცმოძრაობაში ხდებოდა, საჯაროდ ლაპარაკობს. მოკლედ, გთავაზობთ გოგი თათუხაშვილთან არა-ჩვეულებრივი ინტერვიუს მეოთხე ნაწილს.

Mattis quis senectus lobortis adipiscing felis vel commodo integer elit vel. Ut quis at nibh quisque urna urna habitant nam morbi turpis. Vivamus tempor massa sit scelerisque parturient nibh id wisi semper elit. Justo velit malesuada ut Mauris lorem pretium tincidunt enim odio elit. Elit mauris justo magna vel consequat sit vestibulum vel nunc velit. Libero gravida.

Laoreet tempus vestibulum in tortor tortor aenean fames id wisi enim. Quis id consequat nulla tempus maecenas est lorem parturient ante pretium. Lacinia faucibus consectetuer vestibulum elit quisque at et ultrices sed libero. Ut nam eu nunc enim curabitur non metus eu turpis eget. Aenean laoreet vitae morbi vestibulum vestibulum sociis tellus interdum cras.