ეკონომიკა

ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი მარიამ ქვრივიშვილი სომხეთის ელჩს საქართველოში აშოტ სმბატიანს შეხვდა.

გაცნობითი ხასიათის შეხვედრაზე საუბარი შეეხო ორმხრივ სავაჭრო - ეკონომიკური ურთიერთობების პრიორიტეტულ მიმართულებებს. ყურადღება გამახვილდა ისეთ სექტორებზე, როგორიცაა ვაჭრობა, ტრანსპორტი, ტურიზმი, ენერგეტიკა, საინფორმაციო ტექნოლოგიები და ინოვაციები და სხვ. ასევე ხაზი გაესვა საქართველოსა და სომხეთს შორის თანამშრომლობას როგორც ორმხრივ, ისე რეგიონულ ეკონომიკურ ინიციატივებში.

შეხვედრაზე მინისტრმა სომხეთის დელეგაცია თბილისის აბრეშუმის გზის ფორუმზე მოიწვია, რომელიც წელს მეხუთედ გაიმართება.

შეხვედრას მინისტრის მოადგილე გენადი არველაძე დაესწრო.

ინფორმაციას ეკონომიკის სამინისტრო ავრცელებს.

ჩვენს ოპონენტებს ძალიან აწუხებთ მაღალი ეკონომიკური ზრდა, ერთ-ერთი ექსპერტი აცხადებდა, რომ ჩვენ გვექნებოდა ორნიშნა ინფლაცია ქვეყანაში, მაშინ, როდესაც გვაქვს სტანდარტული მაჩვენებელი ამ კუთხით, - ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ გადაცემა „იმედის კვირაში“ განაცხადა. 

მთავრობის მეთაურის თქმით, ამ კამპანიებმა თავისი შედეგი ვერ გამოიღო. 

„ჩვენს ოპონენტებს ძალიან აწუხებთ მაღალი ეკონომიკური ზრდა. ერთ-ერთი ექსპერტი აცხადებდა, რომ ჩვენ გვექნებოდა ორნიშნა ინფლაცია ქვეყანაში, მაშინ, როდესაც გვაქვს სტანდარტული მაჩვენებელი ამ კუთხით. ისინი აცხადებდნენ, რომ ლარის კურსი მარტში მიაღწევდა 3,1-ს, და ჩვენ სტაბილურად ვინარჩუნებთ ლარის კურსს 2,72-ის ფარგლებში. ეკონომიკურ ზრდაზე ამბობდნენ, რომ გვექნებოდა მინუსი და აქამდე მაჩვენებელი არის 9,8%. ამ კამპანიებმა თავისი შედეგი ვერ გამოიღო. 

ჩვენ ვაკავშირებდით დასავლეთსა და აღმოსავლეთს, ევროპას და აზიას, ამ კუთხით დღესაც ძალიან მნიშვნელოვანია ჩვენი როლი, თუმცა ჩვენი მთავარი ამოცანაა, რომ ეს როლი, კიდევ უფრო მეტად გავზარდოთ ჩვენი ქვეყნისთვის. ამისათვის იდება ძალიან დიდი ინვესტიციები, მათ შორის საგზაო ინფრასტრუქტურაში, რკინიგზაში, პორტებში, აეროპორტებში. გაგრძელლდება ამ მიმართულებით  სერიოზული ნაბიჯების გადადგმა იმისათვის, რომ მაქსიმალურად ავითვისოთ ის პოტენციალი, რომელიც აქვს ჩვენს ქვეყანას. ჩვენ ვაკავშირებთ შვიდ სახელმწიფოს ზღვასთან, შესაბამისად, ევროპასთან, დასავლეთთან და მაქსიმალურად უნდა ავითვისოთ შესაბამისი პოტენციალი, უნდა გავაღრმაოთ ამ ქვეყნებთან თანამშრომლობა. ძალიან მნიშვნელოვანია ამ კუთხით ჩინეთთან ეკონომიკური თანამშრომლობაც, ძალიან მნიშვნელოვანია ევროპასთან, ამერიკასთან პარტნიორობა ეკონომიკური თვალსაზრისით, ყველა ამ მიმართულებით გავაკეთებთ ყველაფერს იმისათვის, რომ კიდევ უფრო გავაძლიეროთ ჩვენი ქვეყნის ე.წ. დაკავშირებადობის ფუნქცია“, - განაცხადა ირაკლი კობახიძემ.

როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, საქართველოში ბიზნესი არის აბსოლუტურად თავისუფალი და ეს პირდაპირ აისახება ეკონომიკის განვითარებაზე. 

„ეკონომიკურ ზრდას აქვს კონკრეტული მიზეზები, ეს პირველ რიგში არის სწორი ეკონომიკური პოლიტიკა, მათ შორის სათანადო ეკონომიკური გარემო, საგადასახადო სისტემა, რაც არის მორგებული ეკონომიკური ზრდის ინტერესებზე. ბიზნესი არის აბსოლუტურად თავისუფალი და იქ, სადაც ბიზნესი თავისუფალია, რა თქმა უნდა, მეტია ზრდის შესაძლებლობა, ეს პირდაპირ აისახება ეკონომიკის განვითარებაზე და ეს არის სწორი მენეჯმენტი“, - განაცხადა ირაკლი კობახიძემ.

საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელ ეროვნულ კომისიაში (სემეკ) რუსთავის წყალმომარაგებისა და წყალარინების საკითხებთან დაკავშირებით  შეხვედრა გაიმართა. შეხვედრას ესწრებოდნენ სემეკის თავმჯდომარე დავით ნარმანია, რუსთავის მერი ნინო ლაცაბიძე,  რუსთავის დელეგატი საქართველოს პარლამენტში ირაკლი შატაკიშვილი, რუსთავის საკრებულოს თავმჯდომარის მოადგილე მამუკა რეხვიაშვილი და შპს „ჯორჯიან უოთერ ენდ ფაუერის“ ხელმძღვანელი პირები.  

შეხვედრაზე განიხილეს რუსთავში მიმდინარე და დაგეგმილი სარეაბილიტაციო სამუშაოები, იმსჯელეს წყალმომარაგებისა და წყალარინების  მომსახურების გაუმჯობესების მიზნით საინვესტიციო პროექტების შესრულების პროცესზე. შეხვედრაზე აღინიშნა, რომ შპს „ჯორჯიან უოთერ ენდ ფაუერის“ მიერ დაჩქარდებსამუშაოების განხორციელება, რომელსაც მონიტორინგს გაუწევენ რუსთავის მერია და სემეკი.

წყალმომარაგებისა და წყალარინების ქსელზე რუსთავში მიმდინარე პროექტები რამდენიმე დღის წინ ასევე განიხილეს რეგიონული განვითარების სამინისტროში. აღსანიშნავია, რომ 2022-2024 წლებში რუსთავის წყალმომარაგების ქსელის რეაბილიტაციისათვის  შპს „ჯორჯიან უოთერ ენდ ფაუერმა“ 30 მილიონი ლარის ინვესტიცია განახორციელა.  

საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის (სემეკ) თავმჯდომარემ, დავით ნარმანიამ მონაწილეობა მიიღო „ეკონომიკური ფორუმის“ დისკუსიაში, რომელიც განახლებადი ენერგიების განვითარების საკითხებსშეეხებოდა.

„ეკონომიკური ფორუმის“ დისკუსიაში მონაწილეობდნენ „საქართველოს ბანკის“ გენერალური დირექტორი, არჩილ გაჩეჩილაძე და საქართველოს ბიზნეს ასოციაციის აღმასრულებელი დირექტორი, ლევან ვეფხვაძე.  დისკუსიას მოდერატორობა გაუწია „ბიზნეს ინსაიდერ ჯორჯიას“ დამფუძნებელმა, გიორგი აბაშიშვილმა. ღონისძიებას ესწრებოდნენ სამთავრობო უწყებების,  საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემის, ესკოს, საქრუსენერგოს, ენერგეტიკის განვითარების ფონდის, ენერგეტიკული ბირჟის ხელმძღვანელი პირები, ელექტროენერგიის გამანაწილებელი კომპანიებისა და  ბიზნეს სექტორის წარმომადგენლები.  

„ეკონომიკურ ფორუმზე“ სემეკის თავმჯდომარემ ისაუბრა განახლებადი ენერგიების, მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურების განვითარების ხელშემწყობ პროგრამებზე. მისი თქმით, უახლოეს პერიოდში სემეკი მიიღებს მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურების  ახალ რეგულაციას ნეტო დარიცხვის შესახებ.  

„ენერგეტიკული გაერთიანების რეკომენდაციის შესაბამისად, ევროპის ქვეყნების მსგავსად, საქართველო ნეტო აღრიცხვის სისტემიდან უნდა გადავიდეს ნეტო დარიცხვის სისტემაზე, კერძოდ ქსელში მიწოდებული და ქსელიდან მოხმარებული კილოვატ საათების გაქვითვიდან, მიწოდებული ელექტროენერგიის საფასურით მოხმარებული ელექტროენერგიის გაქვითვაზე. ევროკავშირის შიდა ბაზრების დირექტივა(Directive (EU)2019/944) ითვალისწინებს ნეტო აღრიცხვიდან ნეტო დარიცხვაზე გადასვლის ვალდებულებას 2027 წლის პირველი იანვრიდან. შესაბამისად, სემეკს მიეცა უფლებამოსილება 2027 წლის 1 იანვრიდან დაადგინოს ახალი მექანიზმი.

2027 წლის 1 იანვრის შემდეგ ქსელზე მიერთებული მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურებისთვისმიმწოდებელსა და მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურის მფლობელს შორის ანგარიშსწორება აღარ მოხდება ელექტროენერგიის მოცულობის გაქვითვით. ამასთანავე, სემეკი დაადგენს ელექტროენერგიის გამანაწილებელ ქსელში მიწოდებული ელექტროენერგიის საფასურს, ამავე ქსელიდან მიღებული ელექტროენერგიის საფასურსა და გადახდის პირობებს. 2027 წლის 1 იანვრამდე გამანაწილებელ ქსელზე მიერთებული მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურები 2033 წლამდე ისარგებლებენ ქსელზე მიერთების მომენტისათვის მოქმედი პირობებით - წარმოებული და მოხმარებული ელექტროენერგიის მოცულობის გაქვითვით, შედეგად, შეუნარჩუნდებათ არსებული ანაზღაურების სქემა, რაც გულისხმობს სისტემისა და ბაზრის ოპერირების მომსახურების საფასურისგანგათავისუფლებას“, - აღნიშნა დავით ნარმანიამ.

გარდა ზემოაღნიშნულისა, სემეკის თავმჯდომარემ განმარტა, რომ გამანაწილებელი სისტემის ოპერატორის ქსელში მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურების დადგმული ჯამური სიმძლავრის 20%-ის ამოწურვის მიუხედავად, სემეკს აქვს უფლებამოსილება 2027 წლამდედაუშვას 100 კვტ დადგმული სიმძლავრის მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურების ქსელზე მიერთება. მისივე თქმით, ასეთი ელექტროსადგური, ქსელში ჭარბად მიწოდებული ელექტროენერგიისთვის მიიღებს სემეკის მიერ დადგენილ საფასურს, ხოლო მოხმარებულ ელექტროენერგიაზე გადაიხდის როგორც ელექტროენერგიის მიწოდების მომსახურების საფასურს, ისე ელექტროენერგიის სისტემის მომსახურებისა და ელექტროენერგიის ბაზრის ოპერირების მომსახურების საფასურს დადგენილი წესის შესაბამისად.

„პროექტის მიხედვით, ბოლო ალტერნატივის ან საჯარო მომსახურების მიმწოდებელი ვალდებული იქნება შეისყიდოს ჭარბად მიწოდებული ელექტროენერგია, ამასთანავე მათ შორის იმ შემთხვევაშიც, თუ თავისუფალ მიმწოდებელსა და მომხმარებელს შორის დადებული მიწოდების ხელშეკრულების მიუხედავად, თავისუფალი მიმწოდებელი არ შეისყიდის ჭარბ ელექტროენერგიას.  რაც შეეხება შესყიდვის ფასს საჯარო მომსახურების ფარგლებში - გამანაწილებელ ქსელში ჭარბად გადადინებულ ელექტროენერგიას მიმწოდებელი შეისყიდის უნივერსალური მომსახურების მიმწოდებლის საშუალო შეწონილი ფასით, ხოლო თავისუფალი მიმწოდებელი თავად განსაზღვრავს ჭარბი ელექტროენერგიის შესასყიდ ფასს საჯარო შეთავაზებით.

საჯარო მომსახურების ფარგლებში - მიწოდების მომსახურების საფასური და ჭარბი ელექტროენერგიის საფასური გაიქვითება ერთმანეთში ყოველთვიურად, ხოლო დადებითი ნაშთი გამოყენებული იქნება მომდევნო საანგარიშო პერიოდის მომსახურების საფასურის დასაფარად. თავისუფალი მიმწოდებლის შემთხვევაშიმხარეებს უფლებამოსილება ექნებათ თავად განსაზღვრონ ანგარიშსწორების პირობები. ორივე სახით მიწოდების ფარგლებში, მომხმარებელს წელიწადში ერთხელ ექნება საშუალება გამოიტანოს საბანკო ანგარიშზე დაგროვილი დადებითი ნაშთი“, - განაცხადა დავით ნარმანიამ.

სემეკის თავმჯდომარემ ასევე დეტალურად ისაუბრა გამანაწილებელ ქსელზე ჯგუფურად მიერთებისა და გამომუშავებული ელექტროენერგიის განაწილების საკითხზეც. მისი თქმით, ჯგუფის წევრები შეძლებენ გამანაწილებელ ქსელზე მიერთებას, თუმცა მიერთების არეალი შეიზღუდება სატრანსფორმატორო ქვეპუნქტით.

„ჯგუფის წევრები შეძლებენ შეთანხმდნენ მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურის მიერ ქსელში ჭარბად გადადინებული ელექტროენერგიის მოცულობის განაწილებაზე. ასეთ შემთხვევაში, ანგარიშსწორების პირობები დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუმომხმარებელს რომელ მიმწოდებელთან ექნება დადებული მიწოდების ხელშეკრულება. კერძოდ, თუ მიწოდების ხელშეკრულება დადებული იქნებათავისუფალ მიმწოდებელთან, მხარეები ხელშეკრულებით შეთანხმდებიან შესასყიდი ელექტროენერგიის ფასსა და ანგარიშსწორების მექანიზმზე, ხოლო თუ მიწოდების ხელშეკრულება დადებული იქნება საჯარო ვალდებულების მქონე მიმწოდებელთან, გაიქვითება მომსახურების საფასური“, - აღნიშნა დავით ნარმანიამ.

აზერბაიჯანსა და საქართველოზე გამავალი ტვირთის გადაზიდვის ახალი ხაზის ფარგლებში ჩინეთის კიდევ ერთი რაიონიდან პირველი მატარებელი გავიდა, რომელიც ავტონაწილებითა და მექანიკური აღჭურვილობით დატვირთული 104 სტანდარტული კონტეინერისგან შედგება. ტვირთის ღირებულება 15 მლნ იუანზე, ანუ, დაახლოებით 2.093 მლნ დოლარზე მეტია.

ინფორმაციას Report ჩინეთის რკინიგზის სახელმწიფო კორპორაციის პეკინის ფილიალზე დაყრდნობით ავრცელებს.

მატარებელი 30 ივნისს პეკინის ფანშანის რაიონში მდებარე სადგურიდან გავიდა და სინძზიან-უიგურის ავტონომიური რეგიონის ხორგოსის საკონტროლო-გამშვები პუნქტის გავლით კასპიის ზღვაში ყაზახეთის პორტ აქტაუსკენ მიემართება. შემდეგ ტვირთი ზღვით აზერბაიჯანის ალიათის პორტში შევა და რკინიგზით ბაქოში გადაიგზავნება. ბაქოში ჩასვლის შემდეგ კონტეინერების ნაწილი საქართველოში, თურქეთში, სერბეთსა და რეგიონის სხვა ქვეყნებში გადამისამართდება.

მარშრუტი მულტიმოდალური სქემით, „რკინიგზა-ზღვა-რკინიგზით“ რეალიზდება. საერთო სიგრძე 8000 კმ-ს აღემატება, ხოლო მიწოდების დრო, დაახლოებით, 15 დღეს შეადგენს.

ფანშანის საერთაშორისო სახმელეთო პორტების მმართველი კომპანიის გენერალურ დირექტორ ვან ჩუანმენის თქმით, მარშრუტი შუა დერეფნის ნაწილია, რომელიც ჩინეთ-ევროპის გლობალური სატრანსპორტო ქსელის სამხრეთ განშტოებას წარმოადგენს.

„მულტიმოდალური პრინციპის გამოყენება საშუალებას გვაძლევს, მიწოდების დრო, ტრადიციულ საზღვაო ლოგისტიკასთან შედარებით, მნიშვნელოვნად შევამციროთ და გეოგრაფია გავაფართოვოთ კასპიის რეგიონის, შავი ზღვისა და ხმელთაშუა ზღვის აუზების, ასევე, ცენტრალურ, აღმოსავლეთ და დასავლეთ ევროპის ქვეყნების დაფარვით,” - აცხადებს ჩუანმენი.

თავის მხრივ, ჩინეთის რკინიგზის სახელმწიფო კორპორაცია აღნიშნავს, რომ ახალი მარშრუტის გაშვება პეკინისა და მიმდებარე რეგიონების საწარმოებისთვის მოსახერხებელ და ეფექტურ ლოგისტიკურ არხს ქმნის. უწყების შეფასებით, ეს ლოგისტიკურ ხარჯს შეამცირებს, ექსპორტის პოტენციალს გაზრდის და ჩინეთსა და რეგიონის ქვეყნებს შორის, მათ შორის, საქართველოსთან სავაჭრო-ეკონომიკურ კავშირებს გააძლიერებს.

აღსანიშნავია, რომ ერთი თვის წინ საქართველოსკენ, როგორც საბოლოო დანიშნულების ქვეყნისკენ კიდევ ერთი ჩინური მატარებელი, China-Europe Express კოვიდპანდემიის გავრცელების ქალაქ უხანიდან, ასევე, პირველად გამოვიდა. კერძოდ, თბილისისა და ფოთის პორტის მიმართულებით მატარებლის ტვირთი 14.82 მლნ იუანზე, ანუ დაახლოებით, 2.06 მლნ დოლარზე მეტი ღირებულების საქონელს, მათ შორის, მსუბუქ მექანიკურ აღჭურვილობას, სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკასა და სამშენებლო მასალებს შეადგენდა. მგზავრობას, დაახლოებით, 18 დღე დასჭირდა. ესეც ახალი მარშრუტია, რომლითაც ჩინეთის პროვინცია ხუბეი შუა დერეფანში ჩაერთო. უხანიდან საქართველოში საქონლის ტრანსპორტირება, ასევე, მულტიმოდალური „რკინიგზა-ზღვა-რკინიგზის“ სქემით განხორციელდა.

ცნობისთვის: ყაზახეთის რკინიგზის მონაცემებით, წელს ჩინეთიდან შუა დერეფნის გასწვრივ, დაახლოებით, 600 საკონტეინერო მატარებლის გამგზავრება არის დაგეგმილი. ჩინეთიდან შუა დერეფნით, ანუ ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტით (TITR) კონტეინერების ტრანზიტი 2024 წელს ქალაქ სიანში ყაზახეთ-ჩინური ტერმინალის გახსნით საგრძნობლად გაიზარდა. კერძოდ, წინა წლის შედეგებით, ჩინეთიდან TITR-ის გასწვრივ 358 საკონტეინერო მატარებელი გაიგზავნა, რაც 2023 წლის მაჩვენებელზე 33-ჯერ მეტია.

ზოგადად, TITR-ის სარკინიგზო სეგმენტის ამჟამინდელი გამტარუნარიანობა წელიწადში 6 მლნ ტონა ტვირთს შეადგენს. მთელი შუა დერეფნის გასწვრივ სარკინიგზო და საპორტო ინფრასტრუქტურის შემდგომი განვითარების გზით ამ მაჩვენებლის გაზრდა წელიწადში 10 მლნ ტონამდე არის დაგეგმილი.

თურქეთის ტრანსპორტისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს მონაცემებით, შუა დერეფნის მხოლოდ რკინიგზის კომპონენტს 75 მლრდ დოლარის წლიური სავაჭრო ბრუნვის პოტენციალი აქვს.

მოამზადა ლადო სულაბერიძემ

 წყარო: BPN