საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი კობახიძე, 7 ნოემბერს, ევროპის პოლიტიკური გაერთიანების სამიტში მიიღებს მონაწილეობას, რომელიც უნგრეთის დედაქალაქ ბუდაპეშტში გაიმართება.
ევროპის პოლიტიკური გაერთიანების მეხუთე სამიტზე განსახილველი ძირითადი თემაა
ევროპის უსაფრთხოების გამოწვევები. სამიტის ფარგლებში გათვალისწინებულია თემატური დისკუსიები მიგრაციისა და ეკონომიკური უსაფრთხოების, დაკავშირებადობის, ენერგეტიკისა და ტრანსპორტის, საინფორმაციო ტექნოლოგიებისა და გლობალური ვაჭრობის შესახებ.
დაგეგმილია პრემიერ-მინისტრ ირაკლი კობახიძის სიტყვით გამოსვლა პანელურ დისკუსიაზე, რომლის მთავარი თემაა ეკონომიკური უსაფრთხოება და დაკავშირებადობა.
ევროპის პოლიტიკური გაერთიანების რიგით მეხუთე სამიტში საქართველოს პრემიერ-მინისტრი მონაწილეობას მიიღებს დელეგაციასთან ერთად, რომლის შემადგენლობაში საგარეო საქმეთა მინისტრი ილია დარჩიაშვილი და მთავრობის ადმინისტრაციის უფროსი ლევან ჟორჟოლიანი არიან.
„ვერსია“ აგრძელებს სახელმწიფო აუდიტის სამსახურისიმ ანგარიშების შეხსენებას, რომლებიც უწყებამ გენერალურ პროკურატურაში გადააგზავნა. ამჯერად, გურჯაანის მუნიციპალიტეტის2021-2022 წლების საქმიანობის შესაბამისობის აუდიტს გთავაზობთ. როგორც მოსალოდნელი იყო, სახელმწიფო მაკონტროლებლებმა მთელი რიგი ფინანსური დარღვევები გამოავლინეს და მათ გამოსასწორებლად, რეკომენდაციებიც შეიმუშავეს, თუმცა ვიდრე დარღვევებს გაგაცნობთ, შეგახსენებთ, რა პასუხისმგებლობა ეკისრება მუნიციპალიტეტის ხელმძღვანელობას.
გურჯაანის მუნიციპალიტეტის ხელმძღვანელობა პასუხისმგებელია განხორციელებული საქმიანობის მოქმედი კანონმდებლობით და სხვა მარეგულირებელი ნორმებით განსაზღვრულ მოთხოვნებთან შესაბამისობაზე, ასევე, აუდიტის მიზნებიდან გამომდინარე, სახელმწიფო აუდიტის სამსახურისთვის მიწოდებული ინფორმაციის სისრულესა და სისწორეზე. ხელმძღვანელობის პასუხისმგებლობა მოიცავს შიდა კონტროლის სისტემის შემუშავებას, დანერგვასა და შენარჩუნებას, რაც საჭიროა საფინანსო-ეკონომიკური საქმიანობის პროცესის იმგვარი წარმართვისთვის, რომელიც არშეიცავს შეცდომით ან განზრახ არამართლზომიერი ქმედებით (თაღლითობით) გამოწვეულ არსებით კანონშეუსაბამობებს. ახლა, დეტალურად გავეცნოთ, რა დარღვევები გამოვლინდა გურჯაანის მუნიციპალიტეტში.
ხარვეზები ფინანსური რესურსების მართვაში
სახელმწიფო აუდიტის შედეგად გაირკვა, რომ გურჯაანის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის შესრულების მაჩვენებლებზე დაყრდნობით, 2021-2022 წლების შემოსულობებმა 70.452.6 ათასი ლარი, ხოლო გადასახდელებმა 63.452.1 ათასი ლარი შეადგინა.
„ორივე საბიუჯეტო წლისთვის, მუნიციპალიტეტმა არასათანადოდ შეასრულა ბიუჯეტის, როგორც შემოსულობების, ასევე, გადასახდელების მუხლები. კერძოდ, 2021-2022 წლებში, ბიუჯეტის საშემოსავლო ნაწილის გადაჭარბებამ ჯამში 5.399.8 ათასი ლარი შეადგინა. შესაბამისად, მუნიციპალიტეტმა კონკრეტულ საბიუჯეტო წლებში არ გაითვალისწინა მნიშვნელოვანი ფულადი რესურსის ხარჯვა.გარდა ამისა, გურჯაანის მერიამ წლის ბოლომდე ვერ აითვისა ინფრასტრუქტურული პროექტებისთვის საქართველოს მთავრობისთანხები და ვერ უზრუნველჰყო ბიუჯეტით განსაზღვრული ღონისძიებების განხორციელება. შესაბამისად, მუნიციპალიტეტმა ვერმიიღო პროგრამებით გათვალისწინებული შედეგები: ძირითადად, ვერდასრულდა და დაგვიანდა საგზაო ინფრასტრუქტურის, წყლის სისტემის, სპორტული მოედნების, სკვერებისა და სხვა ობიექტების მშენებლობისა და რეაბილიტაციის სამუშაოები, შეუსაბამოდ დაიგეგმა ან/და არ ჩატარდა კულტურული და სპორტული ღონისძიებები და სხვა“, - ვკითხულობთ აუდიტის დასკვნაში.
სახელმწიფო აუდიტორებმა ისიც გაარკვიეს, რომ საბიუჯეტო პარამეტრების არასათანადო დაგეგმვისა და შესრულების გამო, გურჯაანის მუნიციპალიტეტი ფლობდა მნიშვნელოვანიმოცულობის საბიუჯეტო ნაშთებს. კერძოდ, 2021 წლის 1 იანვრის მდგომარეობით, მუნიციპალიტეტს ბალანსზე, ნაშთის სახით, 764.1 ათასი ლარი ერიცხებოდა.
„2021 წლისათვის დაიგეგმა 555.9 ათასი ლარის ათვისება, თუმცა ფულადი სახსრების დაგროვებამ 5.627.6 ათასი ლარი შეადგინა. შესაბამისად, პერიოდის ბოლოს დაფიქსირდა 6.391.7 ათასი ლარის ნაშთი, საიდანაც 3.608.4 ათასი ლარი თავისუფალი ნაშთია. 2022 წელს, მუნიციპალიტეტმა დაგეგმა 5.478.2 ათასი ლარის ათვისება, თუმცა დააგროვა 1.373.3 ათასი ლარი. საბოლოოდ, წლის ბოლოსთვის, საბიუჯეტო ნაშთმა 7.765.0 ათასი ლარი შეადგინა, საიდანაც 6.307.1 ათასი ლარი თავისუფალი ნაშთია“.
ამ დარღვევებიდან გამომდინარე, სახელმწიფო აუდიტორებმა დაასკვნეს, რომ გურჯაანის მუნიციპალიტეტმა, 2021-2022 წლებში, ვერ უზრუნველჰყო ბიუჯეტითდაგეგმილი ინფრასტრუქტურული და სხვა პროექტების/პროგრამების დროულად განხორციელება და დააგროვა არსებითი მოცულობის ნაშთი, მათშორის, თავისუფალი ნაშთი. ეს მიუთითებს მუნიციპალიტეტის მფლობელობაში არსებული ფინანსური რესურსების არაეფექტიან მართვაზე!
ხარვეზები ინფრასტრუქტურულ პროექტებში
სახელმწიფო აუდიტის შედეგად გაირკვა, რომ 2021-2022 წლებში, გურჯაანის მუნიციპალიტეტმა სხვადასხვა ინფრასტრუქტურული პროექტი განახორციელა 249 ხელშეკრულებით, რომელთა საერთო ღირებულება 29.734.0 ათასი ლარი იყო. მუნიციპალიტეტში დანერგილი პრაქტიკის შესაბამისად, შესრულებული სამუშაოების მიღება-ჩაბარებასა და ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულებების შესრულებაზე კონტროლს ახორციელებდა სამშენებლო-სამონტაჟო სამუშაოს მიმღები ჯგუფი. ხელშეკრულებით განსაზღვრული იყო სამუშაოების მიღება-ჩაბარება საექსპერტო ან/და ტექნიკური ზედამხედველის მიერ გაცემული დასკვნების გათვალისწინებით, რითაც დასტურდებოდა შესრულებული სამუშაოების მოცულობა, ხარისხი და შესრულების ვადები. სახელმწიფო აუდიტორებისთვის წარდგენილი ინფორმაციის შესაბამისად, მუნიციპალიტეტმა ობიექტები ჩაიბარა დადებითი საექსპერტოდასკვნების საფუძველზე.
ამის შემდეგ, აუდიტის ჯგუფმა ინფრასტრუქტურული პროექტები დაათვალიერა მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლებთან ერთად, რის შედეგადაც გამოვლინდა დაზიანებული ობიექტები. მაგალითად, მუნიციპალიტეტმა 2022 წელს შეისყიდა ქალაქ გურჯაანში, კოტეხის ქუჩის რეაბილიტაციის სამუშაოები, ღირებულებით - 183.3 ათასი ლარი. თუმცა, გზის მნიშვნელოვანი ნაწილი დაზიანებულია.
„გარდა ამისა, ხარვეზები გამოვლინდა 11 ხელშეკრულების ფარგლებში შესრულებულ პროექტებზე, რომელთა ღირებულება 1.020.1 ათასი ლარია. კერძოდ, დაზიანებულია საგზაო, განათლების, სპორტისა და სხვა დანიშნულების ინფრასტრუქტურული ობიექტები. როგორც გამოვლინდა, მუნიციპალიტეტის მიერ დანერგილი კონტროლის პროცედურები ზოგიერთ შემთხვევაში ვერ უზრუნველჰყოფდა სათანადორწმუნებას სამუშაოების ხარისხის მოქმედ სტანდარტებთან და ნორმებთან შესაბამისობაზე. შედეგად, ობიექტები დაზიანებულია და დამატებითირეაბილიტაციაც სჭირდება. სამწუხაროდ, გურჯაანის მერიას არ დაუდგენია ხარვეზების გამომწვევი მიზეზები, შესაბამისი პასუხისმგებელი პირები/ორგანიზაციები და არგაუტარებია სათანადო ღონისძიებები“.
გარდა ამისა, სახელმწიფო აუდიტორებმა ისიც გაარკვიეს, რომ დათვალიერებისას გამოვლენილი დაზიანებული ინფრასტრუქტურული პროექტების საგარანტიო ვადები არ იყო გასული. მიუხედავად ამისა, მერიის შესაბამის სამსახურს ყველა ობიექტის მონიტორინგი არ განუხორციელებია, რაცმუნიციპალიტეტს საშუალებას მისცემდა გამოეკვლია დაზიანების მიზეზები და მიმწოდებლებისთვის მოეთხოვა დაზიანებების გამოსწორება. შესაბამისად, გურჯაანის მერიამ არ გამოიყენა ხელშეკრულებებით მინიჭებული უფლება და არუზრუნველჰყო არსებული წუნის მიმწოდებელი ორგანიზაციების სახსრებითდროული აღმოფხვრა.
აქედან გამომდინარე, სახელმწიფო აუდიტორებმა დაასკვნეს, რომ გურჯაანის მუნიციპალიტეტმა ვერ დანერგა კონტროლის შესაფერისი პროცედურები და პროცესები ვერ წარმართა იმგვარად, რომ მიეღო სათანადო ხარისხის ინფრასტრუქტურული პროექტები. შედეგად, მერიამ ჩაიბარა 1.203.4 ათასი ლარის ღირებულების ისეთი ობიექტები, რომლებიც ექსპლოატაციაში მიღებიდან მოკლე დროში დაზიანდა და დამატებითირეაბილიტაცია სჭირდება. მუნიციპალიტეტმა არ დაადგინა დაზიანების გამომწვევი მიზეზები და ზარალის ანაზღაურების მიზნით არ გაატარა შესაბამისი ღონისძიებები.
ხარვეზები შესყიდვებში
სახელმწიფო აუდიტის შედეგად გაირკვა, რომ 2021 წელს,გურჯაანის მუნიციპალიტეტმა, სოფელგურჯაანში, ქვემო წითელ უბანში შეისყიდა შიდა საუბნო გზის რეაბილიტაციის სამუშაოები, ღირებულებით - 428.4 ათასი ლარი. ხელშეკრულება გაფორმდა ტენდერში გამარჯვებულ მიმწოდებელთან - ამხანაგობა „გზამშენი 15“.
„მუნიციპალიტეტმა სრულად აანაზღაურა ხელშეკრულების ღირებულება. ხელშეკრულების შესრულების პროცესში გამოვლინდა შემდეგი ხარვეზები: სამუშაოების მიმდინარეობის პროცესში, მხარეები შეთანხმდნენ ხარჯთაღრიცხვის ცვლილებაზე. აღსანიშნავია, რომ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული სამუშაოების ნაწილი შეიცვალა ისეთი სამუშაოებით, რომელთა ღირებულებაც ტენდერის შედეგად არ იყო დადგენილი. კერძოდ, ხარჯთაღრიცხვით გათვალისწინებული მონოლითური რკინა-ბეტონის კონსტრუქციების მოწყობის სამუშაოები შეიცვალა ანაკრებით.
ხელშეკრულების კორექტირების შედეგად, გაიზარდა კონკრეტული სამუშაოების ერთეულის ფასები და შესაბამისად, მნიშვნელოვნად გაიზარდა სამუშაოების სრული ღირებულება. კერძოდ, ხარჯთაღრიცხვის მიხედვით უნდა მოწყობილიყო 42.3 ათასი ლარის ღირებულების რკინა-ბეტონის ღარი და კიუვეტი, თანმდევი სამუშაოებით. ცვლილების შესაბამისად, სამუშაოების ღირებულება გაიზარდა 33.3 ათასი ლარით“.
გარდა ამისა, საგზაო სამუშაოების მოწყობის მიზნით გაფორმებულ ხელშეკრულებაში,გურჯაანის მერიამ შესაბამისი დასაბუთების გარეშე შეცვალა პროექტით გათვალისწინებული სამუშაოების სახეობა და გაზარდა ერთეულის ღირებულებები, რამაცსამუშაოების მოცულობა შეამცირა. შედეგად, ხელშეკრულების პირობები გაუარესდა და მუნიციპალიტეტმა მიიღო დაგეგმილზე ნაკლები პროდუქტი.
ხელშეკრულების პირობების შესაბამისად, 2021-2022 წლებში, მუნიციპალიტეტი წინასწარ ანგარიშსწორებას ახორციელებდა მიმწოდებლების მიერ წარმოდგენილი იდენტური თანხის გარანტიის საფუძველზე. საავანსო თანხა გამოიქვითებოდა შესრულებული სამუშაოების შესაბამისად.
„პროცესის შესწავლით გამოვლინდა შემთხვევები, როდესაც გურჯაანის მერიამ არგამოიყენა შესაძლო ზარალის დამცავი მექანიზმი და გარანტორისაგან საგარანტიო თანხები დროულად არ მოითხოვა, რითაც მუნიციპალიტეტი ფინანსურად დაზარალდა. კერძოდ, 2022 წელს, მუნიციპალიტეტმა შეისყიდა მინი-მოედნის, სატრენაჟორო სივრცისა და საბავშვო მოედნის მოწყობის სამუშაოები, ღირებულებით - 180.0 ათასი ლარი.28 მუნიციპალიტეტმა მიმწოდებელს გადაუხადა სულ 87.5 ათასი ლარი, მათ შორის, 30.0 ათასი ლარი - ავანსის სახით და 57.5 ათასი ლარი - შესრულებული სამუშაოს ღირებულების (73.4 ათასი ლარი) პროპორციულად, ავანსის ნაწილის დაკავებით.
მიმწოდებელმა - შპს „დიომინემ“ სამუშაოები ვერ დაასრულა, რის გამოცმერიამ ხელშეკრულება შეწყვიტა. შედეგად, გადახდილმა თანხამ 14.1 ათასი ლარით გადააჭარბა შესრულებული სამუშაოს ღირებულებას. მიუხედავად იმისა, რომ შემსყიდველის ინტერესების დასაცავად იდგა სადაზღვევო გარანტიის გამოყენების შემთხვევა, მერიამ შესაბამისი თანხა გარანტორისაგან დროულად არ მოითხოვა და ხელშეკრულება შეწყვიტა გარანტიის მოქმედების ვადის ამოწურვის შემდეგ“.
ანალოგიურად, 2022 წელს, ქალაქ გურჯაანში, ინფრასტრუქტურული ობიექტების შესყიდვისას, მერიამ შპს „ლისა ჯგუფთან“ ხელშეკრულება შეწყვიტა მიმწოდებლის მხრიდან პირობების შეუსრულებლობის გამო. სხვაობამ გადახდილ თანხასა და შესრულებული სამუშაოს ღირებულებას შორის, 7.2 ათასი ლარი შეადგინა. მერიამ არც ამ შემთხვევაში მოითხოვა დროულადშესაბამისი საგარანტიო თანხის ანაზღაურება. შესაბამისად, სახელმწიფო აუდიტორებმა დაასკვნეს, რომ ხელშეკრულებების არასათანადო ადმინისტრირების გამო, გურაჯაანის მერიამ არ გამოიყენა ხელშეკრულების შეუსრულებლობით მიყენებული ზიანის ანაზღაურების ქმედითი მექანიზმი, რითაც მუნიციპალიტეტმა დაკარგა გარანტორისაგან 21.3 ათასი ლარის მიღების შესაძლებლობა.
ხარვეზები საწვავის ხარჯვაში
საქართველოს მთავრობის სამართლებრივი აქტი - „ავტოპარკის გადანაწილების, კლასიფიკაციისა და სამსახურებრივი ავტომანქანის შესყიდვის წესის შესახებ“, თვითმმართველობებისთვის სარეკომენდაციო ხასიათისაა, თუმცა საბიუჯეტო სახსრების რაციონალური და გონივრული ხარჯვის პრინციპიდან გამომდინარე, მიზანშეწონილია მისი შესრულება. გურჯაანის მუნიციპალიტეტს ამ საკითხზე ნორმატიული აქტი არ მიუღია - სამორიგეო ავტომანქანების რაოდენობა რეგულირდებოდა მერის ბრძანებების საფუძველზე.
„2021-2022 წლებში, გურჯაანის მუნიციპალიტეტი ფაქტობრივად, მერის ბრძანებით, დადგენილზე ორი ერთეულით მეტ სამორიგეო ავტომანქანას იყენებდა. მუნიციპალიტეტი საწვავს გასცემდა მოხელეების კერძო საკუთრებაში არსებულ 31-38 ერთეულ ავტომანქანაზე. კერძოდ, 2021-2022 წლებში, კერძო ტრანსპორტზე გამოყენებულია 44.6 ათასი ლიტრი საწვავი“.
სახელმწიფო აუდიტის ჯგუფმა შეისწავლა ავტომობილებზე საწვავის ხარჯვის დოკუმენტაცია, მათ შორის, აგაი სისტემის მონაცემები. გამოიკვეთა, რომ რიგ შემთხვევებში, ავტოსატრანსპორტო საშუალებებში ერთჯერადად ჩასხმულიაავტომობილების ავზის მოცულობაზე მეტი ოდენობის საწვავი. კერძოდ, 2021-2022 წლებში,ხუთ სატრანსპორტო საშუალებაზე, ავტომობილის ავზის მოცულობაზე გადაჭარბებით საწვავის ჩასხმის რვა შემთხვევა გამოვლინდა. გარდა ამისა, მივლინების ან/და სხვა სახის დასაბუთების გარეშე, გურჯაანის ადმინისტრაციულ საზღვრებს გარეთ მდებარე ბენზინგასამართ სადგურებზე, საწვავით გამართვის 129 ფაქტიც გამოიკვეთა. სახელმწიფო აუდიტორების მტკიცებით, ამ შემთხვევებში, დახარჯულია 24.8 ათასი ლარის ღირებულების 9.9 ათასი ლიტრი საწვავი.
„შვებულების პერიოდში მუნიციპალიტეტის თანამშრომლები არ არიან უფლებამოსილნი, ისარგებლონ მათთვის გამოყოფილი საწვავით. მიუხედავად ამისა, 2021-2022 წლებში,შვებულების პერიოდში კერძო ავტომობილების საწვავით გამართვის 30 შემთხვევა დაფიქსირდა. ჯამში, გაიხარჯა 2.0 ათასი ლარის ღირებულების 730.0 ლიტრი საწვავი“.
სახელმწიფო აუდიტორებმა დაასკვნეს, რომ გურჯაანის მუნიციპალიტეტის მიდგომა სამსახურებრივი უფლებამოსილების განსახორციელებლად გამოყენებული სატრანსპორტო საშუალებების რაოდენობის განსაზღვრის შესახებ არარაციონალურია. კერძოდ, გურჯაანის მუნიციპალიტეტს არ აქვს მიღებული საქართველოს მთავრობის დადგენილებით განსაზღვრული ნორმატიული აქტი მუნიციპალური ავტოპარკის გადანაწილების, კლასიფიკაციისა და სამსახურებრივი ავტომანქანის შესყიდვის წესის თაობაზე; საწვავის ხარჯვის პროცესში არსებული კონტროლის მექანიზმები სრულად ვერ უზრუნველჰყოფს მიზნობრივი ხარჯვის ეფექტიან კონტროლს. შედეგად, საწვავი გამოყენებულია არაავტორიზებულ ავტომანქანებზე, ასევე, მოხელეების შვებულებაში ყოფნის დროს და კონკრეტული მუნიციპალიტეტის ფარგლებს გარეთ, რაც წარმოშობს საწვავის არასამსახურებრივი დანიშნულებით გამოყენების რისკებს.
ავტორი-მაკა რუხაძე
თბილისში, პარლამენტის შენობის წინ სამი ოპოიზიციური პარტიის ორგანიზებით საპროტესტო აქცია მიმდინარეობს. „კოალიცია ცვლილებისთვის“, „ერთიანობა - ნაციონალური მოძრაობის“ და „ძლიერი საქართველოს“ ლიდერებთან ერთად დემონსტრანტებმა სადგურის მოედნიდან რუსაველის გამზირამდე მსვლელობა გამართეს. დემონსტრანტები პარლამენტის წინ შეკრებილ მოქალაქეებს შეუერთდნენ, რის შემდეგაც რუსთაველის გამზირი გადაიკეტა.
26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების შედეგების გასაპროტესტებლად მიმდინარე აქციაზე შეკრებილებს პირველმა სიტყვით მიმართა „ძლიერი საქართველოს“ წევრმა ლევან ცუცქირიძემ. მან მოქალაქეებს სამოქმედო გეგმა გააცნო. „ჩემი აზრით, ჩვენს სტრატეგიას, ჩვენს გეგმას აქვს სამი ძირითადი მიმართულება, - თქვა ცუცქირიძემ და დემონსტრანტებს სამი პუნქტისგან შემდგარი გეგმა წარუდგინა:
1. „ჯერ კიდევ თუ ვინმე დარჩა ამ ქვეყანაში, ვისაც არ სჯერა იმის, რაც მოხდა, ვინც ფიქრობს ჯერ კიდევ რომ სადმე სამართლიანად გაიმარჯვა „ოცნებამ“, ყველასთან უნდა მივიტანოთ, ვაჩვენოთ და გავაგებინოთ ის მანიპულაცია, გაყალბება, მაქინაცია, ის რუსული ომის გეგმა, რომელიც შეარულა ამ მთავრობამ. ეს არის ერთი მიმართულება.
2. მეორე არის ის, რომ მსოფლიო დემოკრატიულმა, ცივილურმა სამყარომ არ უნდა აღიაროს არჩევნების ის შედეგები, რომელსაც ცენტრალური საარჩევნო კომისია აქვეყნებს. ჩვენ ვხედავთ, რომ ამ მიმართულებით ძალიან წარმატებულად მუშაობს პოლიტიკური ოპოზიცია, ასევე, სამოქალაქო სექტორი. ჯერ არ ყოფილა არც ერთი დემოკრატი ლიდერი, რომელიც მიულოცავდა ამ მთავრობას გამარჯვებას და ეს არის ძალიან დიდი მიღწევა.
3. მესამე არის ყველაზე მთავარი: მესამე ჩვენი ხმების, ჩვენი გზის მთავარი ღერძია - ეს არის წინააღმდეგობა, სამოქალაქო აქტივობა, გარეთ ყოფნა, არა მხოლოდ რუსთაველზე, არამედ ყველგან სადაც შეიძლება შევიკრიბოთ და ერთმანეთს გავაგებინოთ ჩვენი ხმა. ეს არის ბრძოლა აუდიტორიებში, ეს არის ბრძოლა ხელოვნებით, ეს არის ბრძოლა ყველგან, სადაც ადამიანებს შეგვიძლია, ერთმანეთს ხელი ჩავჭიდოთ: პარკებში, ავტობუსებში, გაჩერებებზე, წინააღმდეგობა.
სამოქალაქო დემოკრატიული წინააღმდეგობა არის ღერძი ამ ბრძოლის. თუ ჩვენ ვიქნებით ათასი, ვერაფერს ვერ მივაღწევთ, თუ ჩვენ ვიქნებით ათი ათასი, ვერაფერს ვერ მივაღწევთ, მაგრამ თუ ვიქნებით ასი ათასი, მეტი და მეტი, მაშინ ყველაფერი გამოგვივა, მეგობრებო.
მე მინდა შეგპირდეთ ჩვენი გუნდის და ჩვენი თანამებრძოლების სახელით, ჩვენ თქვენთან ერთად ამ ბრძოლაში ვიქნებით ბოლომდე. არა მხოლოდ სცენაზე, არამედ ბრძოლის წინა ხაზზე“.
„ყოველდღიური აქციები ივანიშვილის დამარცხებამდე“
შემდეგი სიტყვით გამომსვლელი იყო, ნიკა მელია, „კოალიცია ცვლილებისთვის“ ერთ-ერთი ლიდერი. მან დაასახელა დემონსტრანტების მთავარი მოთხოვნა - ახალი არჩევნების გამართვა.
„კითხვების დასმა ერთამანეთისთვის, როდემდე უნდა ვიყოთ ქუჩაში, რა თქმა უნდა, არის დღის წესრიგიდან მოხსნილი. იქამდე უნდა ვიყოთ, სანამ ამ ქვეყანაში ივანიშვილის ხელისუფლება არ დაემხობა და არ დამარცხდება. იქამდე უნდა ვიყოთ თბილისის მოედნებსა და გამზირებზე, სანამ ახალი არჩევნები თავისუფალ გარემოში არ ჩატარდება“, - მიმართა შეკრებილებს მელიამ.
პოლიტიკოსის თქმით, ახალი არჩევნები ამ ქვეყნის დამოუკიდებლობას სჭირდება. როგორც მელიამ აღნიშნა, „ქართული ოცნების“ ხელისუფლების დამარცხებამდე თავმოყვარე და პატრიოტი ადამიანები არჩევნებში მონაწილეობას არ მიიღებენ.
„ამ ქვეყანაში ჩვენი გამარჯვების გარეშე არჩვენები აღარ ჩატარდება, - თქვა ნიკა მელიამ და განაგრძო, - არცერთი თავმოყვარე და პატრიოტი ადამიანი ამ რეჟიმის პირობებში არჩევნებზე ბუნებრივია, არ წავა და თავზე ლაფს არ დაისხამს. მაშასადამე, ჩვენ პოლიტიკური კონკურენტები აღარ ვართ, სანამ ივანიშვილის რეჟიმი არ დაეცემა“.
ნიკა მელიას თქმით, ოპოზიციის არც ერთი პოლიტიკოსი პარლამენტში შესვლას არ აპირებს.
„ამ პარლამენტში ვერცერთი და არც ერთი ოპოზიციონერი არ შევა. ეს არის მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება, რომელიც მიღებულია... თქვენ ხართ საქართველოს დეპუტატები“, - მიმართა მელიამ დემონსტრანტებს.
მელიას განცხადებით, აქციები ყოველდღიურად გაიმართება.
„ადეკვატული იქნება ჩვენი რეაქცია. ქარიშხვლოვანი იქნება ჩვენი რეაქცია. ეს პროტესტი იქნება ყოველდღიური. ერთი რიგითი დღე არ ჩაივლის ქუჩებში პროტესტის გარეშე. საბოლოო ჯამში უახლოეს პერიოდში ეს უნდა გადაიზარდოს მზარდ საპროტესტო მოძრაობად, რომელიც წააქცევს რეჟიმს, რუსული ინსტრუქციებით და ოპერაციებით“, - თქვა მან.
ნიკა მელია მიიჩნევს, რომ განსაკუთრებით თბილისელებმა უნდა იაქტიურონ. „თუ ვინმე უნდა ვიყოთ ქუჩებში, უნდა ვიყოთ თბილისელები და არა მხოლდოდ თბილისელები“, - აღნიშნა მან.
მელიას თქმით, პარლამენტის შეკრების დღეს საჭირო იქნება მასშტაბური აქციის გამართვა.
„ერთ კალენდარულ დღეს, უახლოეს პერიოდში იმდენი უნდა ვიყოთ, რომ აქ [პარლამენტში] ვერავინ შევიდეს, მაგრამ რუსთაველის გამზირზე დგომა არ იქნება საკმარისი. ყველა გამზირზე უნდა ვიდგეთ, ყველა მოედანსა და ხიდზე უნდა ვიდგეთ რომ თვბილისი იყოს სავსე ხალხით“, - თქვა მან.
„კოალიცია ცვლილებისთვის“ ერთ-ერთმა ლიდერმა მომდევნო აქციის დრო და თარიღი გამოაცხადა.
5 ნოემბერს, 14:00 საათზე სპორტის სასახლესთან საპროტესტო აქცია გაიმართება.
„ასე უნდა გავაკეთოთ ყოველდღე. გავმართოთ ყოველდღიური, დღეში რამდენიმე საპროტესტო აქცია, სანამ ჩვენ არ დავიქუხებთ ისე, როგორც ქართველ ამაყ და მართალ ადამიანს ეკადრება“, - თქვა ნიკა მელიამ.
ამ ბოლო 5 დღის განმავლობაში მე ვერ ვნახე ვერც ერთი მტკიცებულება იმის, რომ არჩევნები გაყალბდა. ვერც ერთი მატერიალური მტკიცებულება ვერ იყო წარმოდგენილი. თუ ამდენი დღის განმავლობაში ეს მტკიცებულებები არ იყო წარმოდგენილი, ე.ი. ეს მტკიცებულებები არ არსებობს. ამიტომ ჩემი შეფასებით, არჩევნები არ გაყალბდა, - განაცხადა ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების ყოფილმა მინისტრმა, გლობალური საკონსულტაციო ფირმის, „მაკინზი და კომპანიის“ წარმომადგენელმა გიორგი ქობულიამ „დღის ქრონიკასთან“.
მისივე თქმით, არსებობს ორი ტიპის გაყალბება. ეს არის ზეწოლა, მოსყიდვა, დაშინება ამომრჩევლის, რომ აიძულო, ხმა მისცეს. ქობულიამ აღნიშნა, რომ მეორე გაყალბება, რომელიც ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია, ეს არის გაყალბება თვითონ ხმის მიცემის პროცესში.
„მოდით ორივე განვიხილოთ ძალიან მოკლედ. ზეწოლა, მოსყიდვა, დაშინება ამომრჩევლის, რა თქმა უნდა, უნდა იყოს გამოძიებული, თუ ასეთი ფაქტები იყო. ეს ზეწოლა, მოსყიდვა, დაშინების ფაქტები ჯერჯერობით ვერ ვნახე. არ იყო წარმოდგენილი.
რა თქმა უნდა, დარღვევები იყო და ჩვენ რომ ვთქვათ, რომ დარღვევები არ იყო, არასერიოზული იქნება. ეს დარღვევები ყველა ქვეყანაშია. ეს უნდა იყოს გამოძიებული. მაგრამ იქონია თუ არა რაიმე გავლენა ამ დარღვევებმა არჩევნების შედეგებზე, მე ძალიან დიდი ეჭვი მეპარება“, - აღნიშნა ქობულიამ.
გიორგი ქობულია ათწლეულების განმავლობაში მუშაობდა ცნობილ გლობალურ საკონსულტაციო ფირმაში „მაკინზი და კომპანია“. ბოლო 10 წელი ის იყო მაკინზის უფროსი პარტნიორი - გლობალური ტოპ მენეჯერი. იგი ასევე არის საქართველოს ყოფილი ეკონომიკის მინისტრი.
რადიკალური ოპოზიცია, არჩევნების სავარაუდო გაყალბების საქმეზე, პროკურატურაში მიმდინარე გამოძიების ფარგლებში, საგამოძიებო უწყებასთან თანამშრომლობას არ აპირებს.
„არანაირ თანამშრომლობას ივანიშვილს ჯიბის პროკურატურასთან“, რომელიც თანამონაწილეა რუსულ სპეცოპერაციაში ქართველი ხალხის წინააღმდეგ, სადაც ქართველ ხალხს მოჰპარეს არჩევნები და ამით ევროპული მომავალი, მე არ ვაპირებ“, - განაცხადა „ნაცმოძრაობის“ თავმჯდომარემ თინა ბოკუჩავამ.
საგამოძიებო უწყებაში მისვლას არ აპირებს კოალიცია „ძლიერი საქართველოს“ წევრი ანა დოლიძე და საერთაშორისო გამოძიებას ითხოვს.
„ჩვენი მოთხოვნაა, რომ მოხდეს საერთაშორისო გამოძიება“, - განაცხადა ანა დოლიძემ.
პროკურატურაში გამოძიება ცესკოს მიმართვის საფუძველზე დაიწყო. მიუხედავად იმისა, რომ ეუთო/ოდირის მხრიდან გაკეთდა განცხადებები, რომ არჩევნები თავისუფალ და კონკურენტულ გარემოში ჩატარდა და ორგანიზაცია მის ლეგიტიმურობას ეჭვქვეშ არ აყენებს, სალომე ზურაბიშვილის და ოპოზიციის წარმომადგენლები ამტკიცებენ, რომ მათ „მათ არჩევნები მოჰპარეს“ და ეუთო/ოდირის დასკვნა ვერ იქნება მათთვის ბიბლია.
ვფიქრობ, ყველა მოქალაქე ვალდებულია ითანამშრომლოს გამოძიებასთან და მიაწოდოს მას მის ხელთ არსებული ინფორმაცია შესაძლო დანაშაულის შესახებ, - ასე გამოეხმაურა იუსტიციის მინისტრი რატი ბრეგაძე პრეზიდენტის უარს არჩევნების შესაძლო გაყალბებასთან დაკავშირებით გამოძიებასთან თანამშრომლობაზე.
„პრეზიდენტი, რომელიც კონსტიტუციის თანახმად არის სახელმწიფოს მეთაური, ვფიქრობ, ყოველი მოქალაქისთვის უნდა იყოს იმის მაგალითი, თუ როგორ უნდა ებრძოლო დანაშაულს და როგორ უნდა ითანამშრომლო ამისთვის გამოძიებასთან“, - აღნიშნავს მინისტრი.
საქართველოს პროკურატურამ არჩევნების სავარაუდო გაყალბების საქმეზე გამოძიება დაიწყო და სალომე ზურაბიშვილი გამოკითხვაზე დაიბარა. პრეზიდენტმა განაცხადა, რომ გამოძიებასთან თანამშრომლობას არ აპირებს.
„ქართული ოცნების“ ახალგაზრდული ორგანიზაციის სპიკერი ვახტანგ ჩოჩია პროკურატურასთან პრეზიდენტის თანამშრომლობაზე უარს აფასებს. მისი მოსაზრებით, სალომე ზურაბიშვილი არჩევნების გაყალბების შესახებ ცრუ ინფორმაციას ავრცელებს.
„მხოლოდ ცრუ და მანიპულირებულ ინფორმაციას ავრცელებს და ეს შეგვიძლია დავაკვალიფიციროთ, როგორც მისი პოლიტიკური განცხადება. კარგად იცის, რომ პროკურატურისთვის ცრუ ჩვენების მიცემას კონკრეტული სამართლებრივი შედეგი აქვს, შესაბამისად, თავს არიდებს შესაბამის პასუხისმგებლობას და განაცხადა, რომ არ მისცემს ჩვენებას პროკურატურას“, - აღნიშნა ჩოჩიამ.
საქართველოს პროკურატურამ არჩევნების სავარაუდო გაყალბების საქმეზე გამოძიება დაიწყო და სალომე ზურაბიშვილი გამოკითხვაზე დაიბარა. პრეზიდენტმა განაცხადა, რომ გამოძიებასთან თანამშრომლობას არ აპირებს.
ევროპასთან ინტეგრაციის კომიტეტის თავმჯდომარის, მაკა ბოჭორიშვილის შეფასებით, გაფართოების ანგარიშში საქართველოს პროგრესი პოზიტიურად არის შეფასებული.
„თუ ვაფასებთ არჩევნებს, უნდა შევაფასოთ არჩევნები, საარჩევნო პროცესი და თუ იყო დარღვევები, რა უნდა გაკეთდეს შესაბამისი რეაგირებისთვის. თუ ვსაუბრობთ კანონებზე, მაშინ უნდა ვისაუბროთ კანონებზე და იმაზე, თუ რა გვაწუხებს ამ კანონებთან დაკავშირებით. რა არის პრობლემური გამჭვირვალობაში და არის გამჭვირვალობაში დემოკრატიის პრინციპებთან. რა არის ოჯახური ღირებულები და რატომ არის ოჯახური ღირებულებები შეუთავსებელი ევროპულ ფასეულობებთან. შეიძლება [ეს კანონი] არის კონსერვატიული, მაგრამ კონსერვატიული ფასეულობები ისეთივე ევროპული ფასეულობებია, როგორც ლიბერალური ფასეულობები. აქედან გამომიდინარე, მსგავსი წუხილები წარმოუდგენელია, როდესაც ამას წარმოაჩენენ ისე, თითქოს ეს წინააღმდეგობაში მოდის ევროპულ გზასთან“, - მიიჩნევს ბოჭორიშვილი.
ევროკომისიის გაფართოების შესახებ ანგარიში გუშინ გამოქვეყნდა. შეფასების ანგარიში მოიცავს ევროკავშირის გაფართოების პაკეტის ფარგლებში კანდიდატი ქვეყნების, მათ შორის ბალკანეთის რეგიონის სახელმწიფოების, თურქეთის, ასევე საქართველოს, მოლდოვისა და უკრაინის შეფასებას.